Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, Thủ tướng Vương quốc Hà Lan Mark Rutte bắt đầu chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 16-17/6/2014.
Về chính trị, hai bên thường xuyên trao đổi các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao.Hai bên thường xuyên tiếp xúc cấp cao bên lề các hội nghị lớn: Hội nghị Biến đổi khí hậu Copenhagen (12/2009), G20 tại Canada (6/2010), ASEM-8 tại Bỉ (10/2010), Hội nghị Thượng đỉnh hạt nhân tại Seoul (26-27/3/2012), Hội nghị LHQ về Phát triển bền vững Rio + 20 tại Brazil (6/2012) và Hội nghị Thượng đỉnh An ninh hạt nhân lần thứ ba tại La Hay (24-26/3/2014).
Bên cạnh đó, Hà Lan đã tích cực phối hợp với Việt Nam trong các diễn đàn đa phương như: hợp tác với Việt Nam (với tư cách Chủ tịch EU 6 tháng cuối năm 2004) tổ chức thành công Hội nghị Thượng đỉnh ASEM-5 tại Hà Nội;phối hợp với Việt Nam đưa ra Tài liệu quan điểm chung về Các vấn đề Phát triển, Biến đổi khí hậu và Tăng trưởng xanh tại Hội nghị G20, Seoul 10/2009.
Quan hệ thương mại Việt Nam - Hà Lan không ngừng phát triển, kim ngạch thương mại khá lớn và tăng đều hàng năm, trong đó Việt Nam luôn xuất siêu. Từ năm 2002, xuất khẩu sang Hà Lan bắt đầu có chiều hướng tăng mạnh, trung bình khoảng 15%/năm. Năm 2013 vừa qua, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 3,615 tỷ USD. Hà Lan hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Việt Nam tại châu Âu sau Đức và Anh.
Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Hà Lan là giày dép các loại, may mặc, hạt điều, hạt tiêu, cà phê, hải sản, hàng rau quả, đồ gỗ và các sản phẩm gỗ chế biến. Các mặt hàng nhập khẩu chính từ Hà Lan là sữa và các sản phẩm sữa, tân dược và nguyên phụ liệu dược phẩm, sắt thép các loại, chất dẻo nguyên liệu, thức ăn gia súc, nguyên liệu, hóa chất, chất dẻo các loại.
Trong nhiều năm gần đây, Hà Lan luôn là một trong những nhà đầu tư châu Âu lớn nhất của Việt Nam. Tính đến hết năm 2013, Hà Lan xếp thứ 11 trong số 96 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam với 6,29 tỷ USD và 192 dự án. Một số dự án đầu tư trọng điểm của Hà Lan tại Việt Nam là: Nhà máy Điện Mông Dương, Nhà máy Điện Phú Mỹ, Công ty Pepsico Việt Nam, Công ty chế biến và kinh doanh nông sản Metro-Cash Carry. Các dự án đầu tư chủ yếu thực hiện tại các tỉnh phía Nam như: Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai, Bình Dương…
Ngoài một số dự án đầu tư lớn nêu trên, các dự án đầu tư của Hà Lan nhìn chung có quy mô vừa và nhỏ. Nhiều dự án đầu tư hoạt động rất có hiệu quả, với các công ty lớn nổi tiếng như Heineken, Unilever (chất tẩy rửa, hóa mỹ phẩm, kem Wall), Royal Dutch Shell (dầu khí – cả khai thác và phân phối), Foremost (sữa), Akzo Nobel Coating (hoá dược), Philips (điện tử)...
Ngay sau khi lập quan hệ ngoại giao năm 1973, Hà Lan bắt đầu viện trợ ODA không hoàn lại cho Việt Nam, chủ yếu trong các lĩnh vực nhân đạo, giáo dục-đào tạo, y tế. Trước tháng 9/1999, viện trợ của Hà Lan chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực như: Bảo tồn rừng và đa dạng sinh học, y tế, giáo dục đại học, môi trường.
