“Mùa xuân đầu tiên” được nhạc sĩ Văn Cao sáng tác vào giáp Tết Bính Thìn (1976). Đây là ca khúc đầu tiên của ông sáng tác và được phổ biến sau 20 năm kể từ lần cuối cùng Văn Cao tuyên bố gác bút, từ bỏ sự nghiệp sáng tác. “Mùa xuân đầu tiên” được xem là tuyệt phẩm cuối cùng của ông. 

NSƯT Thanh Thuý

Văn Cao đã tìm cho mình một góc thăng hoa riêng về sự kiện thống nhất non sông ngày 30 tháng 4 năm 1975 để viết ra “Mùa xuân đầu tiên” với mong muốn khép lại một thời chiến tranh mà ông đã mô tả trong “Tiến quân ca”. Ông nói với con: “Cha viết bài này mừng đất nước thống nhất, nhân dân mình đoàn tụ”. 

Tuy nhiên, phải đến năm 1995, bài hát mới được phổ biến. Có nhiều ca sĩ đã thể hiện thành công bài hát này như nhóm 5 Dòng Kẻ, Tam ca Áo trắng, nhưng để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả có lẽ là giọng ca Thanh Thúy (lúc đó 17 tuổi) trong bản hoà âm của nhạc sĩ Bảo Phúc.

Khi những bông hoa đào, hoa mai khoe sắc trong cái nắng xuân, đâu đó những giai điệu của ca khúc “Mùa xuân đầu tiên” của cố nhạc sĩ Văn Cao vút bay. Người thể hiện thành công ca khúc này - ca sĩ Thanh Thúy đã dành cho VOV cuộc trò chuyện về ca khúc này.

Cơ duyên nào đưa Thanh Thuý đến với ca khúc “Mùa xuân đầu tiên” của  nhạc sĩ Văn Cao?

Năm 1995, tôi tham gia thực hiện album “Buổi sáng có trong sự thật” - một chương trình gồm những sáng tác của nhạc sĩ Văn Cao do Hãng phim Trẻ thực hiện. Album là món quà của Hãng phim Trẻ tặng nhạc sĩ Văn Cao nhân kỷ niệm 20 năm ngày thống nhất đất nước. Đây là một sự kiện âm nhạc lớn đầu tiên tôi tham gia sau khi đoạt giải Tiếng hát truyền hình TP.HCM năm 1994. Tôi rất vui khi biết mình được thể hiện ca khúc của nhạc sĩ hàng đầu Việt Nam.

Thể hiện “Mùa xuân đầu tiên” khi mới 17 tuổi, cảm xúc của chị hẳn là mới mẻ?

Với một cô gái 17 tuổi lần đầu tiên bước chân vào con đường nghệ thuật, được mời tham dự một album với những ca khúc của một tác giả nổi tiếng tôi rất vui. Trước đó, tôi chưa biết nhiều về ca khúc, chỉ đến khi đọc những ca từ “Rồi dặt dìu mùa xuân theo én về. Mùa bình thường, mùa vui nay đã về. Mùa xuân mơ ước ấy đang đến đầu tiên” tôi đã rất xúc động. Cảm giác như một luồng điện chạm vào người, dường như những giai điệu của bài hát đã ngấm vào tôi từ rất lâu rồi...  

Ca từ dung dị nhưng chất chứa rất nhiều tình cảm của tác giả nói riêng và người dân Việt Nam nói chung về một mùa xuân thống nhất của đất nước đầu tiên. Bài hát được thu âm rất nhanh. Thật sự lúc đó tôi hát như lên đồng. Hát bằng những rung động và cảm xúc mà sau này khi kỹ thuật phòng thu đã tốt hơn và lời đã thuộc nhuần nhuyễn nhưng tôi không sao tìm lại được những xúc cảm như lần đầu tiên thể hiện bài hát.

Có thể nói ca khúc “Mùa xuân đầu tiên” đánh dấu sự trở lại của nhạc sĩ Văn Cao, đồng thời đưa tên tuổi Thanh Thuý đến gần với khán giả yêu âm nhạc hơn. Chị có thể kể một vài kỷ niệm liên quan đến ca khúc được không?

Cuối năm 1996, tôi được Ban văn nghệ Đài truyền hình Việt Nam (VTV3) mời ra  thực hiện chương trình “Chào năm mới”. Tôi hát ở Cung văn hóa Hữu Nghị Việt Xô (Hà Nội). Album phát hành đã gây tiếng vang trong làng nhạc và ca khúc “Mùa xuân đầu tiên” trở nên hot ở thời điểm đó. Đó cũng là lần đầu tiên tôi được cảm nhận cái rét của mùa đông miền Bắc. 

Hôm đó, tôi mặc chiếc váy vàng chấm đen, sau khi biểu diễn xong nhiều khán giả đã chia sẻ rằng, tôi đã mang những tia nắng ấm áp của phương Nam sưởi ấm cái giá lạnh của mùa đông Hà Nội. Những tình cảm đó tôi không bao giờ quên trong lần đầu tiên hát trên đất Bắc.

Khi album ra mắt, tôi được đạo diễn Đinh Anh Dũng - đạo diễn phụ trách phần ghi hình ký tặng. Chúng tôi hẹn nhau sẽ ra thăm nhạc sĩ để gặp gỡ trò chuyện thêm về ca khúc. Nhưng chưa kịp thực hiện thì nghe tin nhạc sĩ mất, tôi thấy rất buồn và đó là điều đáng tiếc rất lớn với tôi.

Cảm ơn chị đã chia sẻ!