Trong bối cảnh dịch bùng phát tại các tỉnh thành phía Nam như Bình Dương, Đồng Nai, TP.HCM, thời gian qua, Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh đứng trước những thách thức không nhỏ trong việc tiếp nhận một số lượng lớn lao động dịch chuyển về quê giữa tình hình dịch đang căng thẳng.
Huyện Anh Sơn tỉnh Nghệ An là một trong những địa phương tiếp nhận nhiều người dân từ vùng dịch trở về. Khi cơ sở hạ tầng phục vụ việc cách ly tập trung quá tải, địa phương đã vận dụng phương án cách ly tại nhà. Để đảm bảo an toàn trong phòng, chống dịch, khi cách ly tại nhà, các thành viên đang cư trú trong những ngôi nhà này sẽ chuyển đi ở tạm và nhường nhà cho người cách ly ở cách biệt.
Anh Nguyễn Văn Sơn, ở xã Tào Sơn huyện Anh Sơn, sau khi từ vùng dịch trở về được cách ly tại nhà dân cho biết: “Từ hôm về, chính quyền và các đoàn thể đến tuyên truyền, cách ly và rào cổng nhà, anh em chỉ ở trong khu vực nhà, sinh hoạt tắm rửa. Chúng tôi rất cảm ơn chính quyền, các lực lượng vì đã quan tâm đến anh em ở vùng dịch về và được cách ly ở đây cũng đảm bảo an toàn”.
Theo thống kê chưa đầy đủ, các tỉnh Bắc Trung bộ có hàng trăm nghìn lao động sinh sống, làm việc tại các tỉnh phía nam như: TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai... Khi dịch Covid-19 bùng phát, số lao động này đã tìm cách rời tâm dịch để về quê. Chỉ tính riêng tại huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá, 1 tháng qua đã tiếp nhận hàng nghìn người trở về từ vùng dịch. Địa phương đang cách ly khoảng 7.500 người tại khu cách ly tập trung của huyện, xã, thị trấn và cách ly tại nhà dân. Hiện đã có hơn 1.500 hộ dân tình nguyện nhường nhà phục vụ công tác cách ly.
Lý giải nguyên nhân số lượng người từ vùng dịch trở về lớn nhưng không để dịch lây lan ra cộng đồng, ông Phạm Hồng Hạnh, Phó Chủ tịch UBND huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá cho biết: “Khi có Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, chúng tôi động viên người dân ở lại vùng dịch, có những người khó quá họ vẫn về thì phải cho đăng ký, khai báo trước 2-3 ngày. Khi biết họ về bằng phương tiện gì, di chuyển thế nào thì ở địa phương tính toán, bố trí và đón họ vào khu cách ly để tiến hành khai báo y tế”.
Để có những điểm cách ly an toàn, các địa phương này đã chủ động khảo sát, lên phương án chuẩn bị khu cách ly, họp tổ tự quản cộng đồng và ký cam kết với người dân khi có người thân ở vùng dịch trở về phải thông tin, khai báo trước với chính quyền địa phương, giao trách nhiệm cho tổ giám sát cộng đồng giám sát, hướng dẫn đến cơ sở y tế khai báo, xét nghiệm và theo dõi sức khỏe theo quy định. Nhờ chủ động làm tốt công tác này, nhiều địa phương đã kiểm soát tốt dịch bệnh.
Ông Nguyễn Thế Hải, Phó Chủ tịch UBND xã Nghi Văn, huyện Nghi Lộc tỉnh Nghệ An cho hay: “Chúng tôi thấy cách ly thế này là hiệu quả. Vì người dân về theo đoàn 5-7 người mà mình cách ly vào một gia đình ở một điểm thì an toàn hơn, còn cách ly tập trung đông người thì không an toàn. Trước tiên là thông báo lên hệ thống của xóm để biết được điểm này là có người mới về, sau đó phun thuốc khử trùng dung và cử người giám sát theo dõi”.
Các tỉnh Bắc Trung bộ một mặt tuyên truyền người dân yên tâm ở lại tại chỗ, mặt khác trích ngân sách hỗ trợ kịp thời đến người dân đang gặp khó khăn tại vùng dịch. Cùng với đó là chủ động thống kê, nắm được tình hình đời sống, việc làm, nhu cầu trở về quê hương của công dân tại tỉnh, thành đang có dịch, có phương án xử lý phù hợp với tình hình và điều kiện thực tế.
Ông Đỗ Minh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá cho hay: “Tỉnh phải hình thành một khu vực phòng thủ, huyện thành khu vực phòng thủ, hay nói cách khác dùng từ là pháo đài. Xã, thôn, mỗi huyện là một pháo đài vững chắc, mỗi người dân là một chiến sĩ. Chỉ khi nào huy động được đầy đủ các lực lượng cơ sở chúng ta sẽ thắng lợi trong phòng, chống dịch. Những gì thuộc về nguyên tắc, chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh và là nguyên tắc bất di bất dịch, nhưng trong thực hiện thì ngoài những vấn đề mang tính nguyên tắc đó phải phát huy cao độ sự chủ động của các cấp, nhất là cấp huyện, thị, thành phố và cấp cơ sở”.
Với cách làm chủ động, trách nhiệm trong công tác phòng, chống dịch, đặc biệt là kiểm soát, cách ly người từ vùng dịch trở về, các tỉnh Bắc Trung bộ (Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh) đang kiểm soát tốt tình hình. Kết quả rõ nét nhất là trong số hàng chục nghìn người từ vùng dịch trở về, nhiều người trong số đó dương tính với SARS-CoV-2, nhưng phần lớn các ca bệnh trong khu cách ly, không để lây lan ra cộng đồng./.