Riêng về thi trắc nghiệm nhiều ý kiến cho rằng, có thể sẽ dẫn tới một thế hệ học sinh thụ động, thiếu sáng tạo và nếu làm quá gấp gáp sẽ rất dễ thất bại.
Thi trắc nghiệm, sợ hổng kiến thức?!
Ngày13/9, Hiệp hội Các trường ĐH, CĐ Việt Nam đã có cuộc trao đổi với báo chí xung quanh phương án thi THPT và tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2017 của Bộ GD&ĐT.
“Hiệp hội Các trường ĐH, CĐ cho rằng, đây là phương án hướng tới chuẩn mực và có thể hạn chế được tình trạng gian lận trong thi cử, tiết kiệm thời gian, công khai kết quả sau thi và loại bỏ tình trạng thi cử căng thẳng, dồn dập như hiện nay” - ông Trần Xuân Nhĩ, Phó Chủ tịch Hiệp hội cho biết.
 |
Cần công bố cấu trúc đề thi sớm để thí sinh kịp làm quen. (ảnh: KT) |
Việc đưa ra nhiều câu hỏi như vậy sẽ đo được trình độ, lượng kiến thức, kỹ năng của thí sinh hơn. Phương án 5 bài thi (Toán, Ngữ Văn, Ngoại ngữ và 2 bài thi tổng hợp) là kiểm tra kiến thức toàn diện của học sinh như nhiều nước trên thế giới đã thực hiện.
Bên cạnh đó, cũng có không ít ý kiến phản đối rằng hình thức thi trắc nghiệm môn Toán chưa phù hợp với bối cảnh của Việt Nam hiện nay. Thi trắc nghiệm ngoài những ưu điểm dễ thấy như gọn nhẹ, tăng tính công bằng, giảm gian lận thì vẫn còn những hạn chế như giảm khả năng phân loại học sinh, vì thế cần nhiều thời gian xây dựng ngân hàng câu hỏi.
Nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng, làm sao để đề thi bao phủ được những kiến thức cơ bản nhất học sinh cần có mà vẫn đòi hỏi các em một khả năng tư duy nhất định, tránh được nạn “học vẹt”.
Một giáo viên trường THPT Ba Đình cho rằng, việc đầu tiên Bộ cần làm là thay đổi khung chương trình giáo dục tổng thể, thay đổi cách kiểm tra đánh giá một cách đồng bộ áp dụng cho từng năm. Sau 12 năm chúng ta đã có một bộ chương trình chuẩn, có thời gian rút kinh nghiệm và có nội dung giáo dục, kiểm tra đánh giá mới phù hợp với chuẩn quốc tế. Với cách làm này giáo viên, học sinh có thời gian để chuẩn bị chứ không thể đột ngột làm ngay được.
“Về lâu dài, ngành giáo dục chưa chuyển biến được tư duy của người dân là quá coi trọng các kỳ thi THPT, ĐH việc thi trắc nghiệm sẽ dẫn tới một thế hệ học sinh thụ động, thiếu sáng tạo. Dễ nhận thấy nhất là tình trạng học theo công thức, máy móc, học tủ, luyện thi theo ngân hàng đề thi trắc nghiệm sẽ làm giảm khả năng sáng tạo, tư duy của học sinh” - GS. Vũ Thái Luân, trợ lý thỉnh giảng tại Trường ĐH California - Mỹ nêu ý kiến.
Sẽ thất bại nếu ngân hàng đề thi không tốt
Với phương pháp thi trắc nghiệm thì chất lượng của kỳ thi phụ thuộc vào chất lượng đề thi trong khi đó, với phương pháp thi tự luận chất lượng phụ thuộc nhiều vào năng lực của người chấm thi.
Việc xây dựng một ngân hàng đề thi lớn trong một thời gian quá ngắn là điều đáng lo ngại nhất hiện nay. Một chuyên gia cho rằng, nếu không chuẩn bị kỹ ngân hàng đề thi sẽ khó có thể tổ chức thi trắc nghiệm thành công.
Về những lo lắng này, GS. TS Lâm Quang Thiệp cho rằng, rất khó trả lời vấn đề này vì nó tùy vào việc Bộ tổ chức như thế nào. GS đề xuất, với môn Toán, Văn, Sử thì đề thi ngoài phần trắc nghiệm phải kết hợp 1 câu tự luận để bổ sung nhược điểm của trắc nghiệm. Đề thi thi trắc nghiệm với môn Toán cũng có nhiều lựa chọn chứ không chỉ là dạng đề thí sinh lựa chọn 1 trong 4 câu trả lời. Có những câu hỏi trắc nghiệm thí sinh tự tạo ra đáp án. Như vậy, có thể giảm bớt được việc thí sinh đoán mò.
“Việc đánh giá thí sinh theo hình thức thi trắc nghiệm hay tự luận đều có những ưu điểm và hạn chế riêng. Vấn đề là môn học nào nên được ra đề theo hình thức trắc nghiệm khách quan một cách hợp lý. Tỷ lệ các câu hỏi trắc nghiệm, tự luận trong đề thi là bao nhiêu phần trăm thì hợp lý”- Tiến sĩ Lê Viết Khuyến (Hiệp hội Các trường ĐH, CĐ Việt Nam) nhấn mạnh.
Nhiều giáo viên đề nghị, đầu tháng 10/2016, nếu Bộ ban hành đề thi minh họa các môn thì nên đưa ra cấu trúc các câu hỏi trong một bài thi luôn như: tỷ lệ câu hỏi dễ, trung bình và khó là bao nhiêu để thí sinh biết cách luyện tập.
Dẫu có thi trắc nghiệm hay tự luận, Bộ cũng cần sớm công bố lộ trình từng bước để tránh tình trạng thầy trò trở tay không kịp khi chỉ còn chưa đầy một năm kỳ thi sẽ diễn ra, bởi nó sẽ không chỉ làm “khó” thí sinh mà còn ảnh hưởng chất lượng của kỳ thi.
“Với vấn đề thi trắc nghiệm hay tự luận thì không thể nói phương pháp nào hơn phương pháp nào vì mỗi phương pháp có ưu điểm và nhược điểm riêng. Tuy nhiên, nếu nói 2 phương pháp này áp dụng cho kỳ thi có tính tiêu chuẩn hóa cao, quy mô lớn như kỳ thi THPT quốc gia thì phương án thi trắc nghiệm có ưu thế áp đảo so với phương pháp thi tự luận truyền thống”- GS. TS Lâm Quang Thiệp, Nguyên Vụ trưởng Giáo dục Đại học.