Sáng 6/4, tại Phủ Chủ tịch diễn ra lễ đón Thủ tướng Liên bang Nga Dmitri Medvedev thăm chính thức Việt Nam từ ngày 5-7/4. Diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Liên bang Nga thời gian qua phát triển tích cực trong mọi lĩnh vực, chuyến thăm có ý nghĩa to lớn, làm sâu sắc hơn quan hệ song phương trên nền tảng tin cậy, tương trợ lẫn nhau, đồng thời mở ra những cơ hội hợp tác mới, đem lại lợi ích cho cả hai quốc gia.

tiep_ttg_nga_16_rebc.jpg Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Medvedev tại Hội nghị Cấp cao ASEAN-25 (12/11/2014). Ảnh VGP/Nhật Bắc
Lịch sử cho thấy mối quan hệ giữa Việt Nam với Liên Xô trước đây và với Liên bang Nga ngày nay luôn nồng ấm, tin cậy, vượt qua mọi thử thách của thời gian và sự biến động của lịch sử. Thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1950, hai nước không ngừng củng cố mối quan hệ chính trị tốt đẹp thông qua các cuộc trao đổi đoàn diễn ra thường xuyên ở các cấp. Trong năm nay, hai nước đã, đang và sẽ tổ chức nhiều hoạt đang kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Việt Nam và Nga đồng quan điểm về nhiều vấn đề quốc tế và khu vực, phối hợp chặt chẽ và ủng hộ nhau trên các diễn đàn quốc tế như Liên Hợp Quốc, APEC, ARF...; đẩy mạnh hợp tác trong khuôn khổ ASEAN - Nga. Cấp cao ASEAN - Nga lần hai đã diễn ra thành công tại Hà Nội tháng 10/2010. Việt Nam đã hỗ trợ tích cực để Nga chính thức được kết nạp vào ASEM tháng 10/2010 và tham gia Cấp cao Đông Á từ năm 2011.

Về kinh tế - thương mại, mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Liên bang Nga trong lĩnh vực này thời gian qua phát triển năng động, nhưng chưa tương xứng với tiềm năng hai nước. Theo số liệu thống kê của Việt Nam, năm 2014, kim ngạch thương mại song phương đạt 2,55 tỷ USD, giảm 7,6% so với năm 2013. Một số vướng mắc trong hợp tác thương mại như vấn đề kiểm soát chất lượng nông, thủy, hải sản xuất khẩu của Việt Nam, vấn đề thanh toán xuất nhập khẩu đã và đang dần được tháo gỡ. Việt Nam và các nước Liên minh Kinh tế Á - Âu (Nga, Belarus và Kazakhstan) đã ký Tuyên bố chung cơ bản về kết thúc đàm phán FTA vào ngày 15/12/2014, dự kiến ký chính thức vào nửa đầu năm nay.

Về đầu tư, hiện Nga đứng thứ 17/101 nước và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với 106 dự án và tổng số vốn đăng ký gần 2 tỷ USD. Đầu tư của Nga vào Việt Nam tăng nhanh những năm qua, tập trung nhiều nhất vào lĩnh vực khai khoáng, công nghiệp chế biến, chế tạo... và tiếp tục mở rộng sang nhiều lĩnh vực mới như ngân hàng, viễn thông, với một số dự án lớn như Ngân hàng Việt – Nga (VRB)... Đầu tư của Việt Nam sang Nga trong vài năm trở lại đây tăng nhanh, từ chỗ chỉ khoảng hơn 100 triệu USD năm 2008, hiện Việt Nam có 19 dự án đầu tư tại Nga với tổng vốn đầu tư là 2,47 tỷ USD, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực dầu khí, thương mại...

Năng lượng là lĩnh vực hợp tác truyền thống chiến lược và hiệu quả, đem lại nguồn thu đáng kể cho ngân sách Việt Nam và Nga. Bên cạnh việc tiếp tục hợp tác trong khuôn khổ Xí nghiệp liên doanh Vietsovpetro đến năm 2030, hai nước đã thành lập các Liên doanh Rusvietpetro, Gazpromviet để mở rộng hợp tác dầu khí ở Việt Nam, Nga và các nước thứ ba.

Các hoạt động giao lưu văn hoá được tổ chức thường xuyên, góp phần tăng cường hiểu biết và hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và Nga. Hai bên tổ chức thường niên và luân phiên những Ngày Văn hóa tại Việt Nam và Nga. Nga tiếp tục là một trong 10 thị trường tăng trưởng hàng đầu về du lịch ở Việt Nam. Năm 2014, Việt Nam đón 364.000 lượt khách du lịch từ Nga.

Trước đây, Liên Xô đã giúp Việt Nam đào tạo gần 40.000 cán bộ và chuyên gia giỏi thuộc nhiều chuyên ngành khác nhau. Hiện nay, Nga tiếp tục hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực, với số lượng học bổng cung cấp cho Việt Nam ngày càng tăng. Năm nay, Nga cấp cho Việt Nam trên 795 suất học bổng đại học và sau đại học. Hiện có khoảng hơn 5.000 sinh viên Việt Nam du học tại Nga. Hai bên đã thỏa thuận thành lập Đại học Công nghệ Việt - Nga tại Việt Nam trên cơ sở tín dụng Nhà nước của Nga.

Thời gian qua, khung pháp lý cho quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Liên bang Nga đã được tạo dựng khá đầy đủ và đang tiếp tục được hoàn thiện. Từ năm 1991 đến nay đã có trên 100 văn kiện hợp tác được ký kết thuộc tất cả lĩnh vực như kinh tế - thương mại, đầu tư, dầu khí, điện hạt nhân, giáo dục - đào tạo, văn hóa - khoa học, kỹ thuật quân sự.

Trong bối cảnh này, chuyến thăm thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Nga Dmitri Medvedev nhằm góp phần củng cố, tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Liên bang Nga, thể hiện sự tin cậy cao giữa Lãnh đạo cấp cao hai nước; đồng thời là dịp đánh giá lại việc triển khai những thỏa thuận cấp cao đã đạt được, trao đổi các biện pháp, phương hướng thúc đẩy quan hệ trên mọi lĩnh vực và trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Có thể khẳng định rằng, quan hệ Việt-Nga được xây dựng và phát triển trên nền tảng của tình hữu nghị gắn bó giữa hai dân tộc và đã được kiểm chứng bởi thời gian. Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến động, việc tiếp tục củng cố, phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống, sự hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Liên bang Nga trên tinh thần đối tác chiến lược toàn diện, không chỉ vì lợi ích của nhân dân hai nước mà còn góp phần vì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên thế giới./.