Tàu ngầm mới nhất của Nga “sánh ngang” với các tàu ngầm của Mỹ
Tại một phiên điều trần trước Quốc hội ngày 15/6, Tướng Không quân Mỹ Glen VanHerck, người đứng đầu Bộ chỉ huy phương Bắc của Mỹ và Bộ Chỉ huy Phòng không Bắc Mỹ nhận định với các nghị sĩ rằng, sự phát triển của hạm đội tàu ngầm có tên lửa dẫn đường lớp Yasen chạy bằng hạt nhân của Nga có thể sánh ngang với những loại tàu ngầm của Hải quân Mỹ về mức độ yên lặng. Ông cũng cho rằng, những tàu ngầm hiện đại của Nga sẽ trở thành mối đe dọa chưa từng có cho Mỹ trong 5 năm tới. Tướng Mỹ nhận định, với tốc độ hiện đại hóa hiện nay, Hải quân Trung Quốc cũng sẽ không còn bị bỏ lại xa về khả năng này.
Ông VanHerck đưa ra những bình luận trên trong cuộc họp về phòng thủ tên lửa ngày 15/6 với sự tham gia của các thành viên trong Ủy ban Quân vụ Hạ viện. Vị tướng này là một trong 5 quan chức điều trần trước Phân ban Các lực lượng Chiến lược, cùng với Phó Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng về Chính sách Phòng thủ tên lửa và Hạt nhân Leonor Tomero, Giám đốc Cơ quan phòng thủ Tên lửa (MDA) - Phó Đô đốc Hải quân Jon Hill, Chỉ huy Bộ Chỉ huy Phòng thủ Tên lửa và Không gian - Trung tướng Daniel Karbler và người đứng đầu lực lượng không gian thuộc Bộ Chỉ huy Không gian Mỹ - Trung tướng John Shaw.
"Nga vừa cho ra mắt tàu ngầm lớp Sev thứ hai của họ - loại tàu ngầm có thể sánh ngang với các loại tàu ngầm của chúng ta. Trong vòng 5 năm, họ sẽ có từ 8 - 9 tàu ngầm như vậy và điều này sẽ trở thành mối đe dọa sát sườn với những bờ biển phía đông và phía tây của chúng ta ở mức độ chưa từng thấy", Tướng VanHerck đánh giá.
Tàu "lớp Sev" mà ông VanHerck đề cập chính là tàu ngầm Kazan đã được Hải quân Nga chính thức đưa vào sử dụng từ tháng 5/2021. Kazan là tàu ngầm thứ hai trong Dự án 885 nhằm phát triển tàu ngầm lớp Yasen mà NATO gọi là lớp Severodvinsk. Đây cũng là tàu ngầm đầu tiên trong phân lớp tàu ngầm mới, còn được biết tới là lớp Yasen-M trong Dự án 885M. Nga có thêm 4 tàu ngầm lớp Yasen-M đa nhiệm hiện đang được xây dựng và có kế hoạch đóng ít nhất 8 tàu thuộc phân lớp này.
Giữa bối cảnh quân đội Mỹ ngày càng lo ngại về hệ thống phòng thủ tên lửa hành trình, Tướng VanHerck cho biết các tàu ngầm của Nga "hiện đại, rất yên lặng và gần sánh ngang với các tàu ngầm của chúng ta".
Severodvinsk là ví dụ duy nhất cho thiết kế ban đầu của lớp Yasen được trang bị 8 ống phóng ngư lôi với hệ thống phóng phương thẳng đứng có hình dạng khác nhau để tương thích với các loại tên lửa khác nhau. Tàu ngầm này cũng có thể chứa được 40 tên lửa hành trình siêu âm Kalibr, với các biến thể có thể được sử dụng cho các nhiệm vụ như chống hạm và tấn công trên đất liền. Tàu ngầm Severodvinsk cũng có thể được trang bị các tên lửa hành trình chống hạm siêu âm Oniks. Ngoài ra, tên lửa hành trình siêu âm Zircon cũng có thể trở thành một phần trong kho vũ khí của tàu ngầm này trong tương lai.
Severodvinsk cũng được cho là rất yên lặng, điều mà bản thân Tướng VanHerck hiện đã công khai thừa nhận. Thiết kế của các tàu ngầm lớp Yasen và Yasen-M với mức độ tiếng ồn giảm khiến cho chúng rất khó bị phát hiện hay theo dõi.
Ông VanHerck cũng dấy lên mối lo ngại về những tiến triển của Trung Quốc trong phát triển tàu ngầm: "Trong tương lai không xa, khoảng 5 - 10 năm nữa, Trung Quốc sẽ tiến tới vị trí tương tự".
Mối đe dọa chưa từng thấy
Những bình luận của Tướng Không quân VanHerck cũng nhất quán với những bình luận mà Phó Đô đốc Hải quân Andrew "Woody" Lewis đưa ra vào năm ngoái. Ông Lewis đang là người đứng đầu Hạm đội 2 của Mỹ cũng như Bộ Chỉ huy Các lực lượng chung của NATO. Hải quân Mỹ đã tái thành lập Hạm đội 2 vào năm 2018 nhằm phản ứng trước những mối đe dọa gia tăng ở Đại Tây Dương từ các tàu ngầm của Nga.
"Các tàu chiến của chúng ta sẽ không còn nơi trú ẩn để hoạt động an toàn ở Bờ Đông hay đi qua Đại Tây Dương mà không gặp trở ngại nữa", quan chức này nhận định tại một cuộc họp do Viện Hải quân và Trung tâm Chiến lược Quốc tế tổ chức vào tháng 2/2020.
"Chúng ta từng chứng kiến số lượng tàu ngầm của Nga gia tăng ở Đại Tây Dương ở mức độ chưa từng thấy và hiện nay các tàu ngầm này không chỉ gia tăng về số lượng mà còn cả thời gian hiện diện và hệ thống vũ khí có tính sát thương”.
Những bình luận của ông VanHerck cũng được đưa ra chỉ vài tháng sau khi hải quân Nga phô diễn ấn tượng các khả năng của tàu ngầm nước này khi triển khai 3 tàu có khả năng phóng tên lửa đạn đạo hạt nhân ở Bắc Cực - một khu vực ngày càng có vai trò chiến lược quan trọng. Knyaz Vladimir là minh chứng cho thấy sự cải thiện của lớp Borei với thiết kế được cho là vô cùng yên lặng trong số những tàu ngầm được triển khai.
Việc khó có thể phát hiện các tàu ngầm có tên lửa dẫn đường lớp Yasen và Yasen-M của Nga với thiết kế ngày càng giảm tiếng ồn, kết hợp với những loại vũ khí hiện đại chưa từng có mà chúng có thể mang đã làm phức tạp thêm bức tranh về mối đe dọa tiềm tàng này.
"Tôi rất lo ngại về khả năng trong việc bảo vệ Mỹ trước những đối thủ cạnh tranh đang tiếp tục tăng cường năng lực khiến lãnh thổ của chúng ta bị đe dọa trên mọi phương diện và mọi lĩnh vực", Tướng VanHerck đánh giá./.