Ứng dụng phẫu thuật nội soi điều trị một số bệnh lý tuyến giáp đã được thực hiện tại nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, đa phần các nước sử dụng kỹ thuật rạch một số vết ngắn ở cổ bệnh nhân để đưa ống kính nội soi vào trước khi phẫu thuật. Cách làm này thường tạo ra các vết sẹo ở cổ.

Với cách thức phẫu thuật nội soi chỉ rạch ở đường nách, ngực của Phó Giáo sư, Tiến sĩ (PGS.TS) Trần Ngọc Lương, Phó Giám đốc phụ trách điều hành Bệnh viện Nội tiết Trung ương nên vết rạch da thường biến mất sau vài tháng. Công trình nghiên cứu của bác sĩ đã giành giải Nhất trong lĩnh vực Y dược Giải thưởng Nhân tài Đất Việt Nam 2014.

tran_ngoc_luong_1_euln.jpgPGS.TS Trần Ngọc Lương (thứ 2 từ trái sang) trong một buổi hướng dẫn kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp cho các học viên người nước ngoài (Ảnh do nhân vật cung cấp)

Ở nhiều nước trên thế giới như Nhật Bản, Hàn Quốc thường sử dụng robot để phẫu thuật nội soi tuyến giáp với chi phí lên tới hàng chục nghìn USD và thời gian mỗi ca phẫu thuật thường kéo dài tới vài giờ đồng hồ. Trong khi đó, kỹ thuật phẫu thuật nội soi của PGS.TS Trần Ngọc Lương chỉ sử dụng dụng cụ mổ nội soi thông thường, không cần dùng đến những dụng cụ cầu kỳ hay phải sử dụng robot nên thời gian phẫu thuật rút ngắn chỉ còn 30 phút. Không chỉ đem lại những kết quả tuyệt vời về mặt điều trị, phương pháp này cũng khiến bạn bè, đồng nghiệp quốc tế vô cùng ấn tượng bởi chi phí rất rẻ, khoảng 400 USD so với thế giới (từ 7.000-10.000 USD).

Chia sẻ về quá trình đi đến thành công trong kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp, bác sĩ Trần Ngọc Lương cho biết, Bệnh viện Nội tiết Trung ương là bệnh viện đầu ngành chuyên chữa trị các bệnh về nội tiết và rối loạn chuyển hóa. Mỗi năm, bệnh viện có trên 3.000 bệnh nhân mong muốn được phẫu thuật nội soi tuyến giáp. Trước yêu cầu cấp thiết này, tháng 1/2002, bệnh viên thực hiện ca mổ mở tuyến giáp đầu tiên cho bệnh nhân.

Trong các bệnh về nội tiết và rối loạn chuyển hóa, bệnh bướu cổ chiếm số lượng rất lớn thuộc về phụ nữ. Bệnh bướu cổ ở tuyến giáp mà phẫu thuật bằng phương pháp mổ mở thường để lại sẹo rất lớn nên sẽ làm mất thẩm mỹ cho bệnh nhân. Tuy nhiên, với kinh nghiệm phẫu thuật mổ mở và từng phẫu thuật nội soi ổ bụng cho nhiều bệnh nhân, bác sĩ Ngọc Lương cho rằng, kỹ thuật này có thể thực hiện ở tuyến giáp.

Qua 1 năm mầy mò nghiên cứu tài liệu và nhiều đêm trăn trở suy nghĩ, bác sĩ Lương đã mạnh dạn đề xuất ý tưởng phẫu thuật nội soi tuyến giáp lên Bệnh viện Nội tiết Trung ương. Sau khi được Bộ Y tế cho phép, năm 2003, PGS.TS Trần Ngọc Lương và các đồng nghiệp đã tiến hành ca phẫu thuật nội soi tuyến giáp đầu tiên.

Nhiều y, bác sĩ; bệnh viện nước ngoài phải sang Việt Nam học hỏi

Để đảm bảo an toàn cho người bệnh, ban đầu, ca phẫu thuật nội soi tuyến giáp thường kéo dài nên chỉ thực hiện cho những bệnh nhân có bướu nhân nhỏ. Sau một số ca mổ, PGS.TS Trần Ngọc Lương và các đồng nghiệp đã có thêm những kinh nghiệm nên việc phẫu thuật được thực hiện ở bệnh nhân có bướu nhân to hơn với thời gian phẫu thuật được rút ngắn lại. Cho đến nay, Bệnh viện Nội tiết Trung ương đã phẫu thuật nội soi tuyến giáp cho những bệnh nhân bị bướu đa nhân, bướu nhân 1 thùy thành nhân 2 thùy và cắt cả tuyến giáp, bệnh paredo, nạo vét hạch cho cả bệnh nhân bị ung thư.

Ban đầu, Bệnh viện Nội tiết Trung ương chỉ mổ nội soi cho bệnh nhân với đường rạch ngắn chỉ 2-3 cm nhưng cho đến nay, bệnh viện có thể mổ với chiều dài đến 8 cm. Ở nhiều nước chưa phẫu thuật nội soi lại cho những bệnh nhân đã từng mổ nhưng Bệnh viện Nội tiết Trung ương đã thực hiện được điều này.

PGS.TS Trần Ngọc Lương

Với kỹ thuật phẫu thuật đơn giản, ít tốn kém mà hiệu quả cao, giữ được độ thẩm mỹ cho bệnh nhân nên phương pháp mổ nội soi tuyến giáp của  PGS.TS Trần Ngọc Lương đã nhanh chóng được chuyển giao cho nhiều bệnh viện trong nước. Không chỉ vậy, nhiều y, bác sĩ hàng đầu và các bệnh viện lớn ở nước ngoài như: Malaysia, Indonesia, Thái Lan, Singapore, Ấn Độ, Bồ Đào Nha... đã sang tận Việt Nam mời ông sang nước họ truyền đạt kinh nghiệm, kiến thức.

Nhiều bệnh nhân Việt Nam đã sang tận Singapore để phẫu thuật nội soi tuyến giáp đã được chính các bác sĩ ở nước bạn giới thiệu quay trở về nước để chữa trị.

Được nhìn thấy những bệnh nhân khỏe mạnh, nở nụ cười và không còn sẹo sau những ca phẫu thuật thành công, bác sĩ Trần Ngọc Lương cảm thấy rất hạnh phúc vì mình đã góp phần cứu chữa, đem lại sự sống, niềm vui cho họ và gia đình.

PGS.TS Trần Ngọc Lương cho biết, trong tương lai, ông sẽ tiếp tục nghiên cứu, mở rộng chỉ định phẫu thuật nội soi tuyến giáp cho những bệnh nhân bị bướu cổ to, bệnh nhân bị ung thư ở giai đoạn đang di căn. Vẫn biết rằng, những dự định này sẽ còn gặp những khó khăn, thách thức nhưng bác sĩ Ngọc Lương cùng các đồng nghiệp vẫn nuôi hy vọng và sẽ cống hiến hết mình để cứu chữa cho các bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo./.