Bên cạnh những mặt tích cực mà nó mang lại, nhiều người tỏ ra lo ngại trước những ảnh hưởng còn chưa thể biết hết của chúng, đặc biệt là trong lĩnh vực vui chơi giải trí dành cho trẻ em.

Bà Dorothy Singer, một nhà tâm lý học trẻ em nổi tiếng ở trường Đại học Yale (Mỹ) cùng với ông Jerome, chồng bà đã tiến hành nhiều cuộc nghiên cứu về ảnh hưởng của các hoạt động vui chơi giải trí đối với sự hình thành và phát triển trí tưởng tượng của trẻ em. Theo bà, trí tưởng tượng là phần trung tâm của các quá trình tư duy phức tạp khác của con người, từ việc tìm cách giải quyết các vấn đề có tính thực tiễn trước mắt như tìm cách thoát khỏi một điểm tắc nghẽn giao thông cho đến việc tìm câu trả lời cho những câu hỏi trừu tượng và phức tạp như vũ trụ lớn đến mức nào. Trí tưởng tượng cho phép chúng ta hình dung ra cả những điều không tồn tại trên thực tế.

Trò chơi truyền thống giúp phát triển trí tưởng tượng

Các nhà tâm lý học cho biết, thông qua những hoạt động vui chơi có tính chất truyền thống như xây nhà cửa hay trò chơi đóng giả những câu chuyện do chính trẻ tưởng tượng ra sẽ tạo điều kiện cho trí tưởng tượng của trẻ được thả sức tung hoành theo mọi hướng mà đầu óc của trẻ có thể nghĩ ra. Với những trò chơi này, một chiếc máy giặt hỏng có thể được chúng biến thành một con tàu vũ trụ, một chiếc tàu ngầm hay một đoàn xe lửa, và một ít cát có thể được biến thành tòa lâu đài lộng lẫy trong chuyện cổ tích.

Tin bài liên quan

<< Hệ lụy từ nghiện game online

<< “Game online làm hỏng con tôi!”
Trí tưởng tượng của trẻ em được hình thành khi các em bắt đầu học nói. Bằng cách sử dụng kết hợp hàng loạt các bài kiểm tra và phép so sánh, ông bà Singer đã phát hiện ra rằng những đứa trẻ hay tham gia vào các trò chơi đòi hỏi nhiều trí tưởng tượng thường phát triển khả năng sử dụng ngôn ngữ tốt hơn so với những em hay tham gia các trò chơi khác. Họ cũng thấy rằng những đứa trẻ có trí tưởng tượng tốt thường biết sử dụng ngôn ngữ một cách tinh tế và dùng các thời động từ chính xác hơn.

Các hoạt động vui chơi giải trí truyền thống còn giúp tăng cường khả năng tập trung chú ý, giúp trẻ phát triển khả năng thiết lập, phát triển các mối quan hệ, chia sẻ cảm xúc và rèn luyện những kỹ năng vận động. Các cuộc nghiên cứu của ông bà Singer đã cho thấy những đứa trẻ hay chơi các trò bắt chước làm người lớn thường có thái độ thân ái, hay cười và ít khi gây gổ hơn so với những em hay chơi các trò chơi điện tử.

Phương tiện giải trí hiện đại làm giảm khả năng sáng tạo

Francis Closon, một giáo viên tiểu học có 20 năm trong nghề ở Seraing (Bỉ) cho biết bắt đầu từ 10 năm trước, bà đã chứng kiến một sự sút giảm rõ rệt trong khả năng sáng tạo, trí tưởng tượng và khả năng ngôn ngữ của những trẻ em là học sinh của bà. Bà Sophie Caroline Potier, một nhà tâm lý học ở Paris cũng cho biết trong một số cuộc nghiên cứu, bà đã yêu cầu những đứa trẻ vẽ một bức tranh, nhưng các em thường nhìn một cách vô hồn vào tờ giấy trước mặt mà không nghĩ ra được cái gì để vẽ cả. “Chúng đã bị mất đi khả năng sáng tạo”, bà nói.

Sẽ là sai lầm nếu coi tất cả các trò chơi điện tử và phương tiện giải trí hiện đại đều không có lợi cho sự phát triển trí tuệ của trẻ em. Vấn đề là nên định hướng cho các em xem và chơi những trò chơi, chương trình nào và với thời gian bao lâu. Dù vậy, trò chơi truyền thống vẫn nên là ưu tiên số 1.
Daniel Anderson, một nhà tâm lý học ở Đại học Masachusetts đã tiến hành một cuộc nghiên cứu theo dõi những đứa trẻ từ lứa tuổi mẫu giáo cho tới khi các em vào đại học, ghi lại lượng thời gian mà các em bỏ ra để chơi trò chơi điện tử và xem ti vi. Kết quả cho thấy, những em hay xem nhiều các chương trình giải trí trên ti vi ít đỗ được vào các trường viết văn hoặc báo chí. Những đứa trẻ dành quá nhiều thời gian để ngồi trước màn hình ti vi hoặc máy tính cũng thường thiếu sự tinh tế, nhạy bén trong việc cảm nhận thế giới xung quanh.

Qua một cuộc nghiên cứu theo dõi 121 học sinh từ khi các em học lớp 1, 2 đến khi các em lên lớp 5, 6, nhà tâm lý học Sandra Russ ở Đại học Case Western Reserve nhận thấy những em nhỏ hay tham gia các trò chơi đòi hỏi nhiều trí tưởng tượng từ khi còn ít tuổi thường có khả năng tư duy sáng tạo cao và khi lớn lên biết giải quyết tốt hơn những vấn đề gặp phải trong cuộc sống.

Tuy nhiên, cũng theo các nhà nghiên cứu, sẽ là sai lầm nếu coi tất cả các trò chơi điện tử và phương tiện giải trí hiện đại đều không có lợi cho sự phát triển trí tuệ của trẻ em. Một số cuộc nghiên cứu đã cho thấy trò chơi điện tử có thể làm cho khả năng quan sát và phản xạ của trẻ em trở nên tốt hơn.

Qua nghiên cứu, hai vợ chồng nhà tâm lý học Singer cũng cho biết, một số chương trình giải trí trên truyền hình đã tỏ ra có tác dụng tốt trong việc kích thích trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo của trẻ em. Vấn đề là nên định hướng cho các em xem và chơi những trò chơi, chương trình nào, với thời gian bao lâu. Dù vậy, các chuyên gia nghiên cứu giáo dục khuyến cáo, các trò chơi truyền thống đơn giản vẫn nên là ưu tiên số 1 để góp phần nuôi dưỡng cả về thể chất và tinh thần, trong đó có tư duy sáng tạo cho trẻ./.