Trước năm 2009, Việt Nam luôn nằm trong danh sách các nước ưu tiên tiếp nhận tài trợ của Hà Lan. Ngân sách tài trợ cho Việt Nam tăng đều qua các năm. Trong giai đoạn 2000 – 2005, cam kết tài trợ không hoàn lại bình quân khoảng 25 – 27 triệu euro/năm và giai đoạn 2006 – 2008 là 36 triệu Euro/năm.
Kể từ năm 2011 đến nay, cam kết của Hà Lan dành cho Việt Nam có giảm nhẹ, trung bình khoảng 30 triệu Euro/năm, tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên: Bảo tồn rừng và đa dạng sinh học, y tế, quản lý nguồn nước và các vấn đề có tính liên ngành như xóa đói giảm nghèo, giới và phát triển, quản lý nhà nước…
Hà Lan coi Việt Nam là một trong những nước (cùng với Bangladesh, Nepal, Ai Cập, Surinam, Bahamas) bị tác động mạnh nhất của biến đổi khí hậu, do đó đặc biệt quan tâm thúc đẩy hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực biến đổi khí hậu và quản lý nước.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Sinh Hùng đã thăm Hà Lan (12-16/4/2010) nhằm tìm hiểu, trao đổi kinh nghiệm về quản lý nước và biến đối khí hậu. Hai bên nhất trí tăng cường quan hệ hợp tác phát triển trong các vấn đề liên quan đến biến đối khí hậu. Tại cuộc gặp song phương bên lề ASEM-8 tại Bỉ (10/2010), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Balkenende đã ký Thoả thuận đối tác chiến lược về Thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nước, tạo nền tảng pháp lý quan trọng cho hợp tác hai nước trong lĩnh vực này. Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải giữ chức Chủ tịch Phân ban phía Việt Nam và Bộ trưởng Bộ TN&MT giữ chức Phó Chủ tịch Phân ban.
Về hợp tác giáo dục - đào tạo, Hà Lan giúp Việt Nam trong nhiều dự án, gồm Chương trình hợp tác liên đại học Việt Nam - Hà Lan, 2 chương trình học bổng là Chương trình học bổng của Chính phủ Hà Lan và Chương trình học bổng Huygens với số lượng từ 30-50 học bổng/năm. Tháng 5/2001, tổ chức Hợp tác Giáo dục quốc tế (NUFFIC) của Hà Lan phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức hội thảo và triển làm giáo dục sau đại học tại Hà Nội. Tháng 8/2002, Hà Lan quyết định đưa Việt Nam vào danh sách được hưởng quy chế đặc biệt trong hợp tác về đào tạo đại học. Nhiều đại học, viện nghiên cứu Việt Nam đã thiết lập quan hệ hợp tác đào tạo nghiên cứu chặt chẽ với các đối tác Hà Lan. Từ năm 2006 đến nay, trung bình mỗi năm có khoảng 170 sinh viên Việt Nam sang học tập tại Hà Lan ở các bậc cử nhân (46,3%), thạc sỹ (28,5%), tiến sỹ (14%) và các khóa học ngắn hạn khác. Các ngành sinh viên Việt Nam theo học gồm kinh tế, quản trị kinh doanh, kỹ thuật và công nghệ.
Chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác hai nước đi vào chiều sâu, hiệu quả trong các lĩnh vực Hà Lan có thế mạnh như: Biến đổi khí hậu và quản lý nước; nông nghiệp; kinh tế biển; dầu khí; năng lượng và dịch vụ hậu cần; triển khai Thỏa thuận Đối tác chiến lược về thích ứng với biển đổi khí hậu và quản lý nước; tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hai nước trao đổi thông tin về môi trường đầu tư, kinh doanh, xây dựng quan hệ đối tác và trao đổi một số vấn đề khu vực và quốc tế hai bên cùng quan tâm./.