Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá - Giáo dục - Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho rằng, gần đây có hiện tượng kỷ luật, kỷ cương lỏng lẻo, mà lâu nay chúng ta hay dùng từ “trên bảo dưới không nghe”.

Đại biểu Quốc hội Lê Như Tiến

Khi mời gọi đầu tư nhiều khi có hiện tượng “trên rải thảm, dưới rải đinh” làm cho nhiều chính sách, chủ trương tốt đẹp của cấp trên, của Đảng, Nhà nước đã bị cấp dưới vô hiệu hóa giống như các barie cản đường đối với các nhà đầu tư, doanh nhân nản lòng.

PV: Nhiều nhiệm vụ đang đặt ra cho người đứng đầu Chính phủ mới - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, thưa ông?

Đại biểu Lê Như Tiến: Trong báo cáo của Chính phủ có nói phải đẩy mạnh hơn nữa cải cách hành chính để làm sao người dân, doanh nghiệp tiếp cận được với các dịch vụ công một cách thuận lợi, nhanh chóng.

Chính phủ cũng quan tâm xây dựng phát triển các cơ sở hạ tầng, kỹ thuật tạo điệu kiện phát triển trong tương lại của đất nước; đã tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu mới của đất nước. Tôi thấy rất đáng ghi nhận.

Tuy nhiên, vấn đề cải cách thủ tục hành chính, người dân vẫn mong đợi cải cách mạnh mẽ hơn nữa. phòng chống tham nhũng, lãng phí có những bước tiến nhất định, nhưng người dân và cử tri thấy chưa hài lòng, đúng như báo cáo của Chính phủ là chưa đạt yêu cầu.

Tôi cũng rất băn khoăn về nợ công mà các vị ĐBQH nói rất nhiều. Nếu như thế này mà càng ngày càng nhiều lên, vượt quá ngưỡng cho phép thì sau này sẽ trở thành ngánh nặng cho thế hệ con cháu chúng ta.

Còn một việc nữa là chỉ số Icor (hiệu quả sử dụng vốn đầu tư). Các nước trong khu vực và thế giới đầu tư 3 đến 4 thì được 1 tăng trưởng, trong khi chúng ta  gần 7 đầu tư mới được 1 tăng trưởng, nghĩa là càng đầu tư thì càng thất thoát vốn. Đây chính là cảnh báo đối với nhiệm kỳ tới cần quan tâm nhiều hơn nữa đến chất lượng đầu tư, hiệu quả đầu tư, chứ không phải đầu tư một cách dàn trải, đầu tư bằng mọi giá.

PV: Còn vấn đề siết chặt kỷ luật, kỷ cương đặt ra như thế nào với người đứng đầu Chính phủ mới, thưa ông?

Đại biểu Lê Như Tiến: Tôi thấy, gần đây có hiện tượng kỷ luật, kỷ cương lỏng lẻo, mà lâu nay chúng ta hay dùng từ “trên bảo dưới không nghe”. Trong phát biểu ở hội trường vừa qua tôi đã nói, khi mời gọi đầu tư nhiều khi có hiện tượng “trên rải thảm, dưới rải đinh” làm cho nhiều chính sách, chủ trương tốt đẹp của cấp trên, của Đảng, Nhà nước đã bị cấp dưới vô hiệu hóa giống như các barie cản đường đối với các nhà đầu tư, doanh nhân nản lòng.

Cho nên chúng ta phải siết chặt kỷ luật, kỷ cương ở rất nhiều lĩnh vực, đặc biệt là giữa cấp trên và cấp dưới phải mạnh hơn, rõ hơn.

Các lĩnh vực khác cũng thế thôi, như văn hóa, trên nói rằng phải chống lễ hội phản cảm, chống thương mại hóa lễ hội nhưng thực tế ở các địa phương vẫn diễn ra.

Hay trong ngành giáo dục - đào tạo, trên xây dựng những luật rất tốt như thế, về mặt quản lý nhà nước đã siết chặt hơn nhưng nhiều cơ sở đào tạo vẫn chạy theo thành tích, thậm chí, buông lỏng quản lý về chất lượng nên có hiện tượng “bằng thật, kiến thức giả”, chứ tôi còn chưa nói đến “bằng giả, kiến thức giả” nữa.

