Hội nghị hẹp Bộ trưởng quốc phòng ASEAN (ADMM) diễn ra tại Kuala Lumpur, Malaysi đã kết thúc với sự nhất trí cao của các Bộ trưởng ASEAN trong một loạt vấn đề an ninh nóng của khu vực, đồng thời tăng cường thúc đẩy quốc phòng nội khối, đưa ra những đường hướng hợp tác và phát triển của ASEAN trong lĩnh vực quốc phòng giai đoạn mới.
 |
| ADMM 2015 |
Tại cuộc họp, các Bộ trưởng ASEAN đã nhấn mạnh đến vai trò của các nước thành viên trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, trong đó hợp tác quốc phòng là trụ cột chính trong Cộng đồng An ninh Chính trị. Trong cộng đồng đó, người dân sẽ luôn nằm ở vị trí trung tâm. Chính vì vậy, không phải ngẫu nhiên mà chủ đề của Hội nghị hẹp Bộ trưởng ASEAN (ADMM) lẫn Hội nghị Bộ trưởng quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM +) lần này đều lấy việc “Duy trì an ninh và ổn định khu vực vì người dân và do người dân” là nhiệm vụ quan trọng.
Trách nhiệm nặng nề
Trong diễn văn khai mạc Hội nghị diễn ra sáng nay, Bộ trưởng quốc phòng nước chủ nhà Malaysia Hussein đã nhấn mạnh rằng, những thách thức an ninh đang nổi lên hiện nay ở khu vực và trên thế giới đã đặt ra một nhiệm vụ nặng nề cho ASEAN, làm sao để đảm bảo được rằng, các nước ASEAN kiểm soát được những vấn đề không mong muốn như là khủng bố, tranh chấp biên giới, tranh chấp trên biển, thảm họa thiên tai, dịch bệnh…
Để làm được điều này, mỗi nước thành viên của ASEAN cần nâng cao năng lực quốc phòng, tăng cường hợp tác khu vực và mở rộng hợp tác với các đối tác của ASEAN.
Trong cuộc họp báo diễn ra sau Hội nghị, Bộ trưởng quốc phòng Malaysia đã khẳng định: “Trong suốt thời gian diễn ra Hội nghị, chúng tôi đã cùng nhau trao đổi và đạt được sự thống nhất về nhiều vấn đề hiện nay của khu vực. Hơn thế nữa chúng tôi cùng nhau chia sẻ sự quan ngaị về những vấn đề nóng của thế giới hiện nay. Với tư cách chủ tịch của Hội nghị, tôi đánh giá cao sự đóng góp của các nước thành viên và Ban thư ký ASEAN đối với các cuộc thảo luận tích cực của ADMM, giúp cho hội nghị đạt được thành công”.
Bộ trưởng Malaysia Hussein cũng kêu gọi sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các nước trong ASEAN nhằm thúc đẩy những nỗ lực chung ở cấp song phương và đa phương, nhất là có vai trò dẫn dắt trong cơ chế hợp tác ADMM+.
Các bộ trưởng cũng trao đổi thẳng thắn về những vấn đề an ninh nóng hiện nay như là tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải, các hoạt động khủng bố đang có nguy cơ lan rộng.
Một trong những điểm thảo luận được cho là mới tại Hội nghị hẹp Bộ trưởng quốc phòng ASEAN lần này là việc ASEAN đang có nguy cơ trở thành điểm trung chuyển của lực lượng khủng bố, dùng các quốc gia ASEAN và thông qua các hoạt động di cư để đi đến Trung Đông. Ngoài ra, các Bộ trưởng cũng đề cập đến vấn đề an ninh mạng, coi vấn đề tội phạm qua mạng trở thành nguy cơ khủng bố toàn cầu.
Lập nhóm chuyên trách
Các Bộ trưởng cũng nhất trí sẽ cân nhắc thiết lập Nhóm chuyên gia theo cơ chế mở rộng, theo đệ trình của Philippines về an ninh mạng, đồng thời hoan nghênh đề xuất của Malaysia thành lập Nhóm các lực lượng quân đội ASEAN hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa (HADR)…
Đặc biệt, vấn đề Biển Đông là một nội dung không thể thiếu trong chương trình nghị sự của Hội nghị hẹp Bộ trưởng quốc phòng ASEAN lần này. Các Bộ trưởng bày tỏ quan ngại về tình hình phức tạp tại khu vực Biển Đông thời gian qua, nhấn mạnh rằng an toàn hàng hải ở Biển Đông cần phải được đảm bảo cho các hoạt động giao thông và đi lại trên biển.
Đoàn đại biểu Bộ Quốc phòng Việt Nam do Thứ trưởng Nguyễn Văn Hiến dẫn đầu, tham dự Hội nghị đã đưa ra những đề xuất nhằm thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác quốc phòng giữa các nước ASEAN. Việt Nam đề xuất những đánh giá tổng kết quá trình hợp tác 10 năm của cơ chế quốc phòng ASEAN và đề xuất lộ trình hợp tác mới của ASEAN tầm nhìn 10 năm tới. Đặc biệt, Việt Nam chia sẻ những vấn đề an ninh chung, trong đó có vấn đề về Biển Đông.
Thiếu tướng Vũ Tiến Trọng, Viện trưởng Viện quan hệ quốc tế về quốc phòng, trưởng đoàn quan chức cao cấp quốc phòng Việt nam cho biết: “Đoàn Việt Nam khẳng định những vấn đề hợp tác cũng như đánh giá, nhìn nhận trên Biển Đông cần tuân thủ luật pháp quốc tế và chấp hành nghiêm các cam kết chung của khu vực như Tuyên bố ứng xử các bên ở Biển Đông - DOC, nguyên tắc 6 điểm của ASEAN, cũng như nhanh chóng hướng tới xây dựng Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông - COC giữa Trung Quốc và ASEAN.”
Sau hội nghị hẹp Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN đã diễn ra lễ ký kết với nhà cung cấp thiết bị cho Sáng kiến đường dây nóng trực tiếp quốc phòng ASEAN với sự tham gia của các Bộ trưởng ASEAN và Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh.
Hội nghị Bộ trưởng quốc phòng ASEAN được hình thành từ năm 2006 và được các bộ trưởng nhất trí nhóm họp thường niên. Đây cũng là cơ chế hợp tác quốc phòng cao nhất của ASEAN trong lĩnh vực quốc phòng. Trong gần 10 năm hợp tác, ASEAN đã hình thành được các cơ chế hợp tác quốc phòng hiệu quả.
Đặc biệt, trong năm 2013, ASEAN đã tổ chức một cuộc tập trận thực binh chung lớn đầu tiên. Các nước đều ký kết các nhóm đồng chủ trì để thực hiện các cam kết mà ASEAN đề ra. Năm 2016, cơ chế hợp tác quốc phòng ASEAN kỷ niệm 10 năm thành lập, đây là chặng đường có ý nghĩa quan trọng để ASEAN tiếp tục đóng vai trò trung tâm trong việc đảm bảo an ninh, ổn định ở khu vực cũng như trên thế giới./.