Tiếng nói là quốc hồn, quốc túy của dân tộc. Đài phát thanh Quốc gia được mang tên Tiếng nói Việt Nam là một vinh dự lớn lao. “Đây là Tiếng nói Việt Nam...” - giữa mùa Thu Hà Nội cách đây tròn 70 năm, câu nói ấy vang lên dõng dạc, tự hào báo tin cho cả thế giới biết, một chính thể Cộng hòa non trẻ vừa ra đời, đó là Nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa. Cũng từ giờ phút ấy, lịch sử báo chí Cách mạng Việt Nam ra đời thêm một loại hình báo chí mới có sức lan tỏa nhanh rộng: Báo nói - Phát thanh.
70 năm phấn đấu xây dựng và trưởng thành, Tiếng nói Việt Nam đã cùng đất
Ý chí của cả dân tộc được nung nấu, hội tụ với quyết tâm “Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ” như lời kêu gọi của Bác Hồ mà Đài Tiếng nói Việt Nam (TNVN) phát đi vào rạng sáng ngày 20/12/1946, từ hang chùa Trầm, Chương Mỹ, Hà Nội - địa điểm sơ tán đầu tiên của Đài trong suốt chặng đường kháng chiến chống Pháp.
Việt Bắc, mảnh đất với những con người ân nghĩa đã nuôi giấu Đài TNVN trong 9 năm trường kỳ, gian khổ nhưng vô cùng anh dũng. Với những căn lán đơn sơ làm studio, nhưng từ “thủ đô gió ngàn” ấy, Tiếng nói Việt Nam đã không bao giờ ngưng nghỉ, vẫn truyền đi tin chiến thắng, truyền đi tiếng nói hùng hồn, đanh thép góp phần động viên quân và dân ta đi đến thắng lợi cuối cùng bằng chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - “nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng”.
Truyền thống anh hùng của Đài TNVN được viết bằng máu, mồ hôi và công sức của bao thế hệ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên, văn nghệ sỹ... Dù kẻ thù có hung dữ, dùng sức mạnh để uy hiếp, dùng bom B52 hủy diệt, nhưng chính thời điểm kẻ thù điên cuồng bắn phá nhất lại là lúc tiếng nói của Đài TNVN vang lên mạnh mẽ và thiết tha nhất.
 |
Các phóng viên, biên tập viên VOV1 đang lên nội dung chương trình |
Dưới những căn hầm của trụ sở Đài ở 58 Quán Sứ hay 39 Bà Triệu, người nhà Đài vẫn làm việc quên mình... Những bài viết ngùn ngụt lửa tranh đấu, náo nức tin vui của các phóng viên Thời sự vẫn được các giọng đọc của Đài TNVN vang lên đĩnh đạc, nồng cháy; những bản nhạc, bài hát, lời thơ vẫn âm vang, thúc giục, hiệu triệu toàn dân tộc nhất tề đứng lên chống giặc ngoại xâm.
Tháng 12 năm 1972, Đài phát thanh bị ném bom hủy diệt, nhưng dù có phải hy sinh cả tính mạng các cán bộ kỹ thuật vẫn leo lên cột sóng, vẫn đứng bên máy phát để Tiếng nói Việt Nam không dừng lại. Và họ đã làm nên những phút giây lịch sử, chỉ sau 9 phút ngưng sóng, Tiếng nói Việt Nam lại cất lên dõng dạc, đanh thép trước sự kinh ngạc của kẻ thù, trong sự mừng vui khôn tả của đồng bào, chiến sĩ cả nước.
Có lẽ, hiếm có một cơ quan báo chí nào, một đài phát thanh nào trên thế giới lại có được niềm vinh dự đồng hành cùng lịch sử đất nước mình như Đài TNVN, và cũng có lẽ hiếm có Đài phát thanh nào được hãnh diện, tự hào góp phần nhỏ bé của mình vào công cuộc giành độc lập, tự do cho dân tộc; Đài TNVN lúc đó được mệnh danh là “con đường Hồ Chí Minh trên làn sóng điện”…
Khi công cuộc đổi mới còn manh nha, Đài TNVN đã đi đầu ủng hộ khoán 100, rồi khoán 10, xóa bỏ cơ chế quan liêu bao cấp; phát đi trên làn sóng những bài viết của tác giả NVL,... Tiếng nói Việt Nam giúp người dân nhận thức sâu sắc hơn và ủng hộ các chủ trương Đổi Mới của Đảng, Nhà nước.
