Theo Nikkei, giá gạo trên thế giới đang tăng do hạn hán tại Thái Lan và lo ngại về khan hiếm nguồn cung gạo xuất khẩu từ Philippines và các nước nhập khẩu khác ở Đông Nam Á.
Thái Lan là một trong hai nhà xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, và hiện giá gạo đang giao dịch ở mức cao của 16 tháng, thậm chí người tiêu dùng ở Nhật Bản cũng cảm nhận được khó khăn vào mùa hè này và sau đó.
Chính phủ Thái Lan đã đặt giá xuất khẩu gạo hạt dài loại A là 461 USD/tấn vào đầu tháng 6/2016, mức cao nhất kể từ tháng 2/2015. Giá gạo xuất khẩu của Thái Lan đã bắt đầu tăng từ tháng 4 và hiện đã tăng tới 17% so với đầu năm. Thị trường gạo chưa từng chứng kiến sự biến động giá mạnh đến thế trong suốt 8 năm qua.
Năm nay Thái Lan sẽ tiếp tục hứng chịu hạn hán nặng nề như đã tăng xảy ra từ năm 2015. Sản lượng gạo của nước này dự báo sẽ giảm năm thứ 2 liên tiếp, khiến cho khách hàng ở những thị trường tiêu thụ trong khu vực như Singapore và Philippines bắt đầu phải hành động.
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp Mỹ hồi cuối tháng 5/2016, Thái Lan có thể trồng 2 vụ lúa mỗi năm. Nông dân nước này lẽ ra đang chuẩn bị gieo cấy vụ mùa mưa, tuy nhiên việc này bị chậm lại. Hiện việc cấp nước cho trồng trọt sẽ gặp khó khăn kéo dài tới tháng 7 vì mực nước ở các hồ chứa hiện rất thấp. Trong khi đó, đất bề mặt ở vùng sản xuất lúa lớn là tỉnh Suphan Buri cách Bangkok 150 km về phía Bắc hiện cũng đang khô nứt nẻ.
Ước tính sản lượng gạo của Thái Lan năm 2016 sẽ chỉ đạt 15,8 triệu tấn, giảm 16% so với năm trước. Tháng 4 vừa qua, nước này xuất khẩu 650.000 tấn, giảm 7% so với cùng tháng năm ngoái.
Chính phủ Nhật Bản phải nhập gạo khoảng 770.000 tấn mỗi năm từ các công ty thương mại để đảm bảo hạn ngạch nhập khẩu gạo của mình, trong đó 340.000 tấn là gạo Thái Lan. Bộ Nông nghiệp Nhật Bản cho rằng họ sẽ phải chi trả nhiều hơn cho việc nhập khẩu gạo bắt đầu từ mùa hè này.
Trong số các doanh nghiệp tư nhân Nhật Bản, những công ty sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất là các hãng chuyên chế biến gạo Thái Lan thành bánh kẹo, bột làm mì miso và rượu gạo. Các hãng sản xuất loại rượu trắng awamori ở Okinawa sẽ bị ảnh hưởng rất lớn bởi rượu này chỉ có thể sản xuất từ gạo Thái./.