Ni Lexiong, chuyên gia quân sự tại Thượng Hải, cho rằng Trung Quốc có thể sẽ đưa ra đề xuất loại bỏ hệ thống phòng thủ khu vực tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) khỏi Hàn Quốc với Ngoại trưởng Mỹ Pompeo trong chuyến thăm Bắc Kinh ngày 14/6 của ông.

Theo chuyên gia Ni Lexiong, Trung Quốc là nước có công lớn trong việc đưa Triều Tiên đến bàn đàm phán với Mỹ, nên việc yêu cầu Washington rút THAAD ra khỏi khu vực là hợp lý sau khi Washington và Bình Nhưỡng ra được tuyên bố chung cam kết hướng tới hòa bình và phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Hệ thống phòng thủ khu vực tầm cao giai đoạn cuối (THAAD). Ảnh: Reuters.

Năm 2016, Hàn Quốc đồng ý cho Mỹ triển khai hệ thống phòng thủ THAAD với lý do ngăn chặn mối đe dọa đang gia tăng nhanh chóng từ chương trình tên lửa của Triều Tiên. Bắc Kinh cho rằng việc Mỹ triển khai THAAD ở Hàn Quốc gây "thiệt hại nghiêm trọng đối với những lợi ích an ninh chiến lược của Trung Quốc".

Tuy nhiên, giáo sư Li Bin, chuyên gia về kiểm soát vũ khí tại Đại học Thanh Hoa, Bắc Kinh, cho rằng vấn đề gỡ bỏ THAAD chỉ được giải quyết nếu Triều Tiên từ bỏ tên lửa tầm xa, trong khi đây là một quá trình lâu dài và phức tạp.

"Thỏa thuận chung không chỉ rõ các mục tiêu hoặc thời gian tiến hành phi hạt nhân hóa. Vấn đề tên lửa cũng không được đề cập", Li cho biết. Ông cũng nhấn mạnh rằng Mỹ nhiều khả năng không đồng ý rút THAAD một cách dễ dàng. Vì vậy, Trung Quốc tốt nhất nên từng bước giảm thiểu tác động quân sự của THAAD, dù tốn kém nhưng có thể thực hiện.

Trên thực tế, mối quan tâm chính của Trung Quốc là hệ thống radar tầm xa cực nhạy của THAAD trên lãnh thổ Hàn Quốc có thể được sử dụng để giám sát hoạt động tên lửa của Bắc Kinh.

Nhà bình luận quân sự Zhou Chenming cho rằng nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump cân nhắc rút hàng chục nghìn lính Mỹ đang đồn trú tại Hàn Quốc, các tổ hợp THAAD cũng không có lý do gì để tiếp tục tồn tại ở đây. Tuy nhiên, hiện chưa có dấu hiệu gì cho thấy Mỹ sẽ đồng ý rút quân khỏi Hàn Quốc, dù quan hệ với Triều Tiên đã được cải thiện đáng kể sau cuộc gặp Trump-Kim./.