“Tạo ra những doanh nghiệp đổi mới sáng tạo rồi gọi vốn không phải việc dễ nên nhà nước cần có những mô hình sáng tạo thích hợp để tạo điều kiện cho hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam phát triển”, doanh nhân Trần Uyên Phương, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Tân Hiệp Phát và các khách mời nhận định.

Gọi vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp

Trong buổi tọa đàm “Năm mới nói chuyện khởi nghiệp” của VOV2 vừa qua, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Tân Hiệp Phát, bà Trần Uyên Phương nhận định tinh thần khởi nghiệp ở Việt Nam cũng như số lượng startup chưa bao giờ phát triển mạnh mẽ, rộng khắp như hiện nay.

Doanh nhân Trần Uyên Phương, Phó TGĐ Tập đoàn Tân Hiệp Phát chia sẻ tại hội thảo doanh nghiệp gia đình của chương trình INSEAD Singapore.

Để có thể phát triển và tăng trưởng nhanh chóng, việc gọi vốn là vấn đề quan trọng mà hầu hết startup “nghèo” đều phải đối mặt. Nữ doanh nhân của Tân Hiệp Phát cho rằng một kế hoạch kinh doanh khả thi sẽ là một yếu tố quan trọng để nhà đầu tư đưa ra quyết định.

Những nhà sáng lập tự tin về kế hoạch kinh doanh của họ sẽ “ghi điểm” trong mắt nhà đầu tư. Hơn thế nữa, bà nhận định nếu doanh nghiệp đã có sản phẩm tung ra thị trường và chứng minh được lợi thế, các nhà đầu tư sẽ tự tìm đến.

Tân Hiệp Phát là minh chứng cho điều mà bà Phương nói đến. Vào năm 2012, Coca Cola đã gửi lời chào mua cổ phần chi phối tại Tân Hiệp Phát với giá 2,5 tỉ USD. Tuy nhiên, Ông Trần Quí Thanh, nhà sáng lập Tân Hiệp Phát đã từ chối lời đề nghị hấp dẫn của Coca Cola để quyết tâm giữ và phát triển thương hiệu Việt vươn tầm châu Á.

Cũng tham dự buổi tọa đàm, tiến sĩ Nguyễn Duy Lân, cựu kỹ sư bảo mật của Microsoft, và là người đồng sáng lập Công ty Veramine tại Mỹ chia sẻ, trong bất kỳ vòng gọi vốn nào, doanh nghiệp phải thể hiện lợi thế nhất định của họ. Cần xác định rõ điểm mạnh của doanh nghiệp để truyền tải đến nhà đầu tư, cũng như giá trị mang lại cho khách hàng để có thể tạo nên thị trường lớn.

Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân nhận định, tạo ra những doanh nghiệp đổi mới sáng tạo không phải việc dễ nên nhà nước cần có những chính sách thích hợp để tạo điều kiện cho hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam phát triển. 

Trung tâm sáng tạo thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp

Gọi vốn là yếu tố then chốt để startup tồn tại và mở rộng, còn trung tâm sáng tạo là yếu tố quan trọng để hệ sinh thái khởi nghiệp của một quốc gia phát triển. Sự ra đời của các trung tâm sáng tạo đang trở thành một xu hướng trên thế giới.

Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân nhận định những trung tâm sáng tạo khởi nghiệp là nơi tập trung những nguồn lực khác nhau, mọi người có thể gặp gỡ, trao đổi, cùng nhau phát triển những ý tưởng để giải quyết những vấn đề lớn một cách hiệu quả.

Trung Quan Thôn – một khu phức hợp ở Bắc Kinh, Trung Quốc – là nơi hội tụ của cộng đồng khởi nghiệp và các nhà đầu tư. Giới chức Trung Quốc kỳ vọng Trung Quan Thôn sẽ thổi một làn gió mới vào nền kinh tế Internet của quốc gia đông dân nhất thế giới, xóa nhòa hình ảnh một đất nước sản xuất hàng nhái, xâm phạm sở hữu trí tuệ.

