Ngày 31/8, TAND TP Hà Nội mở phiên xét xử đối với vụ án dân sự đòi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thôn Thượng Thuỵ (xã Đức Thượng, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội). Trước đó,  phiên tòa đã phải hoãn một lần vào chiều 23/8 do luật sư bào chữa cho người có quyền và nghĩa vụ liên quan có đơn xin hoãn phiên tòa vì trùng lịch với phiên tòa khác.

Chị Huyền sau đó gửi số tiền trên cho anh Đỗ Tiến Long và chị Trần Xuân Phương (cùng ở xã Đức Thượng), cũng là anh ruột và chị dâu của anh Chỉ có giấy biên nhận kèm theo.

Luật sư Vũ Hồng Hoa, Đoàn luật sư Hà Nội.

Giữa năm 1998, bà Phương, ông Long mua đất hộ cho anh Chỉ. Thời điểm đó anh Chỉ không có ở Việt Nam nên phải nhờ chị dâu Trần Xuân Phương đứng tên hộ.

Cuối năm 1998 anh Chỉ về Việt Nam và bắt đầu nhập hộ khẩu xây dựng nhà lấy vợ, sinh con trên mảnh đất khu Cây vông thôn Thượng Thuỵ (xã Đức Thượng, huyện Hoài Đức) mà anh Long, chị Phương đã mua hộ cho.

Đến tháng 3/1999 anh Chỉ đòi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để sang lại tên cho mình thì anh Long chị Phương nói mượn sổ đỏ để vay vốn kinh doanh.

Đến năm 2010, do thời gian mượn sổ quá lâu nên anh Chỉ tiếp tục yêu cầu trả lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để sang lại tên cho mình thì lúc này chị Phương, anh Long đáp lại rằng sẽ trả khi quyết toán khoản vay ngân hàng MHB được thế chấp bằng sổ đỏ của nhà anh.

Vì lý do trên, anh Chỉ đã yêu cầu viết giấy nhượng đất và mượn lại sổ đỏ của anh.

Năm 2011, ngân hàng MHB cho người đến nhà anh Chỉ thông báo về khoản vay của chị Phương uỷ quyền cho Đỗ Trần Quy là con ruột của chị Phương và anh Long, không có khả năng trả nợ, nếu anh Chỉ muốn lấy lại sổ đỏ thì nộp tiền vào ngân hàng.

Lo mất nhà nên 1 lần nữa, anh Chỉ lại lấy tiền của mình và quyết toán khoản nợ cho chị Phương. Tuy nhiên, khi nộp số tiền khoảng 691 triệu đồng xong thì phía ngân hàng MHB đưa ra một công văn của cơ quan điều tra gửi tới ngân hàng MHB yêu cầu giữ lại sổ đỏ.

Luật sư, thạc sĩ Vũ Hồng Hoa (văn phòng luật sư An Thái - Đoàn luật sư Hà Nội, bào chữa cho nguyên đơn) nêu quan điểm, tại bản án hình sự sơ thẩm TAND TP Hà Nội số 394/2014/HSST ngày 15/9/2014 ghi rõ: "Lời khai của anh Đỗ Tiến Chỉ trong giai đoạn điều tra và tại phiên toà khai tiền mua đất trên là của anh Chỉ, vợ chồng anh Chỉ ở đó từ 1998 đến nay, phù hợp với lời khai của chị Ứng Thị Huyền và các bị cáo….do không có cơ sở vững chắc để xác định thửa đất thuộc quyền sở hữu của anh Đỗ Tiến Long và chị Trần Xuân Phương để kê biên bảo đảm thi hành án".

Tuy nhiên, Chi Cục thi hành án dân sự TP Hà Nội đã căn cứ vào đơn yêu cầu thi hành án của ông Trần Ngọc Sơn (bị hại trong vụ án hình sự mà bị cáo là ông Long và bà Phương) để ra quyết định cưỡng chế kê biên thửa đất trên số 27 ngày 26/7/2016 do chấp hành viên Phạm Ngọc Minh ký. Ngày 9/8/2017 chấp hành viên Đào Thị Kim Tuyến ra quyết định số 278 thu hồi quyết định số 27 của chấp hành viên Phạm Ngọc Minh, và tổ chức họp bàn biện pháp cưỡng chế kê biên thửa đất trên.

Ngày 15/12/2017, cơ quan thi hành án lại ra quyết định số 106 thu hồi quyết định 278 ngày 9/8/2017 và giữ nguyên hiệu lực quyết định số 27 ngày 26/7/2016 với lý do quyết định số 278 không có căn cứ pháp luật, và chấp hành viên Tuyến chưa được lãnh đạo Chi cục thi hành án phân công. 

Từ căn cứ trên, luật sư Hoa cho rằng, Chi cục thi hành dân sự Hà Nội đã ra 3 lần quyết định khác nhau, nội dung quyết định sau thu hồi quyết định trước, chấp hành viên ra quyết định thì là người chưa được lãnh đạo bổ nhiệm.

Vị nữ luật sư nhận định, trong vụ án, tài sản của nguyên đơn được hình thành đến 2 lần mua nhưng vẫn không được đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Lần đầu là nhờ anh trai chị dâu mua hộ năm 1998. Lần 2 là khi đi quyết toán khoản vay cả gốc và lãi của chị Phương với ngân hàng MHB, số tiền xấp xỉ với giá trị mảnh đất bị thế chấp.

Cũng trong vụ án, tài sản bị thi hành án không dựa trên bản án của Toà án nhân dân TP Hà Nội, mặc dù nó đã được nhận xét trong bản án là không đủ cơ sở kê biên tài sản.

Bản án công tâm