Việc đổi tên gọi trạm thu phí BOT sang trạm thu giá BOT đang nhận được sư quan tâm của dư luận. Trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội chiều 22/5, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể lý giải, phí do HĐND, Quốc hội quyết định, còn giá là do doanh nghiệp cung cấp, mà BOT là sản phẩm của doanh nghiệp nên cần điều chỉnh lại tên gọi cho chính xác. Việcđổi tên trạm thu phí thành trạm thu giá BOT sẽ linh động hơn.

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể trả lời báo chí chiều 22/5

PV:Thưa Bộ trưởng, hiện nay có nhiều ý kiến đang băn khoăn giữa khái niệm thu phí và thu giá?

Việc này không phải do Bộ GTVT quy định mà do Nghị định của Chính phủ quy định. Ví dụ sản phẩm sản xuất nhà máy thì họ ấn định giá bán, và BOT là 1 sản phẩm của DN cũng tương tự như vậy.

PV:Giá này có tăng, giảm căn cứ theo quy luật thị trường?

Sản phẩm nào cũng phải đem lại hiệu quả kinh doanh. Dự án BOT họ bỏ vốn toàn bộ thì cũng cần có phương án hoàn vốn. Nhà nước cố gắng điều chỉnh thấp nhất, tạo điều kiện cho xã hội. Hiện nay trạm thu giá nào có điều kiện giảm, mình đều giảm toàn bộ xuống mức thấp nhất để hỗ trợ chi phí người dân. 

Về nguyên tắc sản phẩm đó của DN nhưng mình có điều tiết theo thị trường. Tại sao Chính phủ, bộ, ngành họp và QH yêu cầu xem xét, tức là mình phải điều tiết để đảm bảo lợi ích nhà đầu tư và hài hoà lợi ích người dân. Không phải sản phẩm anh làm ra là tự ấn định giá mà ký hợp đồng với bộ để giám sát điều này. 

Chính vì thế, vừa rồi, một số trạm mới giảm từ 35.000 xuống 25.000 đồng để hài hoà lợi ích các bên. Nghị định của Chính phủ quy định thay đổi thì phải điều chỉnh theo yêu cầu Chính phủ.

DN muốn tăng giá phải đăng ký với bộ. Bộ xem xét khi nào cảm thấy hài hoà hết các lợi ích, bảo đảm chi phí xã hội thấp nhất thì mới được điều chỉnh, nếu không thì không được điều chỉnh. Chuyển qua giá sẽ linh hoạt hơn

PV: Chuyển từ phí sáng giá có thay đổi bản chất việc thu tiền tại các trạm BOT?

Mỗi 1 giai đoạn lịch sử thì khả năng chịu đựng của nền kinh tế khác nhau. Hiện nay chủ trương là giảm đến thấp nhất chi phí của hàng hóa. Về bản chất, hiện nay chúng ta điều chỉnh để làm sao khả năng chịu đựng của nền kinh tế thấp nhất. 

Bản chất nhà đầu tư kinh doanh thì phải có lợi nhuận theo quy định của Nhà nước. Thu cao thì thời gian ngắn, thu thấp thì thời gian dài, tất cả cái này đều theo quy định của nhà nước hết.

Mình quản lý nhà nước thì điều tiết làm sao bảo đảm hài hòa lợi ích của DN. Hiện nay hầu như mình giảm hết toàn bộ các trạm thu đến mức thấp nhất để bảo đảm làm sao chi phí thấp nhất. 

PV: Như vậy có nghĩa là có thay đổi bản chất so với trước đây?

Có thay đổi chứ. Cái này ngày xưa mỗi lần điều chỉnh thì rất khó khăn vì điều chỉnh phí thuộc thẩm quyền HĐND địa phương mà HĐND thì không thể linh động được.

Chuyển qua giá thì bản chất nhà đầu tư vẫn hưởng như vậy thôi, nhưng mình sẽ điều chỉnh một cách nhanh chóng để đáp ứng được điều kiện của từng trạm thu giá ở từng vị trí, từng khu vực. Có những vị trí mình giảm rất sâu vì những nơi đó điều kiện cho phép. Còn để HĐND quyết thì điều chỉnh từng mức rất khó khăn.

Hiện nay, theo quy định mới thì việc này chuyển từ Bộ Tài chính về Bộ Giao thông.

Bộ đang tập trung xây dựng để cuối năm áp dụng thu giá tự động, mỗi DN có 1 trung tâm công nghệ. Có trung tâm công nghệ thì người dân, các thành phần kinh tế, DN, cơ quan nhà nước có thể giám sát được nguồn thu hàng ngày, hàng tháng, hàng năm, nguồn thu từ lúc đưa vào hoạt động cho đến khi kiểm ra. 

Ngoài ra, Tổng cục này sẽ quản lý toàn bộ các trạm thu giá. Ở tổng cục bộ cũng có thể khai thác được giúp cho việc thu chi bảo đảm công khai minh bạch, bảo đảm người dân có thể giám sát được thông qua các thiết bị điện tử mang tính chính xác cao, không còn tình trạng xe vé. 

Trước mắt, cuối năm nay sẽ cố gắng vận hành đường cao tốc, quốc lộ, nhất là đường 1, đường HCH. Đến năm 2019 thì phủ kín toàn bộ các trạm của các quốc lộ khác.

PV: Xin cảm ơn Bộ trưởng!./.