Lãi suất giảm chỉ còn một nửa so với năm 2011

Theo Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước), sau nhiều lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất chủ chốt với liều lượng và vào thời điểm hợp lý, mặt bằng lãi suất cho vay đã giảm mạnh.

Theo đó, mặt bằng lãi suất cho vay mới hiện nay đã trở về bằng mức lãi suất cho vay của giai đoạn 2005-2006. Nếu so sánh với thời điểm cuối năm 2011, thì mặt bằng lãi suất cho vay hiện nay đã giảm hơn một nửa, nghĩa là mức lãi suất hiện nay chỉ bằng chưa đến 50% của mặt bằng lãi suất cho vay vào cuối năm 2011.

Đối với lãi suất của các khoản cho vay cũ, theo Vụ Chính sách tiền tệ, đây là thỏa thuận dân sự đã được ký kết trong hợp đồng tín dụng giữa TCTD và khách hàng, việc điều chỉnh giảm lãi suất phải thực hiện trên cơ sở thỏa thuận, thống nhất giữa TCTD và khách hàng. TCTD cũng phải rà soát, xem xét khả năng tài chính, chi phí vốn huy động để có căn cứ giảm lãi suất. Tuy nhiên, để tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay vốn, tháng 7/2012, Thống đốc NHNN đã hiệu triệu các TCTD giảm mặt bằng lãi suất của các khoản cho vay cũ về mức dưới 15%/năm. Nếu như vào thời điểm trước 15/7/2012, dư nợ cho vay có lãi suất trên 15%/năm chiếm tới 65,8% thì nay chỉ còn chiếm tỷ lệ rất nhỏ 5,6%. Sang năm 2013, Thống đốc tiếp tục kêu gọi các TCTD giảm lãi suất về dưới mức 13%/năm.

Thống kê của Vụ Chính sách tiền tệ cho thấy, hiện, dư nợ cho vay có lãi suất trên 13%/năm chỉ còn khoảng 17-18% trong tổng dư nợ cho vay so với tỷ lệ 31% vào cuối tháng 6/2013. Đối với dư nợ cho vay có lãi suất trên 13%/năm, theo các ngân hàng, chủ yếu là các khoản cho vay tiêu dùng các mặt hàng có khấu hao lớn, vay tín chấp của một số công ty tài chính, các khoản cho vay trong lĩnh vực bất động sản có rủi ro cao; một số khoản vay trung, dài hạn của các doanh nghiệp không có khả năng phục hồi, có nguy cơ phá sản nên các ngân hàng giữ lãi suất cho vay cao để tạo động lực cho khách hàng trả nợ gốc của các khoản vay, nếu khách hàng trả được nợ gốc, một số TCTD sẵn sàng giảm hoặc miễn lãi cho khách hàng.

Kết quả này cho thấy lời hiệu triệu của Thống đốc đã được toàn hệ thống các TCTD đồng tình và ủng hộ, thể hiện sự chia sẻ khó khăn đối với doanh nghiệp và người dân cho dù việc giảm, miễn lãi cho khách hàng làm suy giảm đáng kể lợi nhuận của các TCTD.

Trước đó, tại Nghị quyết phiên họp thường kỳ tháng 3/2014, Chính phủ có chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nghiên cứu điều chỉnh giảm lãi suất các khoản cho vay cũ để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Trong thực tế hệ thống ngân hàng đã và đang triển khai tích cực giải pháp này từ hơn hai năm qua.

Tóm lại, Vụ Chính sách tiền tệ cho rằng, diễn biến lãi suất thời gian qua cho thấy, nếu như cuối năm 2011 mặt bằng lãi suất huy động và cho vay còn ở mức rất cao thì chỉ trong vòng hơn hai năm qua, mặt bằng lãi suất đã giảm mạnh, không chỉ lãi suất của các khoản cho vay mới giảm mà lãi suất của các khoản cho vay cũ cũng đã được các ngân hàng xem xét điều chỉnh giảm phù hợp với mặt bằng lãi suất thị trường. Đến nay, lãi suất cho vay đã ở mức thấp và không còn là yếu tố trở ngại, khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp./.