Tọa đàm về tình hình Biển Đông và phán quyết của Tòa Trọng tài thường trực Lahaye (PCA) về vụ Philippines kiện Trung Quốc về "Đường lưỡi bò" trên vùng biển này là một trong những sinh hoạt trọng tâm trong chương trình của Liên hoan Thanh niên-Sinh viên Việt Nam tại châu Âu 2016 (LUMOS) được tổ chức tại công viên Choisy Le Roi - Paris (Pháp) ngày 27/8.

Sinh viên nhiệt tình đặt câu hỏi.

Tham dự cuộc tọa đàm có đông đảo thanh niên-sinh viên Việt Nam đang học tập, sinh sống tại Pháp và một số nước châu Âu cùng các cán bộ đại diện Đại sứ quán, Trung tâm Văn hóa và các cơ quan đại diện Việt Nam  tại Pháp, Bỉ, các diễn giả, chuyên gia về Biển Đông Việt Nam và Pháp.

Cuộc tọa đàm mở đầu với cuộc phỏng vấn đạo diễn Petit Jean, người thực hiện bộ phim phóng sự "La guerre des archipels" (Cuộc chiến các quần đảo) đề cập đến tình hình tranh chấp Biển Đông gần đây, mới được phát trên kênh truyền hình Arte. Cuộc trả lời phỏng vấn của đạo diễn Petit Jean cho thấy sự khó khăn trong các cuộc tiếp xúc với những người có trách nhiệm của những nước liên quan để tìm ra bản chất thực của cuộc tranh chấp. Ông cũng bày tỏ niềm vui trước phán quyết của PCA, hy vọng vấn đề được giải quyết bằng biện pháp hòa bình, theo luật quốc tế.

Sau đó, Ban tổ chức đã cho chiếu lại bộ phim để các sinh viên, thanh niên Việt Nam tại châu Âu nắm được những thông tin cập nhật. Với các hình ảnh phong phú mang tính tư liệu-lịch sử cũng như thời sự, với các trích đoạn phỏng vấn nhiều quan chức cao cấp của các nước và chuyên gia quốc tế nổi tiếng, vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông và tham vọng độc chiếm vùng biển này của Trung Quốc, thái độ của Mỹ và các nước... hiện lên khá rõ ràng, tổng quan và sinh động trong bộ phim.

Tiếp đó, 2 chuyên gia là ông Patrice Jorland – Chủ tịch Hội hữu nghị Pháp – Việt và nhà báo - nhà quay phim người Việt tại Pháp Võ Trung Dung – người có nhiều bài viết cũng như tham gia làm phim tài liệu về Biển Đông -  thuyết trình về vị trí địa-chính trị của Biển Đông, tình hình vùng biển này gần đây và phán quyết của Tòa trọng tài thường trực PCA ngày 12/7 vừa qua.

Theo nhà báo Võ Trung Dung, Biển Đông có vị trí địa - chính trị quan trọng như đã được đề cập nhiều. Riêng với Trung Quốc, nó có vị trí cốt tử với tham vọng nước lớn, và đó là nguyên nhân dẫn đến ý chí thâu tóm vùng biển này bằng các hoạt động lấn chiếm, bồi đắp, xây dựng trái phép... bất chấp phản ứng quốc tế. Điều này đã dẫn đến thái độ của các nước khu vực và Mỹ, lo ngại cho vấn đề tự do hàng hải, và đặc biệt là việc Philippines kiện Trung Quốc ở PCA với phán quyết bác bỏ "Đường lưỡi bò".

Về phần mình, ông Patrice Jorland đề cập các nội dung chính của phán quyết ngày 12/7 của Tòa trọng tài thường trực PCA, trong đó nhấn mạnh đến việc bác bỏ "Đường 9 đoạn", bao quanh cái gọi là "vùng nước lịch sử" của Trung Quốc và việc không có thực thể nào ở Trường Sa được công nhận quy chế đảo để được hưởng vùng đặc quyền 200 hải lý theo UNCLOS. Đây là cơ sở pháp lý để tiếp tục đàm phán, giải quyết các tranh chấp bằng con đường hòa bình.

Ông Patrice Jorland nói: "Trên thực tế, phán quyết này có ý nghĩa lịch sử vì nhiều lý do. Trước hết nó mở ra khả năng phát huy Công ước quốc tế về luật biển. Và chiểu theo luật này, "Đường 9 đoạn" hay "Đường lười bò" không hề có giá trị pháp lý, và do vậy Trung Quốc không có quyền lịch sử trên Biển Đông".

Sau phần thuyết trình, 2 chuyên gia đã giải đáp các câu hỏi của sinh viên liên quan đến phán quyết của tòa PCA, ý nghĩa và hiệu lực của nó.

Cuộc tọa đàm diễn ra sôi nổi và kết thúc bằng việc ký tên lên Quốc kỳ, thể hiện tình yêu tổ quốc, ý chí bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của đất nước, tình đoàn kết đấu tranh của thanh niên-sinh viên Việt Nam ở châu Âu.

Nhân dịp Festival thanh niên, sinh viên Việt Nam tại châu Âu lần thứ hai "LUMOS", Đại diện Hội Thanh niên - Sinh viên Việt Nam tại châu Âu đã viết kiến nghị kêu gọi tôn trọng phán quyết của tòa PCA để gửi lên Chính phủ và Quốc hội Pháp, Ủy ban và Nghị viện châu Âu./.