Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi hôm 7/1 cho biết đã đạt được thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ liên quan đến đề nghị của Iraq yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ rút các lực lượng khỏi thị trấn Bashiqa, gần thành phố Mosul, miền Bắc nước này.

Quốc kỳ Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq. Ảnh: Kerkuk.

Thỏa thuận được cho là không chỉ giúp hóa giải căng thẳng bấy lâu nay giữa hai nước láng giềng, mà còn là tín hiệu tốt đối với cuộc chiến chống tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) trong khu vực.

Thỏa thuận đạt được trong cuộc gặp giữa Thủ tướng Abadi và Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim ở thủ đô Baghdad.

Mặc dù không nêu chi tiết của Thỏa thuận nhưng Đài truyền hình nhà nước Iraq cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ cam kết "tôn trọng chủ quyền của Iraq" và hai bên nhất trí không can thiệp vào các vấn đề nội bộ của nhau.

Phát biểu sau cuộc họp, Thủ tướng Iraq Abadi cho biết: “Về sự hiện diện của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tại Bashiqa, chúng tôi đã đạt được một thỏa thuận theo yêu cầu của Iraq đó là lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ rút khỏi Bashiqa thuộc lãnh thổ của Iraq. Phía Thổ Nhĩ Kỳ cũng thể hiện cam kết với chủ quyền và sự thống nhất của Iraq”.

Việc Thổ Nhĩ Kỳ triển khai hàng trăm binh sĩ tại doanh trại Bashiqa vào năm 2015 đã vấp phải sự phản đối quyết liệt của chính phủ Iraq và yêu cầu nước này ngay lập tức rút quân. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng việc triển khai quân theo đề nghị của chính quyền địa phương ở miền Bắc Iraq, và sự hiện diện này nhằm huấn luyện các tay súng người Kurd và lực lượng tình nguyện bộ lạc địa phương trong cuộc chiến chống các tay súng cực đoan IS ở Mosul.

Căng thẳng giữa hai nước liên quan đến vụ việc khiến Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ đồng loạt triệu hồi đại sứ về nước, cũng như đưa ra các tuyên bố đối đầu quân sự. Chính vì vậy, chuyến thăm của Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ đến Iraq lần này được cho là nỗ lực hòa giải giữa hai bên để chấm dứt khủng hoảng ngoại giao kéo dài thời gian qua. Đây cũng là chuyến thăm cấp Thủ tướng đầu tiên giữa hai nước kể từ khi bất đồng ngoại giao xảy ra.

Ngay sau khi Thủ tướng Yildirim đến Baghdad, Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ tại Iraq Faruk Kaymakci cho rằng, chuyến thăm này được kì vọng sẽ mở ra một chương mới trong mối quan hệ song phương.

Phát biểu sau cuộc gặp với Thủ tướng Iraq, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Yildirim khẳng định, vấn đề Thổ Nhĩ Kỳ rút quân khỏi Iraq sẽ sớm được giải quyết.

“Chúng tôi thảo luận vấn đề chi tiết với Thủ tướng Iraq và chúng tôi đã nêu rõ rằng, mục tiêu của Thổ Nhĩ Kỳ đó là hỗ trợ cho cuộc chiến chống nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS . Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ trong khu vực đã hỗ trợ lớn cho người dân và giúp huấn luyện họ đối phó với IS. Chủ quyền và sự thống nhất của Iraq đó là vấn đề nhạy cảm đối với chúng tôi. Vấn đề thổ Nhĩ Kỳ rút quân sẽ được giải quyết khi hòa bình được lập lại trong khu vực”, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Yildirim nói.

Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ là hai quốc gia đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống IS, mối quan hệ nồng ấm giữa 2 nước được kì vọng sẽ tạo ra động lực mới cho cuộc chiến chống IS đang trên đà thắng lợi ở cả Iraq và Syria.

Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang can dự sâu hơn vào cuộc chiến ở nước láng giềng Syria - nơi quân đội nước này đang hỗ trợ cho cuộc chiến chống IS.

Tháng trước, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã làm trung gian hòa giải cho một thỏa thuận ngừng bắn trên toàn Syria. Trong khi đó, quân đội Iraq cũng đang giành được thắng lợi lớn trong cuộc chiến giành lại quyền kiểm soát thành phố Mosul lớn thứ 2 của Iraq. Mosul hiện là thành phố lớn còn lại của nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS tại Iraq./.