Một nghiên cứu mới đây của IFC, thành viên của Nhóm Ngân hàng Thế giới cho biết có thể đẩy nhanh tốc độ tạo việc làm, một yêu cầu cấp bách của các nước đang phát triển, nếu các nhà hoạch định chính sách và tổ chức phát triển coi việc xóa bỏ những rào cản cho tăng trưởng mà các doanh nghiệp tư nhân đang phải đối mặt là một ưu tiên.
Trong phần kết luận, nghiên cứu có tiêu đề “Đánh giá đóng góp của khu vực tư nhân trong vấn đề tạo việc làm” xác định có bốn trở ngại chính đối với việc tạo việc làm trong khu vực tư nhân hiện nay là: môi trường đầu tư còn nhiều bất cập, thiếu thốn cơ sở hạ tầng, khả năng tiếp cận hạn chế về nguồn vốn đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ; và lao động còn thiếu kỹ năng. Xóa bỏ được những rào cản này sẽ nâng cao đáng kể khả năng tạo việc làm.
Nghiên cứu được công bố ngày 15/1, bổ sung cho Báo cáo Phát triển Thế giới 2013 về Việc làm của Ngân hàng Thế giới đã công bố vào tháng 10/2011. Trong một thông cáo chung công bố tại buổi lễ, 25 tổ chức tài chính quốc tế hàng đầu đã ngay lập tức cam kết sẽ cùng hợp tác để giải quyết vấn đề tạo việc làm, cũng như chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.
Trên thế giới hiện có khoảng 200 triệu người đang thất nghiệp. Ngân hàng Thế giới ước tính rằng từ nay cho đến năm 2020 cần phải tạo ra được 600 nghìn việc làm mới, chủ yếu ở các nước đang phát triển thì mới có thể theo kịp tốc độ tăng dân số. Đáp án nằm ở khu vực tư nhân, nơi cung cấp 9/10 việc làm mới.
Ông Jin-Yong Cai, Phó Chủ tịch Điều hành kiêm Tổng giám đốc IFC cho biết: “Thất nghiệp là một cuộc khủng hoảng toàn cầu, và đặc biệt cấp bách ở những nước nghèo nhất. Là một tổ chức phát triển lớn nhất thế giới tập trung hỗ trợ khu vực tư nhân, chúng tôi tin tưởng rằng tạo công ăn việc làm là con đường chắc chắn nhất để thoát khỏi đói nghèo. Thúc đẩy công tác này ở các nước đang phát triển là ưu tiên tối cao của chúng tôi.”
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ (MSME) tạo ra phần lớn số việc làm ở các nước đang phát triển, nhưng những công việc này cũng có năng suất thấp hơn, mức tiền công thấp hơn và ít tạo cơ hội đào tạo, phát triển cho người lao động hơn. Những doanh nghiệp nhỏ cũng thường chịu tác động nhiều nhất từ những rào cản trong tạo việc làm, đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp chưa tận dụng được hết tiềm năng.
Tiếp cận nguồn vốn là vướng mắc chính đối với các MSME – khắc phục được rào cản này sẽ tăng đáng kể khả năng tạo việc làm. Chẳng hạn, IFC đã và đang đầu tư cho một mạng lưới rộng lớn các tổ chức tài chính trung gian ở các thị trường mới nổi, để mạng lưới này trong năm 2011 đã đầu tư cho 23 triệu MSME, từ đó tạo việc làm cho hơn 100 triệu người.
Các chuỗi cung ứng và phân phối của doanh nghiệp là khu vực tạo ra nhiều việc làm nhất: Chẳng hạn, một khoản tín dụng của IFC dành cho một nhà sản xuất xi măng của Ấn Độ đã giúp doanh nghiệp này mở rộng sản xuất và tạo thêm việc làm. Cứ mỗi việc làm được tạo ra tại doanh nghiệp này lại có hơn 20 việc làm khác được tạo thêm trong các chuỗi cung ứng và phân phối.
Khan hiếm điện năng là vấn đề lớn nhất của các nước thu nhập thấp. Tạo nguồn cung điện năng ổn định cho doanh nghiệp sẽ có thể làm tăng số việc làm mới mỗi năm ít nhất 4%.
Phụ nữ và thanh niên là những đối tượng gặp khó khăn đặc biệt về việc làm. Các rào cản pháp lý, thiếu tiếp cận nguồn vốn và các trở ngại về văn hóa thường buộc phụ nữ phải làm những công việc có mức lương thấp và kém ổn định. Thanh niên thậm chí có nguy cơ thất nghiệp cao hơn gần gấp 3 lần và cũng thường phải làm những công việc thời vụ hơn.
Nghiên cứu cho biết mỗi năm có tới 45 triệu người tham gia vào lực lượng lao động. Tuy nhiên, hơn 1/3 số doanh nghiệp được khảo sát trên toàn cầu vẫn không thể tuyển được lao động có đủ những kỹ năng cần thiết./.
