Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi từ lâu được biết đến là “Vương quốc tỏi”. Tỏi Lý Sơn không chỉ nức tiếng trong nước mà đã có mặt ở thị trường ngoài nước. Thế nhưng, thương hiệu này đang là nạn nhân của chính một bộ phận người dân Lý Sơn, vì lợi nhuận mà vận chuyển tỏi từ nơi khác ra đảo để trộn với tỏi bản địa rồi bán cho du khách.
Một du khách cho biết cảm nhận của mình về tỏi Lý Sơn: “Mình thấy đây là một đặc sản ở đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi, rất nổi tiếng. Mùi vị nếu mình ăn kỹ và nhìn hình dáng thì cũng thấy khác biệt với tỏi bình thường. Mình cũng có thử thì thơm hơn. Nó là một loại thực phẩm sạch. Tôi tin tưởng vì ở vùng đảo đó sạch, không bón hóa chất”.
 |
Tỏi Lý Sơn (Ảnh minh họa: KT) |
Sản phẩm đặc trưng của huyện đảo này với mùi vị thơm, cay nồng đặc biệt không lẫn vào đâu được so với các loại tỏi được trồng ở nơi khác. Cây tỏi Lý Sơn cũng đã được Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ công nhận là nhãn hiệu hàng hóa tập thể. Tỏi Lý Sơn là món quà không thể thiếu của các du khách mỗi khi ra thăm hòn đảo tiền tiêu này. Nắm được thị hiếu của người tiêu dùng, một số tư thương đã vận chuyển tỏi từ nơi khác ra đảo để trà trộn với tỏi Lý Sơn bán nhằm trục lợi khiến cho giá tỏi giảm mạnh.
Bà Bùi Thị Vân cũng như nhiều nông dân Lý Sơn đang rất lo lắng nguy cơ bị mất thương hiệu tỏi: “Đương nhiên mình phải lo chứ. Vì mình phải bảo vệ thương hiệu của mình, để thương hiệu của mình ngày ngày đi lên, phát triển đời sống của nhân dân vùng đảo”.
Tỏi là cây trồng chủ lực đem lại nguồn thu nhập chính cho người dân huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Trước thực tế tỏi Lý Sơn ngày càng mất giá đã khiến cuộc sống của hàng trăm hộ nông dân hết sức khó khăn. Người dân Lý Sơn mong muốn chính quyền địa phương và các ngành chức năng cần nhanh chóng có giải pháp để bảo vệ thương hiệu tỏi Lý Sơn.
Ông Võ Thanh Long, người trồng tỏi ở xã An Hải, huyện Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi bày tỏ: “Nếu đúng tỏi mà họ đem về trộn thì cần quán triệt lại, không cho họ đưa về đây để mình lấy tỏi ở đảo mình chất lượng hơn”.
Ông Nguyễn Văn Định, Phó Chủ tịch Hội Kinh doanh và chế biến hành tỏi Lý Sơn cho hay, tỏi chính hiệu Lý Sơn đang gặp khó khăn bởi nhiều loại tỏi lấy nhãn Lý Sơn bán tràn lan ngoài thị trường. Bằng mắt thường không thể phân biệt được tỏi Lý Sơn với tỏi ở các tỉnh Bình Thuận, Khánh Hòa. “Lâu nay bà con Lý Sơn buôn bán theo hình thức tự phát, truyền thống vì không có trung tâm để thu gom và thông tin về người mua cũng không có. Chúng tôi cũng mong muốn có một trung tâm để thu mua tỏi để bà con được biết thông tin và bán mặt hàng giá cả cho hợp lý”.
Huyện Lý Sơn mỗi năm trồng khoảng 300 ha tỏi với sản lượng khoảng 1.800 tấn tỏi khô. Giá tỏi Lý Sơn trên thị trường luôn dao động bất thường. Năm nay giá từ 45.000 đồng đến 50.000 đồng/kg. Với giá này, người trồng tỏi ở Lý Sơn không thể có thu nhập so với công sức mà họ bỏ ra.
Bà Phạm Thị Hương, Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn cho hay, để nâng cao giá thành, bắt buộc phải bảo vệ thương hiệu tỏi Lý Sơn, nâng cao uy tín trên thị trường: “Chúng tôi cũng chỉ đạo những hộ tham gia sản xuất phải giữ thương hiệu tỏi; hỗ trợ cho họ về cái việc là giám sát các loại tỏi ở nơi khác đem về trà trộn vào tỏi Lý Sơn. Huyện cũng đã tuyên truyền cho những người dân đang làm tỏi ở những nơi khác không được vận chuyển tỏi về Lý Sơn và phối hợp cụ thể đối với những cơ quan có liên quan nhất là phương tiện vận chuyển hàng hóa, hành khách để thương hiệu tỏi Lý Sơn mang tính chất đặc thù riêng và đúng như nhãn hiệu mà mình được công nhận”.
Xây dựng được thương hiệu Tỏi Lý Sơn đã khó, giữ gìn và bảo vệ thương hiệu này lại càng khó hơn. Nếu như người dân Lý Sơn không biết trân trọng, giữ gìn những sản vật truyền thống, đặc trưng của quê hương mình thì mai này, tỏi Lý Sơn sẽ không còn chỗ đứng trên thị trường. Lẽ nào “tham bát mà bỏ mâm”./.