Rút kinh nghiệm từ những thiệt hại do ngập úng của vụ mùa năm trước, năm nay, ngành Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh đang tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công các hạng mục công trình trọng điểm. UBND tỉnh chỉ đạo thường xuyên kiểm tra, giám sát tình trạng vi phạm hành lang công trình thủy lợi, tiến hành nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy, tu bổ đê kè để phòng chống ngập úng.
 |
| Hệ thống tổ máy bơm nước của Trạm bơm Trịnh Xá- Bắc Ninh đang được tu sửa (Ảnh: Tiến Dũng) |
Với nhiệm vụ tiêu úng cho hơn 46.000 ha lúa mùa của các huyện Quế Võ, Tiên Du, Yên Phong, thị xã Từ Sơn và TP Bắc Ninh, Công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi Bắc Đuống đang tập trung thực hiện công tác chuẩn bị các phương án, nhân lực, vật tư, phương tiện sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống khi xẩy ra mưa bão. Mục tiêu mà Công ty Bắc Đuống đặt ra là bảo đảm an toàn cho diện tích lúa trong lưu vực phục vụ. Hiện, Công ty có hơn 40 trạm bơm tham gia tiêu úng, trong đó có 16 trạm chuyên tiêu, 26 trạm tưới tiêu kết hợp với tổng công suất tiêu gần 860.000 m3/h. Tuy nhiên, khó khăn hiện nay là tình trạng máy móc, thiết bị qua nhiều năm sử dụng đã xuống cấp, hệ thống công trình bị xâm lấn gây ách tắc dòng chảy. Công ty đã sớm xây dựng kế hoạch phòng chống úng cho vụ mùa năm 2013, triển khai đến tất cả các đơn vị, địa phương trong lưu vực.
Theo ông Trần Duy Đức, Phó Chi cục trưởng- Chi cục thủy lợi Bắc Ninh, rút kinh nghiệm năm 2012, phương án chống úng năm 2013 cơ bản được xây dựng sát với thực tế và rút kinh nghiệm công tác điều hành cũng như các hệ thống công trình. Các phương án chống úng của các địa phương đã được xây dựng kịch bản chi tiết khi mưa 100 mm, 200mm, 300mm và có phương án điều hành phù hợp đối với từng lượng mưa cụ thể. Khoanh vùng đấu thủy để có khu vực nào chũng thì có phương án bơm tiêu cục bộ để phục vụ sản xuất.
Ngay từ đầu năm, Công ty Bắc Đuống đã kiểm tra toàn bộ 49 cống dưới đê và hơn 250 hạng mục công trình thủy nông, nhà máy, phân công nhiệm vụ cho các Xí nghiệp thành viên chuẩn bị vật tư, phương tiện dự phòng; tổ chức tập huấn phòng chống lụt bão, cứu hộ cứu nạn cho lực lượng làm nhiệm vụ ứng cứu. Để nâng cao năng lực tiêu úng, Công ty chủ động đề xuất với UBND tỉnh phê duyệt danh mục công trình chống úng phục vụ sản xuất nông nghiệp với tổng kinh phí hơn 31 tỷ đồng để duy tu, bảo dưỡng, khơi thông, nạo vét 34 hạng mục, công trình trạm bơm, kênh mương bảo đảm 100% tổ bơm vận hành tốt khi có tình huống xảy ra. Ông Nguyễn Đức Hải, Phó Giám đốc Công ty Khai thác thủy lợi Bắc Đuống cho biết: "Với công suất hiện có hơn 200.000 m3/s, nhưng thực tế, tính toán theo hệ thống tưới tiêu mới của tỉnh thì đáp ứng đầu mối công suất là phải hơn 300.000 m3/s. Cho nên hiện nay công suất của toàn hệ thống đang thiếu, chỉ đạt 65% công suất theo đúng yêu cầu của hệ số tưới tiêu mới, theo quyết định 176 của UBND tỉnh. Chúng tôi đang có kiến nghị với các cấp có thẩm quyền làm sao bổ sung đầu mối để có năng lực tốt hơn. Bởi vì hệ thống của chúng tôi hình thành từ thập kỷ 60, cho nên hiện nay máy móc cũng già cỗi và tổng công suất đang bị thiếu nên khi mưa lớn xảy ra trong thời gian rất ngắn thì rất khó tránh khỏi việc ngập úng cục bộ".
Để sẵn sàng tiêu úng khi có mưa lớn, những ngày này hàng chục công nhân Công ty cổ phần chế tạo bơm Hải Dương đang khẩn trương lắp đặt, thay thế tổ máy số 4, lưu lượng 10.000 m3/s cho trạm bơm Trịnh Xá.
Ông Dương Ngọc Lý, Phó Giám đốc Xí nghiệp đầu mối Trịnh Xá-Long Tửu cho biết toàn bộ 8 tổ máy do Liên Xô sản xuất trước đây đã được thay thế bằng máy EBARA, đảm bảo tiêu úng. Cũng theo ông Lý, đến thời điểm hiện nay toàn bộ phương án phòng chống úng, lụt bão của các xí nghiệp trong hệ thống nói chung và đầu mối Trịnh Xá nói riêng đã được xây dựng hoàn chỉnh và phù hợp với từng khu vực. Đồng thời, đã chuẩn bị đủ vật tư cho việc chống lụt; đảm bảo đầy đủ máy móc trong việc tiêu úng nếu như mưa lớn xảy ra.
Mùa mưa bão đã cận kề, việc chống ngập úng nội đồng đang trở thành nhiệm vụ quan trọng không chỉ với các công ty thủy nông mà còn với tất cả các địa phương ở tỉnh Bắc Ninh. Sự chủ động xây dựng kế hoạch, phương án, nhân lực, vật tư, phương tiện… chính là cơ sở để ngành thủy lợi Bắc Ninh hoàn thành nhiệm vụ chống úng năm 2013./.