Khai thác cá ngừ đại dương từ lâu đã trở thành nghề chủ lực của ngư dân ven biển miền Trung, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Thế nhưng, việc tổ chức khai thác và cung cấp hậu cần nghề câu cá ngừ chưa đảm bảo gây thiệt thòi cho ngư dân.
Mặc dù các tàu câu cá ngừ luôn đạt sản lượng cao trong mỗi lần đi biển nhưng chất lượng lại thấp do thiết bị bảo quản lạc hậu. Trong tổng số 1.200 tàu khai thác cá ngừ của cả nước, hầu hết là tàu vỏ gỗ, công suất nhỏ chỉ từ 90 đến hơn 300 CV, được hoán cải từ các tàu thuyền khác sang để câu cá ngừ đại dương nên khả năng giữ nhiệt của khoang cấp đông bảo quản cá không đảm bảo, do vậy ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, làm giảm giá trị cá, ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác.
Ông Lê Văn Lợi, chủ đội tàu khai thác cá ngừ đại dương ở phường 6, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên cho biết vào mùa cá ngừ, mỗi tàu đánh bắt được từ 1 đến 2 tấn cá, nhưng chỉ khoảng 1/3 số cá này đủ tiêu chuẩn xuất khẩu nguyên con. Phần lớn cá còn lại phải qua sơ chế và cấp đông ngay.
Trong khi đó, giá thu mua các ngừ tươi luôn chênh cao so với giá cá ngừ phẩm cấp thấp. Ông Lê Văn Lợi nói:“Chúng tôi cũng vẫn đánh bắt cá ngừ đại dương, nhưng số lượng nhiều mà xuất khẩu không được vì lý do chất lượng thấp, cho nên phải sơ chế bằng đông lạnh. Với loại cá có chất lượng tốt hơn có thể xuất khẩu nguyên con hoặc tươi thì giá là 170.000 đồng/kg, còn đối với cá chất lượng bị thấp thì hiện nay chỉ có 90.000 đồng”.
Nhiều năm nay, ngư dân thiếu thông tin về ngư trường, việc tìm ngư trường chủ yếu dựa vào kinh nghiệm. Do vậy, quy mô đánh bắt thường nhỏ lẻ, ngư trường phân tán. Điều này gây khó khăn cho việc hình thành các tổ dịch vụ hậu cần thu mua và tiếp nhiên liệu, nhu yếu phẩm ngay trên biển, dẫn tới thời gian hoạt động trên biển của ngư dân ngắn, thường chưa đầy tháng lại phải quay về đất liền bán cá và tiếp nhiên liệu, gây lãng phí xăng dầu cho việc đi lại…
Để nghề khai thác cá ngừ phát triển bền vững, mới đây, Tổng cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đưa nghề này vào danh mục cần nâng cao hiệu quả./.
