Ngày 8/11 vừa qua, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã ký Quyết định phê duyệt mức hỗ trợ tự lo tái định cư bằng tiền đối với trường hợp được bố trí nhà tái định cư là 6,8 triệu đồng/m2.
Chủ trương này đã nhanh chóng nhận được sự đồng tình của dư luận vì đem lại nhiều lợi ích, tạo thêm sự lựa chọn nơi tái định cư cho người dân, dần tháo gỡ nút thắt quan trọng trong công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư.
 |
| Tình trạng xuống cấp ở khu nhà tái định cư Đồng Tàu, quận Hoàng Mai khiến người dân ngán ngẩm. |
Trường hợp các hộ gia đình, cá nhân phải mua nhà tái định cư theo mức giá bán nhà tái định cư có nhân hệ số mức hỗ trợ trên sẽ giảm tương ứng với phần chênh lệch giữa giá bán nhà tái định cư theo quy định của thành phố và giá bán nhà tái định cư mà các hộ phải nộp.
Sau khi được biết chủ trương mới của thành phố Hà Nội, anh Trần Quốc Hưng, thuộc diện tái định cư để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng, thực hiện dự án làm đường Vành đai 1 đoạn Ô Đông Mác - Nguyễn Khoái (Hà Nội) cảm thấy tiếc và cho rằng, chủ trương này lẽ ra nên được thực hiện sớm hơn. Năm ngoái, gia đình anh đã phải chuyển đến ở khu nhà tái định cư Vĩnh Hoàng, quận Hoàng Mai mà không có sự lựa chọn nào khác.
| Nhiều người dân phải tái định cư để thực hiện dự án Vành đai 1 cảm thấy tiếc vì không được áp dụng chủ trương nhận tiền tự lo tái định cư. |
Nếu bây giờ được lựa chọn giữa nhận tiền và nhận nhà tái định cư, anh Hưng sẽ lựa chọn nhận tiền: “Tôi sẽ nhận tiền chứ không mua nhà. Nhà tái định cư bất tiện nhiều, mất phí dịch vụ. Bây giờ không còn những khu nhà tái định cư ở gần trung tâm thành phố mà ở rất xa. Bán nhiều lắm, mỗi 1 tầng có 9 căn đến 1 nửa là dân ở nơi khác đến mua lại căn hộ”.
Ngay sau khi có chủ trương mới, tại các dự án đang thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng trên địa bàn thành phố, nhiều người dân đã lựa chọn nhận tiền để tự lo tái định cư thay vì nhận nhà có sẵn. Chẳng hạn như tại 1 dự án đang giải phóng mặt bằng ở quận Cầu Giấy, có hơn 1 nửa người dân đã chọn hình thức nhận tiền.
Ông Trần Việt Hà, Phó Chủ tịch UBND quận Cầu Giấy nêu thực tế, hiện nay rất nhiều người dân được nhận nhà tái định cư nhưng đã bán lại vì không đáp ứng được nhu cầu của họ như về diện tích, chất lượng, vị trí. Khi bán họ sẽ có tiền chênh lệch vì giá nhà tái định cư thấp hơn giá thị trường.
Với chính sách hiện nay, người dân được nhận tiền hỗ trợ 6,8triệu đồng/m2, so với tiền chênh lệch nếu bán nhà tái định cư chưa chắc đã được cao như vậy. Do đó, khả năng sẽ rất nhiều trường hợp chọn phương án nhận tiền để tự lo chỗ ở.
Ông Trần Việt Hà cho rằng, với phương thức này, có rất nhiều lợi ích cả cho chính quyền lẫn người dân: “Nhà nước không phải bỏ tiền đầu tư xây nhà tái định cư, rồi lại tiền duy trì, duy tu hàng năm, phải có cả bộ máy duy trì, duy tu… Nhà tái định cư tại sao giá thấp? Vì hiện Nhà nước đang hỗ trợ tiền đất.
Nếu khu đất đó để xây nhà thương mại Nhà nước thu được tiền đất, khơi thông nguồn vốn, thành phố sẽ có tiền đầu tư các mục đích khác, bộ máy đỡ cồng kềnh, người dân thì có sự lựa chọn, được lợi rất nhiều. Trong công tác giải phóng mặt bằng ở cơ sở, các quận cũng thuận lợi hơn, gỡ được nhiều trong công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư”
Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam Phạm Sỹ Liêm hoan nghênh chủ trương mới của thành phố, nhưng lưu ý, điều quan trọng là đền bù bằng cách nào cũng cần tương đương với giá thị trường.
Ông Liêm nói: “Nhà nước có chính sách, nhưng thực hiện chính sách giao cho thị trường thực hiện, tức là việc cung ứng nhà thương mại. Còn nhà nước có chính sách là nhà nước đền tiền, ủng hộ người dân ra thị trường mua”.
Những khu nhà tái định cư như Đồng Tàu, Đền Lừ (quận Hoàng Mai), Nam Trung Yên (quận Cầu Giấy)… đã trở thành nỗi ám ảnh của người dân bởi chất lượng xây dựng không tốt nên ở được vài năm đã xuống cấp nghiêm trọng. Trong khi đó lại không có kinh phí để sửa chữa, duy tu, bảo trì…
Thành phố Hà Nội đã có chủ trương đảm bảo đời sống người dân sau khi đến nơi ở mới sẽ tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ, nhưng thực tế thì không phải vậy, nên nhiều người dân không hài lòng và có cái nhìn không mấy thiện cảm với loại nhà này.
Rõ ràng, nhà tái định cư theo kiểu “bao cấp” đã không đáp ứng được yêu cầu thực tế. Vì vậy, chủ trương hỗ trợ tự lo tái định cư bằng tiền được kỳ vọng sẽ giải quyết được những vướng mắc, bất cập trong công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư của Hà Nội hiện nay./.