Không liên quan đến vắc xin

Ngày 9/10, sản phụ Ng.Th.H.Th (31 tuổi, xã Nghĩa Hồng, Nghĩa Đàn) sinh mổ song thai tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Tây Bắc Nghệ An. Hai bé sơ sinh có cân nặng lần lượt là 3,3 kg và 3,1 kg. Sau khi khám sàng lọc, 8h00 sáng 11/10, cả 2 bé được chỉ định tiêm vắc xin viêm gan B.

Khoảng 4 tiếng sau, bé thứ nhất có biểu hiển trớ sữa, đột ngột suy hô hấp tím tái, khó thở. Các bác sĩ nhanh chóng tiến hành cấp cứu tuy nhiên đến khoảng 14h45’ ngày 11/10 cháu bé tử vong tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Tây Bắc. Đến 16h45’ cùng ngày, cháu thứ 2 cũng đột ngột khó thở, tím tái, da xanh tái, lờ đờ, phản xạ sơ sinh chậm.

Các bác sỹ chẩn đoán suy hô hấp sơ sinh chưa rõ nguyên nhân. Bệnh nhi sau đó được chuyển xuống Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An trong tình trạng bóp bóng có oxy qua nội khí quản, bầm tím nơi đùi trái và cổ chân trái, tim nhịp không đều, bụng mềm, da vàng tái nổi vân tím... Nhận được thông tin, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng đã cử một ê kíp bác sỹ vào hỗ trợ cứu chữa cho cháu. Nhưng đến 13h00 ngày 12/10 cháu bé đã tử vong.

Sở Y tế Nghệ An thông tin sự việc đến báo chí.

Theo báo cáo của Bệnh viện Đa khoa khu vực Tây Bắc Nghệ An, trong ngày 11/10, có 18 cháu ở đây được tiêm chủng vắc xin viêm gan B cùng lô thuốc này. Hiện, 16 cháu không có diễn biến gì bất thường.

Để làm rõ vụ việc Sở Y tế Nghệ An cũng đã mời các chuyên gia từ bệnh viện Nhi trung ương và Viện vệ sinh dịch tễ trung ương, đồng thời thành lập hội đồng chuyên môn để làm rõ nguyên nhân khiến 2 cháu tử vong. 

Ngày 16/10, ông Dương Đình Chỉnh – Giám đốc Sở Y tế Nghệ An đã chủ trì buổi họp báo thông tin sự việc.  Giám đốc Sở Y tế Nghệ An cho biết, ngay sau khi xảy ra vụ việc, Sở đã thành lập hội đồng chuyên môn để đánh giá quy trình cũng như kết luận nguyên nhân tử vong của các cháu. Hội đồng chuyên môn này còn có các thành viên là chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực này ở Hà Nội vào.

Theo đánh giá của Hội đồng chuyên môn, quá trình tiêm chủng vắc xin được tiến hành đúng quy trình, quy định. Nguồn vắc xin được kiểm định chặt chẽ, quá trình vận chuyển, bảo quản cũng đảm bảo. Tinh thần, thái độ của đội ngũ y, bác sỹ rất tích cực, phù hợp với quy định của ngành... Bước đầu, Hội đồng chuyên môn kết luận, 2 bé tử vong không liên quan đến tiêm chủng vắc xin mà do bệnh lý. Cụ thể là chứng bệnh “rối loạn chuyển hóa bẩm sinh, thể rối loạn chuyển hóa axit béo”.

Bệnh lý hiếm gặp có tỷ lệ tử vong rất cao

Thông tin tại buổi họp báo, đại diện Viện phó Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, vắc xin viêm gan B nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng, qua các khâu kiểm định chặt chẽ, cung cấp cho 28 tỉnh miền Bắc, đưa vào sử dụng 190.000 liều, chưa xảy ra phản ứng nghiêm trọng nào như hai bé ở Nghệ An.