Toà nhà Block 71, thuộc khu Ayer Rajah ở Singapore là nơi mà tờ Economist gọi là “trái tim” khởi nghiệp tại đảo quốc sư tử. Khoảng 800 starup hội tụ ở tòa nhà này, thu hút nhiều hoạt động đầu tư và M&A của các doanh nghiệp với trị giá triệu USD.

Thành phố Truyền thông số (Digital Media City) ở Hàn Quốc, CyberSpark tại Israel cũng là những trung tâm tập trung vào an ninh mạng.

Điểm chung của những những trung tâm này là chúng đối mặt vô vàn thách thức trong giai đoạn đầu, song đã bứt phá để đạt số lượng sáng chế lớn và tạo ra môi trường làm việc tốt.

Doanh nhân Trần Uyên Phương chia sẻ, Tân Hiệp Phát có thể vươn tầm châu Á như ngày hôm nay nhờ vào kiên trì nghiên cứu, sáng tạo ra các sản phẩm mới có lợi cho sức khỏe. “Chúng tôi có một ngân hàng với hàng trăm các sản phẩm mới khác nhau và tới thời điểm thích hợp, các sản phẩm mới sẽ được tung ra thị trường.

Với các sản phẩm khác biệt, có lợi cho sức khỏe như Trà Thanh nhiệt Dr Thanh, Trà xanh Không độ, Nước tăng lực Number 1 trước đây hay Trà sữa Macchiato Không độ hiện nay, việc đầu tư nghiên cứu và phát triển ngân hàng sản phẩm để đáp ứng xu thế và nhu cầu người tiêu dùng mới là thế mạnh thực sự của Tân Hiệp Phát”, bà Phương nhấn mạnh.

Tại Việt Nam, trước đó, vào cuối năm 2018, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tổ chức Chương trình giới thiệu về mô hình Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia. Trung tâm sáng tạo Quốc gia tại Việt Nam hứa hẹn là hạt nhân cho việc thúc đẩy phát triển kinh tế dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Việt Nam đủ khả năng bắt kịp thế giới

Trước sự xuất hiện rầm rộ của các trung tâm sáng tạo trên thế giới, Tiến sĩ Võ Trí Thành - Nguyên phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế trung ương, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia - nhận định doanh nghiệp Việt Nam cần phải bắt kịp sự phát triển của thế giới.

“Vì nhiều lý do, Việt Nam đã lỡ con tàu cách mạng công nghiệp lần thứ nhất, thứ hai và thứ ba. Trong một chừng mực nhất định, chúng ta chỉ học theo nước khác. Điều quan trọng đối với Việt Nam bây giờ là chúng ta phải bắt kịp, đi cùng và trong một số lĩnh vực, chúng ta phải dám vượt lên để dẫn trước”, TS Võ Trí Thành bình luận.

Vị chuyên gia này nhấn mạnh trí tuệ, ý chí, sự linh hoạt và khao khát học hỏi của người Việt đủ lớn để có thể đi cùng thế giới và thậm chí vượt lên trên một số lĩnh vực.

“Ngày nay người ta nói nhiều tới trí tuệ nhân tạo, vạn vật kết nối, blockchain và những công nghệ khác. Trước đây nhiều thứ thế giới đã biết nhưng người Việt Nam chưa biết, nhiều thứ thế giới biết nhiều, còn Việt Nam biết ít. Nhưng bây giờ nhiều thứ Việt Nam chưa biết nhiều và thế giới cũng chưa biết nhiều. Đây là cơ hội để chúng ta sánh vai với thế giới”, TS Thành nhận định.

Một yếu tố nữa mà ông Thành nhấn mạnh là dân số Việt Nam đang khá trẻ, và thanh niên Việt rất hào hứng trong việc tiếp cận công nghệ và ý tưởng mới. “Họ sẵn sàng trở thành công dân khu vực và toàn cầu, tôi nghĩ triển vọng của đất nước sẽ rất lớn”, TS Võ Trí Thành cho biết./.