Quá khứ vinh quang là tiền đề, là động lực để Đài TNVN vượt qua mọi khó khăn, thử thách, vững bước và khẳng định vai trò của mình trong giai đoạn mới, khi mà khoa học công nghệ ngày càng phát triển mạnh mẽ, sự ra đời, cạnh tranh của nhiều cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình, báo điện tử và của mạng xã hội... đang tạo ra nhiều cơ hội cũng như đặt ra nhiều thách thức cho Đài TNVN.
Với đầy đủ 4 loại hình báo chí, nhưng Đài TNVN luôn xác định vai trò chủ lực của phát thanh, bởi sức mạnh riêng biệt của phát thanh mà không loại hình báo chí nào sánh nổi như nhanh nhất, rộng nhất, rẻ nhất và dễ tiếp cận nhất. Hiện nay, ngoài các sóng phát thanh về thời sự chính trị; về khoa giáo; về giải trí của Hệ VOV1, VOV2, VOV3 thì những năm gần đây Đài TNVN đã cho ra đời thêm kênh phát thanh VOV Giao thông và FM Cảm xúc; đồng thời đang xây dựng VOV4 trở thành Hệ phát thanh Dân tộc Quốc gia; VOV5 thành Hệ phát thanh Đối ngoại Quốc gia.
Đài cũng đang nghiên cứu và thực hiện chiến lược số hóa việc phát sóng phát thanh quốc gia theo chỉ đạo của Chính phủ để công chúng có thể nghe được Đài ở bất cứ đâu với chất lượng sóng ổn định và tốt nhất. Trước nhu cầu thực tiễn khách quan của cuộc sống, ngoài sự đầu tư theo chiều sâu cho các Hệ phát thanh, Đài TNVN đã chủ động cho ra đời các loại hình báo in, báo điện tử và báo hình.
Các kênh truyền hình VOVTV, Truyền hình Quốc hội Việt Nam, Truyền hình Kỹ thuật số VTC; báo in Tiếng nói Việt Nam; báo điện tử VOV.VN đã và đang phát triển bước đầu đưa Đài TNVN thành một Tổ hợp truyền thông đa phương tiện, tạo ra một khối lượng thông tin tổng hợp có sự tương tác và hiệu ứng cao. Tổ hợp này sẽ phát huy các lợi thế về nội dung, về hạ tầng kỹ thuật để đem thông tin đa chiều đến công chúng mọi lúc, mọi nơi, mọi địa bàn ở trong và ngoài nước...
Khi khoa học công nghệ phát triển, thói quen nghe, đọc, xem của công chúng cũng đã và đang thay đổi, vì vậy cũng như các cơ quan báo chí khác, Đài TNVN đang đứng trước nhiều thách thức nhưng cũng không ít cơ hội. Nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước giao phó, Đài luôn hoàn thành và khẳng định là một cơ quan báo chí chính thống, thiết yếu hàng đầu của quốc gia.
Tuy nhiên, để tiếng nói ấy có sức mạnh, sự hấp dẫn thì Đài TNVN phải tự làm mới mình từng ngày, từng giờ để đảm bảo thông tin đúng, nhanh, hay nhất. Đài đã và đang phát huy những truyền thống và giá trị quý báu của các thế hệ trước, đồng thời áp dụng những ưu việt của phương thức truyền thông và công nghệ hiện đại mang lại để có được sự tương tác mạnh mẽ giữa Đài với công chúng, để Đài thực sự là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với dân, là diễn đàn của đông đảo quần chúng nhân dân, là tiếng nói của non sông, gấm vóc Việt Nam.
Cây muốn phát triển, muốn bền vững phải có gốc chắc, rễ sâu, Đài TNVN đang bắt nhịp với hệ thống báo chí của thế giới hiện đại bằng truyền thống hào hùng được nuôi dưỡng, vun đắp từ 70 năm qua. Trong ngày vui hôm nay, các thế hệ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên, phát thanh viên và văn nghệ sỹ lại một lần nữa nhìn lại, tự hào về truyền thống vẻ vang của mình để có thêm sức mạnh, ý chí và động lực bước tiếp, xây dựng Đài TNVN trở thành cơ quan báo chí vững mạnh, trở thành Tổ hợp truyền thông đa phương tiện tiên tiến, hiện đại xứng đáng với sự tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân./.