“Bản thân tân Thủ tướng Chính phủ sẽ nhận thức rõ được tình hình tham nhũng khi nhận nhiệm vụ. Với yêu cầu đòi hỏi đặt ra, phòng chống tham nhũng như chống giặc nội xâm thì Thủ tướng mới sẽ có hành động quyết liệt, ngăn chặn đẩy lùi. Và để làm được điều này rất là khó khăn” – Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thái Học – Trưởng Ban Nội chính Tỉnh uỷ Phú Yên nói.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thái Học

Người dân phải thấy quyết tâm qua lời tuyên thệ

PV: Trong phiên thảo luận về kết quả phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2011-2016, có ý kiến của ĐBQH nêu lên, rằng tân Thủ tướng mới trong lời tuyên thệ của mình nên “hứa” sẽ đẩy lùi tham nhũng. Quan điểm của ông thế nào?

ĐB Nguyễn Thái Học: Trong lời tuyên thệ của Thủ tướng có cần nêu lên lời hứa về phòng chống tham nhũng hay không, tôi nghĩ đó là suy nghĩ và trách nhiệm của Thủ tướng mới khi tuyên thệ.

Không phải trong lời tuyên thệ có nhắc tới thì tân Thủ tướng Chính phủ mới quan tâm tới phòng chống tham nhũng. Vấn đề là làm sao lời tuyên thệ của người đứng đầu Chính phủ mới thể hiện trách nhiệm trước dân, trước đất nước.

Trong đấu tranh PCTN, luật đã quy định rất rõ, Hiến pháp cũng đã quy định rồi, chứ nội dung nào cũng yêu cầu Thủ tướng tuyên thệ thì làm sao thể hiện hết được.

Vấn đề là nội dung thể hiện trong các chương trình hành động của Thủ tướng mới, quyết tâm trong triển khai nhiệm vụ trước nhân dân như thế nào.

Tôi cho rằng, trong thời gian tuyên thệ có hạn, lời tuyên thệ của tân Thủ tướng Chính phủ phải thể hiện được quyết tâm để người dân, cử tri tin tưởng là Thủ tướng sẽ làm hết lòng hết sức vì dân.

Làm sao để người dân tin tưởng và kỳ vọng lời tuyên thệ của Thủ tướng là thiêng liêng, nó thể hiện trách nhiệm của người đứng đầu Chính phủ mới trước nhân dân. Đó mới là điều mà tôi và cử tri cả nước chờ đợi.

PV: Tham nhũng, lãng phí đang là vấn đề nhức nhối trong xã hội và ông không ít lần đề cập khi phát biểu trên nghị trường. Theo ông, người đứng đầu Chính phủ tới đây cần phải hành động như thế nào?

ĐB Nguyễn Thái Học: Đúng là công tác PCTN thời gian qua trong báo cáo trình Chính phủ cũng như đánh giá của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN là chúng ta chưa ngăn chặn, đẩy lùi được tham nhũng dù có nhiều nỗ lực, quyết tâm, dù có nhiều chuyển biến.

Việc đưa ra xét xử các dự án trọng điểm thể hiện quyết tâm trong công tác PCTN, nhưng chưa đáp ứng so với tình hình phức tạp của tham nhũng.

Cũng như nhiều ĐBQH, người dân đánh giá, tham nhũng đang được ví như giặc nội xâm, ảnh hưởng tới sự tồn vong của chế độ, nguy hiểm hơn nữa làm mất niềm tin người dân với vai trò lãnh đạo của Đảng.

Bản thân tân Thủ tướng Chính phủ sẽ nhận thức rõ được tình hình tham nhũng khi nhận nhiệm vụ. Với yêu cầu đòi hỏi đặt ra, phòng chống tham nhũng như chống giặc nội xâm thì Thủ tướng mới sẽ có hành động quyết liệt, ngăn chặn đẩy lùi. Và để làm được điều này rất là khó khăn.

PV: Khó khăn như ông nói thì chúng ta phải bắt đầu từ đâu?

ĐB Nguyễn Thái Học: Khó khăn bởi một mình bản thân Thủ tướng không thể làm được, mà đòi hỏi một sự đồng bộ từ Trung ương tới địa phương. Mà để có sự đồng bộ thì người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương cũng phải quyết liệt chống tham nhũng. Còn chỉ mỗi cá thể quyết tâm, quyết liệt thôi thì chưa đủ.