Về lĩnh vực y tế, cơ quan quản lý đã quản lý chắt chẽ, nhưng đối với người thực hiện, cơ sở y tế thì đâu đó vẫn có vấn đề về y đức, trễ nải trong trách nhiệm khám, chữa bệnh để đến mức gây nên tử vong cho bệnh nhân. Đó là do kỷ cương, kỷ luật trên bảo dưới không nghe.

PV: Chỉ thị 50 của Bộ Chính trị nêu rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác phòng chống tham nhũng. Ông kỳ vọng như thế nào về hành động của tân Thủ tướng để giải quyết vấn đề này?

Đại biểu Lê Như Tiến:Thực ra, trong PCTN không thiếu các văn bản pháp luật, chúng ta đã có Luật PCTN, Luật sửa đổi bổ sung với những quy định phù hợp với thực tiễn. Chúng ta cũng đã có những Chỉ thị của Đảng, nghị quyết của Quốc hội, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.

Về bộ máy chúng ta cũng không thiếu như Thanh tra Chính phủ, kiểm tra của Trung ương Đảng, giám sát của Quốc hội, HĐND các cấp. Vừa rồi, chúng ta lại thành lập Ban Nội chính từ Trung ương cho đến các tỉnh và trên đó là Ban chỉ đạo Trung ương về PCTN.

Có nghĩa, văn bản pháp luật và bộ máy không thiếu. Cái quan trọng nhất vẫn là tổ chức thực hiện. Mà tổ chức thực hiện chính là người đứng đầu các cơ quan, tổ chức.

Nhưng khi quy trách nhiệm cho người đứng đầu cũng có thể xuất hiện bất cập khác, đó là người đứng đầu rất sợ trách nhiệm nên vun vén, xoa dịu, thậm chí biến báo các con số để từ tham nhũng thành khuyết điểm, từ lẽ ra phải chuyển sang cơ quan điều tra thì chỉ là phê bình, kiểm điểm nội bộ. 

Người đứng đầu không dại gì “vạch áo cho người xem lưng” vì nếu xảy ra tham nhũng chính người đứng đầu sẽ phải chịu trách nhiệm.

Đó cũng chính là nguyên nhân khiến công cuộc PCTN của chúng ta còn có những hạn chế mà như báo cáo của Chính phủ đã nêu.

PV: Nói vậy thì chúng ta không có biện pháp nào mạnh hơn để PCTN đạt hiệu quả hơn, thưa ông?

Đại biểu Lê Như Tiến: Tôi nghĩ câu trả lời của các cơ quan bảo vệ pháp luật. Chúng ta có cơ quan điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án. Nếu người đứng đầu vô trách nhiệm, người đứng đầu xoa dịu, vo tròn, che đậy tham nhũng ở đơn vị mình thì các cơ quan bảo vệ pháp luật phải vào cuộc mà như tôi nói là có cơ quan Thanh tra Chính phủ, cơ quan kiểm tra của Đảng, có giám sát của Quốc hội, thì tại sao chúng ta không phát huy các tổ chức, bộ máy đó? Chính bộ máy này mới là chủ lực trong PCTN.

Chúng ta không thể nói chung chung được mà phải đưa ra những quy định cụ thể, không chỉ có tính chất định tính mà phải có tính chất định lượng như thế nào, mức đó thì xử lý ra sao?

Tôi cho là phải kiên quyết hơn, mạnh dạn hơn, phát huy trách nhiệm người đứng đầu và của các cơ quan bảo vệ pháp luật.

PV: Với vai trò người đứng đầu cơ quan hành pháp, trách nhiệm của Thủ tướng trong phòng chống tham nhũng được đặt ra thế nào, thưa ông?

Đại biểu Lê Như Tiến: Tôi tin rằng tân Thủ tướng sẽ quan tâm nhiều hơn vấn đề này. Người đứng đầu Chính phủ lần này là một đồng chí đã từng theo dõi, phụ trách về vấn đề nội chính, PCTN, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, chắc sẽ làm tốt trong việc PCTN, phòng chống tội phạm, bảo đảm an ninh an toàn trật tự. Đó cũng là điều kiện để thúc đẩy đất nước phát triển.

Tôi cũng được biết, Quốc hội sẽ xem xét phê chuẩn một Phó Thủ tướng đã từng giữ vị trí chủ chốt trong cơ quan bảo vệ pháp luật thì sẽ có kinh nghiệm, điều kiện hơn để PCTN tốt hơn.

PV: Xin cảm ơn ông./.