Trang sử mới trong quan hệ chiến lược Việt Nam-Thái Lan

Việc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam – Thái Lan trong chuyến thăm chính thức Vương quốc Thái Lan lần này của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là kết quả của mối quan hệ ngoại giao tốt đẹp và xuất phát từ nhu cầu, lợi ích và tiềm năng hợp tác song phương to lớn.

Tại cuộc họp báo sau khi kết thúc Hội đàm vào chiều ngày 25/6, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Yingluck Shinawatra vui mừng tuyên bố việc Việt Nam và Thái Lan chính thức thiết lập quan hệ đối tác chiến lược. Đây là một thời điểm lịch sử trong quan hệ của hai nước.

Không gian của phòng họp báo vốn đã hẹp dường như lại càng chật chội hơn bởi sự có mặt của đông đảo phóng viên Việt Nam, Thái Lan và các hãng tin lớn trên thế giới như Reuters. Việc hai nước đầu tiên trong khối ASEAN là đối tác chiến lược của nhau có lẽ là một trong nhiều sự kiện thu hút cao sự  chú ý của dư luận khu vực trong tháng 6 này.

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Phủ Thủ tướng Thái Lan

Một trong những ưu tiên trong chính sách đối ngoại 10 điểm của Chính phủ Thái Lan dưới thời vị nữ Thủ tướng đầu tiên Yingluck Shinawatra là phát triển quan hệ với nước láng giềng kề cận. Điều này cũng rất gần gũi và tìm được điểm đồng với định hướng đối ngoại của Việt Nam là luôn coi trọng quan hệ hữu nghị, hợp tác với các nước trong khu vực ASEAN.

Việc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam – Thái Lan trong chuyến thăm chính thức Vương quốc Thái Lan lần này của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là kết quả của mối quan hệ ngoại giao tốt đẹp và xuất phát từ nhu cầu, lợi ích và tiềm năng hợp tác song phương to lớn.

Ông Hoàng Bình Quân, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương cho biết, nội hàm của đối tác chiến lược gồm 5 lĩnh vực: quan hệ chính trị - đối ngoại, hợp tác quốc phòng và an ninh, hợp tác kinh tế, hợp tác xã hội - văn hóa và hợp tác khu vực và quốc tế, trong đó nhấn mạnh việc trao đổi các đoàn cấp cao và đối thoại chính trị chiến lược, tăng cường, mở rộng và nâng cao hiệu quả hợp tác quốc phòng, an ninh, tăng cường hợp tác về đầu tư, thương mại, phấn đấu tăng kim ngạch thương mại hai nước đạt 15 tỷ USD vào năm 2020, tăng cường hợp tác khu vực và quốc tế nhằm xây dựng Cộng đồng ASEAN gắn kết về chính trị, liên kết về kinh tế và trách nhiệm xã hội. Lãnh đạo hai nước nhất trí giao các cơ quan chức năng của hai nước sớm xây dựng, ký kết và triển khai kế hoạch hành động về các lĩnh vực trên trong năm 2013.

Trong các cuộc hội đàm, hội kiến, tiếp xúc, gặp gỡ với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, các nhà lãnh đạo cao nhất của Chính phủ, Nghị viện, hai chính đảng lớn nhất của Thái Lan là Đảng Vì nước Thái và Đảng Dân tộc đều khẳng định ý nghĩa lịch sử của chuyến thăm Thái Lan của nhà Lãnh đạo cao nhất Đảng ta. Sự đón tiếp trọng thị với tất cả những nghi thức cao nhất đã được phía Bạn dành cho Tổng Bí thư và Đoàn đại biểu cấp cao nước ta. 

Nằm ở khu vực ASEAN đang phát triển nhanh nhưng cũng phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức chung, Việt Nam và Thái Lan với vai trò và trách nhiệm của mình đều nhấn mạnh sự cần thiết tăng cường đoàn kết, hợp tác nội khối, duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực và cùng nhau nỗ lực thực hiện mục tiêu xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015. Đồng thời nhấn mạnh việc duy trì, hòa bình trong khu vực, bảo đảm an toàn, an ninh hàng hải. Theo ông Hoàng Bình Quân: Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định trên Biển Đông, bảo đảm cho sự phát triển phồn vinh và lâu dài của khu vực. Theo đó, lãnh đạo hai nước đề nghị các bên liên quan không sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực trong vấn đề Biển Đông, giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển UNCLOS 1982 và DOC, tiến tới Bộ Quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông (COC), đảm bảo hòa bình, an ninh và an toàn, tự do hàng hải ở Biển Đông. Hai bên cũng nhất trí tăng cường sự hợp tác nhằm sử dụng và bảo vệ nguồn nước sông Mê Kông vì sự phát triển bền vững.

