Quan hệ Việt-Nhật góp phần củng cố ổn định chiến lược Đông Á

Chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang từ ngày 16-19/3/2014 đã kết thúc tốt đẹp, thu hút sự quan tâm của dư luận trong và ngoài nước. Nhân dịp này, phóng viên Đài TNVN thường trú tại Nga đã phỏng vấn Tiến sỹ sử học Grigori Lokshin, chuyên viên khoa học cao cấp Viện Viễn đông - Viện Hàn lâm Khoa học Nga về quan hệ Việt Nam và Nhật Bản.

PV: Thưa ông, Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang đã kết thúc chuyến thăm chính thức Nhật Bản và hai bên đã ra Tuyên bố chung quyết định nâng cấp quan hệ lên mức đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á. Ông đánh giá như thế nào về quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản trong bối cảnh an ninh tại Đông Á?

Tiến sỹ G.Lokshin: Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang vừa kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Nhật Bản. Chuyến thăm này có ý nghĩa quốc tế, khu vực và thực tiễn quan trọng, góp phần củng cố sự ổn định chiến lược tại khu vực Đông Á.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe

Nhật Bản và Việt Nam có nhiều điểm khác xa nhau, định hướng phát triển rất khác nhau song cùng ở trong một không gian chiến lược chung tại Đông Á, hai nước đã không ngừng củng cố và phát triển quan hệ, cùng hợp tác hiệu quả trên nhiều lĩnh vực. Điều này thể hiện rõ nét nhất trong Tuyên bố chung về chuyến thăm Nhật Bản của Chủ tịch Trương Tấn Sang mới được hai bên công bố, thể hiện quan điểm gần gũi của hai nước về các vấn đề hợp tác song phương và an ninh khu vực.

Cả hai nước đều có mối quan tâm chung tới việc giải quyết các vấn đề trên biển Hoa Đông và Biển Đông, bảo đảm an ninh và tự do hàng hải. Hai bên đã chia sẻ quan điểm về Luật biển quốc tế UNCLOS năm 1982, thể hiện quan điểm về sự cần thiết của việc sớm hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông, giải quyết các vấn đề tranh chấp trên biển cần tuân thủ luật pháp quốc tế, trên tinh thần công khai, tôn trọng lẫn nhau, bình đẳng và cùng có lợi.

Do đó, hợp tác giữa cường quốc kinh tế lớn thứ 3 thế giới là Nhật Bản với một đất nước 90 triệu dân của Việt Nam là hết sức quan trọng và ngày càng thành công trong việc củng cố hòa bình, an ninh và ổn định tại Đông Á.

PV: Chuyến thăm Nhật Bản vừa qua của Chủ tịch nước Việt Nam đã thu hút sự quan tâm của dư luận quốc tế và khu vực. Ông đánh giá như thế nào về ý nghĩa của chuyến thăm này?

Tiến sỹ Lokshin: Đây là một bước tiến rất lớn trong quan hệ Việt Nam - Nhật Bản, hai nước đã quyết định nâng cấp quan hệ lên tầm đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á, mở ra những triển vọng hợp tác mới trong nhiều lĩnh vực.

Nhật Bản là đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam trong Viện trợ phát triển chính thức (ODA), qua chuyến thăm này hai bên đã ký công hàm cho các dự án ODA với trị giá 120 tỷ Yên; Nhật Bản cam kết hỗ trợ Việt Nam thực hiện chiến lược công nghiệp hóa, đào tạo nguồn nhân lực, chống biến đổi khí hậu, và rất nhiều các lĩnh vực hợp tác khác nữa.

Chuyến thăm này cũng mở ra những triển vọng mới trong hợp tác kinh tế - thương mại, tạo điều kiện nâng kim ngạch giữa hai nước vượt  xa con số 25 tỷ USD, và mở ra các cơ hội đầu tư mới. Điều này sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cộng đồng doanh nghiệp của cả hai nước. Ngoài ra, các thỏa thuận hai bên đạt được trong chuyến thăm này mang lại rất nhiều ý nghĩa cho cả hai nước, mở ra những hướng hợp tác mới trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, du lịch, nông nghiệp...

Chuyến thăm này đã mở ra trang sử mới cho quan hệ hai nước, đồng thời cũng tạo những cơ sở mới để không ngừng củng cố và phát triển quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trong tương lai.

PV: Chuyến thăm này đã thể chính sách đối ngoại tích cực của Việt Nam, ông nhận định như thế nào về vị trí, vai trò của Việt Nam hiện nay ở trong khu vực và thế giới?

Tiến sỹ Lokshin: Chuyến thăm này và kết quả của nó đã thể hiện rõ nét thành công của chính sách, đường lối đối ngoại đã được Đảng Cộng sản Việt Nam thông qua tại Đại hội XI. Đó là chính sách hội nhập quốc tế, khu vực, đa phương hóa, đa dạng hóa các mối quan hệ, thể hiện Việt Nam là đối tác tin cậy và có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Sự nâng cấp quan hệ Việt - Nhật và các kết quả của chuyến thăm cũng đã chứng tỏ uy tín của Việt Nam. Như chúng ta đã biết, người Nhật thường rất thận trọng và rất khó đàm phán, song họ đã tin tưởng đầu tư rất lớn và là nước viện trợ phát triển hàng đầu vào Việt Nam, hợp tác sâu rộng với Việt Nam trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau. Điều này thể uy tín, vị thế của Việt Nam là rất cao trong khu vực, và ở quy mô rộng hơn là trên phạm vi toàn cầu.

Tôi rất vui mừng về những kết quả đã đạt được trong chuyến thăm Nhật Bản vừa qua của Chủ tịch nước Việt Nam.

PV: Vâng. Xin cảm ơn ông!./.