Chiều 25/5, Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN lần thứ 10 (ADMM-10) đã kết thúc thành công tại Thủ đô Vientiane (Lào). Đoàn Việt Nam do Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam dẫn đầu đã có đóng góp tích cực vào thành công chung của Hội nghị.
Báo cáo của Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh trình bày tại Hội nghị về những diễn biến trong thời gian gần đây cho thấy các cơ chế do ASEAN giữ vai trò chủ đạo như ASEAN+1, ASEAN+3, ARF, ADMM+ tiếp tục phát huy tác dụng, là yếu tố quan trọng để duy trì môi trường hòa bình trong khu vực. Đặc biệt, cơ chế ADMM+ đã là diễn đàn hợp tác thực chất ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, góp phần duy trì sự ổn định trong khu vực.
Trong phần trao đổi về tình hình thế giới và khu vực tại Hội nghị, Bộ trưởng quốc phòng Ngô Xuân Lịch đã có bài phát biểu quan trọng, cho rằng trong một thế giới ngày càng liên kết chặt chẽ và phụ thuộc lẫn nhau, Đông Nam Á nói chung và mỗi thành viên của ASEAN nói riêng không thể tách rời các vấn đề của thế giới và khu vực.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch nêu rõ, gần đây, môi trường hòa bình, an ninh châu Á - Thái Bình Dương đã và đang chuyển biến vô cùng sâu sắc. Mặc dù hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, nhưng châu Á - Thái Bình Dương cũng đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ, thách thức ngày càng phức tạp và vượt khỏi tầm kiểm soát của một quốc gia.
Bộ trưởng khẳng định Việt Nam ủng hộ và kiên trì chủ trương giải quyết bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng các tiến trình ngoại giao, pháp lý trên cơ sở luật pháp quốc tế, cụ thể là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982, tuân thủ nghiêm chỉnh DOC, tiến tới xây dựng COC hiệu quả.
Nhấn mạnh vai trò quan trọng của ADMM và ADMM+ trong việc tạo nền tảng cho đối thoại, xây dựng lòng tin và hợp tác thực chất giữa lực lượng vũ trang các nước ASEAN và các nước đối tác, thu hút sự quan tâm ngày càng lớn của các quốc gia và tổ chức quốc tế, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch cho rằng sự hình thành Cộng đồng ASEAN và những diễn biến mới phức tạp trong thời gian qua đòi hỏi ASEAN cần phải tích cực, năng động hơn nữa thông qua việc tăng cường hợp tác quốc phòng, đặc biệt là hoàn thiện cơ chế để thu hút sự tham gia của các đối tác trong khi vẫn giữ được sự thống nhất và nguyên tắc đồng thuận của ASEAN.
Trên tinh thần đó, Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch cam kết Việt Nam sẽ thực hiện nghiêm chỉnh và đầy đủ các thỏa thuận, cam kết đã đạt được trong tiến trình ADMM, ADMM+. Việt Nam hoan nghênh và ủng hộ tất cả các sáng kiến trong khuôn khổ này, vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực.
Cũng trong chiều 25/5, đã diễn ra cuộc gặp không chính thức giữa Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc.Tại cuộc gặp, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn đã đề nghị các nước ASEAN và Trung Quốc cần tăng cường hợp tác, thông qua các hoạt động tuần tra chung, chống khủng bố, diễn tập…
Phát biểu tại cuộc gặp, Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch đánh giá cao ý nghĩa của cuộc gặp, cho đây là một hình thức cần thiết và hữu hiệu để ASEAN và đối tác chiến lược quan trọng của mình trong khu vực cùng trao đổi những vấn đề quan tâm, đặc biệt trong lĩnh vực quốc phòng, quân sự nhằm góp phần xây dựng và duy trì lòng tin, đưa ra những biện pháp để đối phó với những thách thức an ninh chung, tăng cường sự đoàn kết, đồng thuận của ASEAN cũng như sự gắn kết vì lợi ích chung giữa ASEAN và Trung Quốc, đóng góp tích cực cho việc duy trì hòa bình ổn định trong khu vực và trên thế giới.
Việt Nam đánh giá cao sự đóng góp của Trung Quốc trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN cũng như ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực, đặc biệt là sự đóng góp tích cực vào các cơ chế hợp tác quốc phòng do ASEAN đóng vai trò chủ đạo như ADMM+ và ARF trong thời gian qua. Tuy nhiên, sự hợp tác này vẫn chưa tương xứng với tiềm năng to lớn của hai bên.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch đã đưa ra hai đề xuất. Thứ nhất, cần tăng cường duy trì trao đổi, tham vấn để chia sẻ thông tin qua nhiều hình thức, cả song phương và đa phương, tích cực nghiên cứu khả năng thiết lập đường dây liên lạc trực tiếp giữa Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc.
Thứ hai, tiếp tục thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin qua các hoạt động trên thực địa, đặc biệt là trên biển, trong đó đề xuất về việc mở rộng phạm vi áp dụng Bộ Quy tắc về tránh va chạm bất ngờ trên biển (CUES) cho tàu công vụ của ASEAN và Trung Quốc cũng như xây dựng một Bộ Quy tắc tương tự dành cho máy bay tại khu vực Biển Đông là rất đáng quan tâm; nếu được triển khai, điều này sẽ góp phần quan trọng vào giảm bớt nguy cơ có thể dẫn đến những tính toán sai lầm.
| Toàn cảnh Hội nghị. |
Bên lề ADMM-10, chiều 25/5, Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch đã có cuộc gặp song phương với Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein. Trong cuộc gặp, hai Bộ trưởng đã thảo luận về tình hình khu vực và mỗi nước, nhất trí hai Bộ quốc phòng cần tiếp tục các biện pháp nhằm đẩy mạnh quan hệ giữa quân đội hai nước, góp phần vào việc củng cố và tăng cường quan hệ hợp tác hữu nghị Việt Nam-Malaysia.
Tối 25/5, Bộ trưởng Quốc phòng Lào đã tổ chức chiêu đãi chính thức các đoàn đại biểu quốc phòng ASEAN tham dự ADMM-10./.