Tồn tại vô số những thông tin nhiễu quanh khẩu súng bộ binh phổ biến nhất thế giới từ trước đến nay. Có những cáo buộc cho rằng khẩu súng này không phải do ông Kalashnikov phát minh ra mà là người Nga đã ăn cắp công nghệ của Đức, rồi khẩu súng này bắn không chính xác từ cự ly 300m trở lên, cùng nhiều điều khác...

Đã đến lúc loại bỏ một số cách hiểu không đúng về khẩu súng AK được phát minh thời Liên Xô. Dưới đây là 5 điều hiểu lầm phổ biến nhất về tiểu liên AK-47:

1- Súng AK (còn gọi là súng Kalashnikov) là bản copy khẩu StG 44 của Đức

Đúng là hai vũ khí này trông giống nhau và súng Đức StG 44 thường được các chiến sĩ Hồng quân lấy làm chiến lợi phẩm vào cuối cuộc Chiến tranh Thế giới thứ  2.

Súng Đức StG 44. Ảnh: Armémuseum.

Nhưng những khẩu “AK Đức” đầu tiên chỉ rơi vao tay quân đội Liên Xô từ năm 1944 trở đi. Vào năm 1943, nhà thiết kế Alexei Sudayev đã giới thiệu cho quân đội Xô viết phiên bản súng trường tự động đầu tiên. Sau khi Sudayev qua đời, khẩu này được Mikhail Kalashnikov hoàn thiện. Vào năm 1947, Kalashnikov giành được quyền cung cấp loại súng này cho quân đội Liên Xô.

Vào đầu thập niên 1950, người Đan Mạch bị tố là sao chép súng Kalashnikov và tự chế tạo ra súng trường tấn công cho quân NATO, gọi là khẩu Madsen LAR.

Khác biệt chính giữa khẩu AK và khẩu StG 44 thể hiện rõ ở bên trong hai khẩu súng này. Chúng có cơ chế bắn khác nhau và hộp tiếp đạn khác nhau (nên không thể thay đổi hộp tiếp đạn cho nhau). Bên cạnh đó, hai loại súng này còn có cách lắp và tháo riêng biệt, chưa nói tới khác biệt về hình dáng bên ngoài.

Nhưng đồng thời cũng phải thẳng thắn thừa nhận một điều: Các kỹ sư Đức thực sự đóng góp vào việc phát triển súng AK. Sau Thế chiến 2, Cục Thiết kế Hugo Schmeisser (Đức) làm việc với Izhevsk và giúp nâng cấp súng AK-47.

2- Súng AK là độc đáo và không có đối thủ

Súng AK được ghi nhận là loại vũ khí tốt. Nó đã trở thành biểu tượng của cách mạng và cuộc đấu tranh vì độc lập tại nhiều nước trên khắp thế giới nhờ vào tính đơn giản trong thiết kế, sự hiệu quả, mức độ dễ sản xuất và việc bảo dưỡng không quá khắt khe.

Tuy nhiên, người Séc cũng sở hữu khẩu súng tiểu liên Čermák Sa vz. 58 với các ưu điểm kỹ thuật tương tự.

Khẩu súng Séc có cơ chế bắn tự động khác với AK. Và nó cũng có kiểu hộp tiếp đạn riêng. Čermák Sa vz. 58 được sử dụng ở Đông Âu cho tới tận năm 2010 nhưng khẩu này chưa bao giờ nổi tiếng toàn cầu như súng AK vì nó không có độ tin cậy ngang bằng.

3- Súng AK không chính xác khi bắn từ cự ly trên 300m

Không dễ để bắn trúng mục tiêu ở cự ly nói trên. Tuy nhiên, với những người lính được huấn luyện tốt thì việc bắn chính xác ở cự ly 400m không phải là vấn đề lớn. Vấn đề chính khi ấy nằm ở chỗ súng này được chế tạo cụ thể như thế nào để nâng cao độ chính xác của súng.

Ngoài việc tinh chỉnh khẩu súng, để bắn AK chính xác, xạ thủ cần áp dụng các nguyên tắc dành cho các vũ khí bắn tỉa – bắn theo đường cầu vồng. Các xạ thủ phải áp má, nín thở, khẽ bóp cò, phải tính đến sức gió, áp lực không khí và cự ly để đạt hiệu quả tác xạ cao.

4- Tiểu liên AK luôn hoàn hảo và được yêu thích ngay từ đầu

Phiên bản AK năm 1947 đã thể hiện tốt trong cuộc thử nghiệm. Tuy nhiên danh tiếng AK về độ tin cậy và độ bền là kết quả của cả quá trình tinh chỉnh trong suốt 12 năm sau đó.

Khẩu AK như chúng ta biết hiện nay là mẫu của năm 1959 do ông Kalashnikov trau chuốt, hoàn thiện hơn nữa từ phiên bản 1947. Kalashnikov loại bỏ dần các lỗi mà quân đội Liên Xô qua thực tế sử dụng đã chỉ ra.

Trong số các lỗi nêu trên có các lỗi liên quan đến độ tin cậy và độ bền. Phiên bản AK đời đầu dễ tích bụi bẩn và rơi vào tình trạng tệ hại. Độ chính xác của súng cũng là một vấn đề. Nhà thiết kế được thông báo rằng độ tản mát của súng khi bắn là khá lớn. Và Kalashnikov đã tiến hành điều chỉnh để khắc phục nhược điểm này.

Cuối cùng, ngay cả sau khi nâng cấp, độ chính xác của súng AK vẫn thấp hơn so với các đối thủ của nó được khối NATO sử dụng vào thời điểm đó. Tuy nhiên, bù lại, súng AK uy lực hơn và có độ tin cậy cao trong điều kiện bùn đất, mưa gió, cát và tuyết.

5- Súng AK là sản phẩm tinh thần của duy nhất Mikhail Kalashnikov

Điều này không đúng. Câu hỏi này đã được trả lời một phần và bây giờ chúng ta sẽ tổng kết lại.

Kalashnikov thực sự là một thiên tài thiết kế nhưng có cả một đội ngũ kỹ sư làm việc dưới sự chỉ đạo của ông.

Dự án súng AK đã phát triển ý tưởng của Sudayev vào năm 1943 với sự trợ giúp bổ sung của các kỹ sư Đức thuộc Cục Schmeisser vào cuối thập niên 1940 và đầu thập niên 1950.

Vậy nên, súng AK không chỉ là hiện thân cho tài năng Kalashnikov mà còn là tác phẩm chung của một tập thể phía sau bao gồm nhiều nhà thiết kế và các kỹ sư./.