Đại diện bệnh viện Nhi trung ương cho biết, đây là một bệnh lý có tính chất di truyền, tiên lượng bệnh tử vong 100% nếu xuất hiện ở trẻ sơ sinh. Qua kiểm tra quy trình xử lý đúng theo quy định, tiếp cận điều trị tốt. Các thành viên Hội đồng chuyên môn khẳng định, có đầy đủ bằng chứng để kết luận các cháu bị bệnh lý này.

Qua kiểm tra bệnh viện đã thực hiện đúng về an toàn tiêm chủng. Bác sĩ thực hiện khám sàng lọc đúng quy định theo Bộ Y tế, chúng tôi không nghĩ đến nguyên nhân do vắc xin viêm gan B và quy trình tiêm chủng.

Các bác sĩ từ Bệnh viện Nhi trung ương đánh giá: "Qua xét nghiệm các dấu hiệu lâm sàng, chẩn đoán hóa sinh cho thấy cả hai bé đều mắc rối loạn chuyển hóa bẩm sinh - một bệnh lý có tính chất di truyền. Nếu xuất hiện ngay ở sơ sinh thì khả năng tử vong rất cao. Triệu chứng của hai bé suy hô hấp, suy tuần hoàn, hạ đường huyết nghiêm trọng. Các bác sĩ đã cấp cứu kịp thời, đúng phác đồ nhưng các bé không qua khỏi do tình trạng nặng".

Trong 15 qua, bệnh viện nhi Trung ương ghi nhận với các trẻ sơ sinh mắc bệnh này thì không cứu được bé nào. Đây là bệnh lý hiếm gặp, khoảng 3 triệu cháu mới xuất hiện một cháu. Do vậy, chúng ta cần thực hiện khám sàng lọc sơ sinh, tư vấn di truyền, chẩn đoán trước sinh để phát hiện những bệnh hiếm gặp.

Rối loạn chuyển hóa bẩm sinh là nhóm bệnh do sự thiếu hụt các enzym, receptor, protein vận chuyển hoặc các yếu tố đồng vận trong quá trình chuyển hóa axit amin, axit béo và axit hữu cơ. Từ đó làm thay đổi các chu trình tổng hợp hoặc thoái hóa của các chất trong cơ thể, tạo thành các sản phẩm bất thường gây ngộ độc cho tế bào, suy chức năng các cơ quan. Nếu không được cứu chữa kịp thời, bệnh nhân sẽ dẫn đến tử vong.

Trong thai kỳ, em bé hấp thụ dinh dưỡng đã được mẹ chuyển hóa. Nhưng khi sinh ra, bé bắt đầu bú mẹ thì hệ tiêu hóa trong bé được hoạt động, các chất không được chuyển hóa hết và triệu chứng bệnh mới được thể hiện ra ngoài.

Tỷ lệ xuất hiện bệnh khoảng 1/2000 trẻ và tỷ lệ tử vong rất cao chỉ vài ngày sau khi sinh. Rối loạn chuyển hóa xuất hiện trên cả bé trai và bé gái với tỷ lệ ngang nhau.

Đây là căn bệnh quái ác, trẻ mắc bệnh này có thể tử vong sau khi bú sữa mẹ hoặc sữa bột thông thường. Bệnh khó chẩn đoán vì rất dễ nhầm lẫn với nhiễm trùng sơ sinh và một số bệnh khác. Bệnh diễn biến nhanh, bệnh nhi vẫn có khả năng tử vong dù đã phát hiện và ngăn sử dụng chất dinh dưỡng trực tiếp từ sữa.

Trong bào thai và lúc sinh ra trẻ hầu như không có biểu hiện gì, việc chẩn đoán trong giai đoạn thai kỳ và khi chào đời gần như không thể. Triệu chứng chỉ xuất hiện sau vài cữ bú sữa mẹ hoặc bú bình. Rối loạn chuyển hóa bẩm sinh có hàng trăm thể bệnh khác nhau./.