Ở đây tôi muốn nhấn mạnh tới vai trò của người đứng đầu Chính phủ, phải làm sao với trách nhiệm của mình, tân Thủ tướng phải đưa hệ thống chính trị vào cuộc và phải tạo ra sự vào cuộc đồng bộ từ Trung ương tới địa phương. Thực tế hiện nay không phải cấp uỷ, chính quyền, người đứng đầu chính quyền địa phương cũng quan tâm tới PCTN.

Người ta vẫn thấy nguy hại đó, sự nguy hiểm đó, nhưng thiếu sự quan tâm PCTN nên tham nhũng, lãng phí xảy ra ở nhiều địa phương, nhưng không phát hiện, tới khi có đơn thư tố cáo thì mới truy tìm đối tượng, điều tra sự việc tham nhũng....

Nghiêm minh và công bằng dân mới tin

PV: Nhưng có ý kiến rằng, vạch rõ tham nhũng thì chẳng khác nào lấy đá ghè chân mình, thưa ông?

ĐB Nguyễn Thái Học:Cái này xuất phát từ trách nhiệm. Một khi trách nhiệm chưa được quy định rõ ràng cụ thể, người đứng đầu để xảy ra tiêu cực tham nhũng ở địa phương đơn vị mình thì phải chịu trách nhiệm.

Vừa rồi để khắc phục tình hình này, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị 50 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với công tác PCTN, trong đó nêu rõ: Nếu người đứng đầu địa phương, đơn vị nào để xảy ra tham nhũng, lãng phí, tiêu cực thì phải chịu trách nhiệm.

Nghĩa là từng bộ, ngành, địa phương phải đẩy mạnh chống tham nhũng, không trông chờ tới khi thanh, kiểm tra mới vội vàng vào cuộc. Tôi tin rằng, từ Chỉ thị 50 xác định vai trò người đứng đầu như vậy và Chính phủ mới nhận nhiệm vụ, quan tâm tới PCTN, lãng phí thì tình hình sẽ khác.

PV: Nghĩa là chúng ta đã có “gậy”, nhưng vấn đề là sử dụng chiếc “gậy” đó như thế nào?

ĐB Nguyễn Thái Học: Vấn đề là tổ chức thực hiện. Khâu tổ chức thực hiện rất quan trọng. Thực ra hiện nay về luật pháp, nhiều người nói thiếu và cần phải sửa đổi bổ sung cho phù hợp, điều này cũng đúng, nhưng nói chung hệ thống luật pháp chống tham nhũng đã đồng bộ, cái còn lại là tổ chức thực hiện như thế nào.

Muốn vậy từng người đứng đầu Trung ương, địa phương cùng vào cuộc và nhận thức nguy cơ tham nhũng là như thế và đòi hỏi của mỗi người dân là phải PCTN hiệu quả. Từ đó từng bộ ngành, địa phương vào cuộc vì nếu không vào cuộc, không xoay chuyển được tình hình thì chắc chắn trách nhiệm thuộc về người đứng đầu.

PV: Có ý kiến đại biểu từng nói, giá như nhiệm kỳ qua Thủ tướng cách chức những người đứng đầu bộ ngành, địa phương thì tình hình sẽ khác?

ĐB Nguyễn Thái Học: Thực ra cũng không hẳn vậy. Giờ làm sao biết ngành nào, địa phương nào mà đề nghị Thủ tướng Chính phủ xử lý? Cái chính tôi muốn nhấn mạnh ở đây, là khi đủ cơ sở chỉ rõ “địa chỉ” tham nhũng mà người đứng đầu làm ngơ, không xử lý thì đó là trách nhiệm của Thủ tướng Chính phủ.

Trước vấn đề tham nhũng hiện nay, tôi cho rằng, đòi hỏi Chính phủ mới phải thực sự gương mẫu, thực sự quyết liệt chống tham nhũng. Trong quyết liệt này phải đòi hỏi siết chặt kỷ luật, kỷ cương và khách quan công bằng trong xem xét, xử lý.

Cử tri có nói, công dân vi phạm pháp luật thì xử rất nghiêm, nhưng cán bộ, Đảng viên vi phạm thường xử nhẹ hoặc không xử. Và cán bộ có chức vụ một tí thì quá trình xử lý càng khó. Đâu đó ở các địa phương tôi cho là có thực tế này.

Đòi hỏi sự nghiêm minh và công bằng. Mọi công dân phải bình đẳng trước pháp luật dù ở cương vị nào. Làm được như vậy dân mới tin. Chứ còn trong đấu tranh xử lý tham nhũng ở địa phương mà người dân còn cảm thấy có sự phân biệt đối xử giữa người dân và lãnh đạo thì dân không tin và lúc đó công tác PCTN còn khó khăn.

PV: Xin cảm ơn ông!./.