Nằm cách thủ đô Bangkok khoảng 700km, tỉnh Nakhon Phanom có nghĩa là “thành phố của núi” nhưng lại không có núi mà nằm trong thung lũng của sông Mê Kông mà Việt Nam gọi là sông Cửu Long. Tại nơi đây, vào các năm 1928-1929, có một người thanh niên Việt Nam tên là Thầu Chín đã tới đây và dừng chân ở bản Mạy (thôn Na-chốc, xã Nõn Giạn) cùng bà con Việt kiều ở đây gây dựng, đặt nền móng cho phong trào yêu nước trong kiều bào Thái Lan. Người thanh niên ấy chính là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Để ghi nhớ sự kiện này, với lòng kính trọng sâu sắc, vào năm 2004, Thủ tướng hai nước Việt Nam và Thái Lan đã khai trương Làng Hữu nghị Thái – Việt ở bản Mạy. Ở bản Mạy có khoảng gần 1000 người, trong đó hơn 90% là người Việt. Đến đây, sẽ cảm nhận được không gian làng quê Việt Nam rất gần gũi với những loại cây quen thuộc như cau, bưởi, khế, chuối…và khu nghĩa trang Đại Hiếu với những ngôi mộ được xây dựng theo lối kiến trúc thuần Việt.

Đón Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới thăm Làng Hữu nghị Thái – Việt, nhà lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở bản Mạy, có đại diện cộng đồng Việt kiều trên toàn Thái Lan và ở Nakhon Phanom. Ông Cao Văn San, Chủ tịch Hội người Việt Nam toàn Thái Lan cho biết: Việt kiều ở Thái Lan háo hức chờ đợi, chuẩn bị từ hàng tháng nay khi biết tin lần đầu tiên Tổng Bí thư tới thăm. Trong những bộ quần áo đẹp nhất, nụ cười tươi vui, bà con ùa ra đón Tổng Bí thư ở khoảnh sân trước nhà lưu niệm- nơi trước đây Bác Hồ đã sống. Cụ Đinh Thị Thúy, năm nay đã 84 tuổi, trên ngực đeo tấm Huân chương Kháng chiến hạng Nhất đi xe lăn cũng tới tham dự cuộc gặp gỡ với Tổng Bí thư.

Trong không khí ấm áp, gần gũi, Tổng Bí thư đã nghe bà con kể về cuộc sống, sinh hoạt cộng đồng và cả những suy nghĩ về việc làm sao truyền tiếp, gìn giữ được tiếng Việt, văn hóa Việt cho thế hệ thứ 3, thứ 4 ở Thái Lan. Anh Nguyễn Quốc Quyền, Việt kiều ở tỉnh Ubon Ratchathani cho biết vào dịp lễ, Tết, Việt kiều ở Thái Lan thường tụ hội về Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và Làng Hữu nghị Thái-Việt. Trong cuộc sống, bà con lúc nào cũng nhắc nhau phải luôn luôn làm theo lời dạy của Bác Hồ đó là phải đoàn kết và chỉ có đoàn kết mới thắng tất cả và quan hệ tốt với nhân dân Thái Lan “đi cho người ta nhớ, ở cho người ta thương”

Bà con kiều bào vỗ tay liên tục khi Tổng Bí thư nói chuyện về tình hình đất nước, về vị thế quốc tế của đất nước chưa bao giờ cao như hiện nay, về mối quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam – Thái Lan. Đặc biệt bà con vui mừng và xúc động khi Tổng Bí thư thông báo: Tổ quốc, Đảng, Nhà nước luôn dành sự quan tâm đặc biệt và có biện pháp phối hợp với Chính phủ Thái Lan hỗ trợ tốt nhất cho cộng đồng người Việt Nam ở Thái Lan. Tổng Bí thư cho rằng cộng đồng Việt kiều ở Thái Lan nói chung, ở Nakhon Phanom nói riêng có một niềm tự hào và vinh dự là nơi Bác Hồ đã sống để hoạt động cách mạng. Vì vậy, mong 10 vạn bà con tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng của cha anh, làm theo lời dạy của Bác Hồ, luôn luôn hướng về Tổ quốc, cùng góp sức xây dựng đất nước Thái Lan và làm cầu nối cho quan hệ hai nước.

Thay mặt Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tặng Hội Việt kiều và tỉnh Nakhon Phanom số tiền 30 tỷ đồng để tiếp tục xây dựng, phát triển Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Hiện nay, tại Thái Lan – “đất nước của những nụ cười” đang ở giai đoạn đầu của mùa mưa. Chuyến thăm chính thức Vương quốc Thái Lan của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là dấu mốc có ý nghĩa lịch sử đối với việc tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác toàn diện giữa hai nước Việt Nam, Thái Lan. Kết quả tốt đẹp của chuyến thăm sẽ thúc đẩy, làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hai nước ngày càng đơm hoa, kết trái trong những cơn mưa đầu mùa của xứ sở chùa Vàng./.