Hiệu quả từ hình phòng chống HIV/AIDS tại cộng đồng

Với hơn 4.200 trường hợp, Yên Bái là một trong 5 tỉnh có tỷ lệ người nhiễm HIV/AIDS cao nhất cả nước. Trước tình hình này, tỉnh Yên Bái đã có những biện pháp để phòng chống và ngăn chặn. Một trong những công tác đạt được nhiều kết quả khả quan, đó là xây dựng và duy trì được nhiều mô hình phòng chống HIV/AIDS tại cộng đồng.

Chị Hà Thị Hiêm, dân tộc Thái, ở bản Chao Hạ, xã Nghĩa Lợi, thị xã Nghĩa Lộ đã đau đớn đến tột cùng khi chồng nhiễm HIV và rồi ra đi để lại cho chị đàn con thơ và bố mẹ già. Nhưng rồi nước mắt vơi dần theo ngày tháng, chị phải gắng gượng để lo cho cái gia đình u ám đã mất đi trụ cột. Nghèo đói và nguy cơ nhiễm bệnh do không biết phòng tránh cứ thường trực, nhiều lúc chị tưởng như không thể gượng nổi.

Cũng như chị Hiêm, hàng chục phụ nữ khác trong xã Nghĩa Lợi cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự và “làng AIDS” trong những ngày đen tối nhất với những tiếng khóc ai oán. Cuộc sống khổ đau đó chỉ thực sự có lối ra khi năm 2005, Câu lạc bộ Thân nhân người nhiễm HIV/AIDS xã Nghĩa Lợi ra đời. Tới đây những thân nhân người nhiễm HIV được hướng dẫn các thức phòng chống lây nhiễm, chăm sóc người bệnh, được được giúp đỡ về tinh thần và cả vật chất để vững tin bước tiếp.

Chị Hà Thị Vân, Chủ nhiệm Câu lạc bộ cho biết: Ngày mới thành lập, không có nơi sinh hoạt, chị lấy ngay nhà mình làm trụ sở. Đó là những ngày khó khăn nhất, nhọc nhằn nhất vì những người nhiễm HIV/AIDS đều giấu mình, không muốn lộ diện.

Khi ấy chị Vân và các đồng nghiệp đã phải chớp từng cơ hội để tiếp xúc với những người phụ nữ trong gia đình người nhiễm HIV, tuyên truyền cho họ hiểu khi tham gia Câu lạc bộ là tìm ra lối thoát cho gia đình mình, từ đó những thân nhân này trực tiếp làm công tác tư tưởng đối với con em.

Đến nay, Câu lạc bộ đã có 35 thành viên tham gia. Câu lạc bộ sinh hoạt định kỳ 2 lần một tháng, cập nhật cho các thành viên những kiến thức về HIV/AIDS, tự giác công khai khi đã bị nhiễm bệnh, tránh sự phân biệt kỳ thị và lây nhiễm trong cộng đồng.

Trong thời gian qua, Câu lạc bộ đã giúp 10 trường hợp làm hồ sơ được thuốc uống tại bệnh viện, 6 trường hợp hoàn cảnh khó khăn được Ủy ban nhân dân thị xã Nghĩa Lộ cho hưởng trợ cấp từ 120.000 – 180.000 đồng một người một tháng. Đồng thời vận động quyên góp đưa các trường hợp nghi nhiễm HIV đi xét nghiệm và chăm sóc các cháu nhỏ dưới 6 tháng tuổi có mẹ bị nhiễm HIV/AIDS… Tuy nhiên Câu lạc bộ còn không ít những khó khăn, cần nhận được nhiều sự quan tâm, giúp đỡ.

Câu lạc bộ Đồng Cảm ở phường Yên Thịnh, thành phố Yên Bái được thành lập từ năm 2009. Sau 2 năm hoạt động, Câu lạc bộ đã trở nên thân thuộc, thành điểm tựa tinh thần cho những người nhiễm HIV/AIDS. Thành viên của câu lạc bộ từng là những người bi quan nhất, đau khổ nhất, nhưng hôm nay, họ tự tin hòa nhập cuộc sống.

Không những biết chăm lo cho bản thân, họ còn là những tuyên truyền viên tận tụy trong truyền thông phòng chống HIV/AIDS ở cộng đồng. Duy trì sinh hoạt đều đặn, Câu lạc bộ tổ chức nhiều hoạt động như: tìm hiểu kiến thức về phòng lây nhiễm HIV/AIDS, phát tài liệu, tờ rơi cho cộng đồng, động viên người có nguy cơ cao đến với các dịch vụ tư vấn, xét nghiệm tự nguyện, giới thiệu người nhiễm đến các dịch vụ y tế và chăm sóc người nhiễm HIV…

Chị Phan Thị Dương, Chủ tịch Hội Phụ nữ phường, Chủ nhiệm Câu lạc bộ cho biết: Ban đầu tưởng chừng phải bỏ cuộc vì không ai chịu tham gia nhưng các chị đã không quản công sức thực hiện tuyên truyền vận động theo phương châm “mưa dầm thấm lâu” nên đến nay đã có 30 thành viên tham gia sinh hoạt thường xuyên.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Yên Bái có 39 câu lạc bộ cho những người nhiễm HIV/AIDS và thân nhân của họ, có mặt ở hầu khắp các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Điển hình trong đó là các Câu lạc bộ Đồng Cảm và Hoa ban trắng ở thành phố Yên Bái; Câu lạc bộ Niềm tin, Hoa Hướng dương ở thị xã Nghĩa Lộ và huyện Văn Chấn…

Các câu lạc bộ này đều nhận được sự đỡ đầu của các ban ngành trong tỉnh, được nhiều tổ chức, cá nhân hảo tâm ủng hộ nên có điều kiện để duy trì hoạt động hiệu quả, thực sự trở thành nòng cốt trong phòng chống HIV/AIDS, góp phần cùng các cơ quan chuyên môn đẩy lùi HIV/AIDS ra khỏi cộng đồng. Đây cũng chính là một trong những hướng trọng tâm trong công tác phòng chống HIV/AIDS của tỉnh Yên Bái trong thời gian tới.

Bà Triệu Thị Bích An, giám đốc Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh Yên Bái cho biết: “Trong thời gian tới, hoạt động của các câu lạc bộ phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh Yên Bái vẫn sẽ được ưu tiên. Tuy nhiên không tập trung phát triển về số lượng, mà tập trung nâng cao chất lượng hoạt động của các câu lạc bộ. Chúng tôi tiếp tục phát huy vai trò đỡ đầu của hệ thống chính trị ở mỗi địa phương về hoạt động điều hành, chỉ đạo các mô hình câu lạc bộ nói riêng; huy động và tận dụng các nguồn lực để hỗ trợ cho hoạt động của các câu lạc bộ. Tổ chức các hoạt động nâng cao năng lực quản lý và chuyên môn cho các thành viên nòng cốt trong các câu lạc bộ”.

Những câu lạc bộ phòng chống HIV/AIDS tại cộng đồng ở tỉnh Yên Bái hiện nay thu hút gần 1.000 thành viên sinh hoạt thường xuyên, số người được các câu lạc bộ quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ, động viên và tuyên truyền lên tới hàng chục nghìn người.

Những câu lạc bộ này thực sự đã làm đổi thay nhận thức của cộng đồng về HIV/AIDS và cách phòng chống. Sự kỳ thị, xa lánh hầu như đã không còn, thay vào đó là sự quan tâm, chia sẻ với những người mắc căn bệnh thế kỷ này. Các câu lạc bộ thực sự đã trở thành ngôi nhà thứ hai của những người nhiễm HIV./.