Trong khuôn khổ những ngày “Đại đoàn kết ASEAN – Một tầm nhìn, một bản sắc, một cộng đồng” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức từ ngày 20-24/11 tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), chiều 21/11, cộng đồng người Thái trắng đến từ Sơn La đã tái hiện Tết Xíp xí độc đáo.
“Xíp xí” tiếng Thái nghĩa là 14. Tết Xíp xí của người Thái trắng ở Sơn La được tổ chức trong 1 ngày duy nhất, thậm chí là một bữa duy nhất vào trưa ngày 14/7 âm lịch hàng năm. Tết Xíp Xí là ngày con cháu hướng về tổ tiên, làm lễ cúng tổ tiên, trời đất để cầu mong cuộc sống an lành. Đây cũng là dịp người lớn dành sự quan tâm, chăm sóc đến thế hệ trẻ. Trong những ngày này, trẻ em được cha mẹ may quần áo mới, được thoải mái vui chơi làm những gì chúng thích.
Điệu múa sạp rộn ràng của dân tộc Thái trong Tết Xíp xí
Tết Xíp xí có 2 phần, đó là phần “mo” và phần hội. Phần “mo” là phần nghi thức truyền thống thờ cúng tổ tiên, nhớ công ơn người khai phá tạo mường, lập bản. Lễ vật cúng gồm có nhiều thứ như: rượu, thịt, “khẩu cắm” – tức cơm nếp nhuộm màu… Trong mâm cúng có 2 món không thể thiếu là thịt vịt và bánh ít.
Bà Hà Thị Óng, dân tộc Thái, bản Nà Phái, xã Huy Băc, huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La cho biết: “Tùy vào hoàn cảnh gia đình, Tết Xíp xí được tổ chức to hay nhỏ khác nhau. Sau khi cúng, mọi người trong gia đình sẽ cùng ngôi quây quần bên mâm cỗ. Tết Xíp xí là dịp để động viên con cháu, mừng ngày mùa thắng lợi”./.
