Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật- Bộ Tư pháp Đồng Ngọc Ba đã ký Kết luận số 79/KL-KTrVB về việc kiểm tra Thông tư số 58/2015/TT-BGTVT ngày 20/10/2015 của Bộ Giao thông Vận tải quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ.
Theo văn bản này cho biết Điều 57 của Thông tư 58 quy định về lộ trình chuyển đổi giấy phép lái xe sang vật liệu PET của Bộ Giao thông vận tải không có cơ sở pháp lý, không bảo đảm tính thống nhất và tính hợp pháp.
“Việc Bộ Giao thông vận tải buộc người dân chuyển đổi giấy phép lái xe còn thời hạn sử dụng từ giấy bìa sang vật liệu PET là 'tác động tiêu cực đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân”, văn bản của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật khẳng định.
 |
Mẫu GPLX cũ và mới. |
Cụ thể, Điều 57 quy định giấy phép lái xe bằng giấy bìa phải được chuyển đổi sang giấy phép lái xe mới bằng vật liệu PET theo lộ trình như sau: Giấy phép lái xe ô tô và giấy phép lái xe hạng A4 trước ngày 31/12/2016; Giấy phép lái xe không thời hạn (các hạng A1, A2, A3) phải trước ngày 31/12/2020. Sau 6 tháng theo lộ trình chuyển đổi này mà người có giấy phép lái xe bằng giấy bìa không chuyển đổi sẽ phải sát hạch lại lý thuyết để được cấp lại giấy phép lái xe.
Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật cho rằng, nội dung Điều 57 Thông tư số 58 không phù hợp với pháp luật hiện hành. Giấy phép lái xe là chứng chỉ cấp cho người điều khiển xe cơ giới có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật để được phép lái một hoặc một số loại xe cơ giới.
Về mặt pháp lý, trong thời gian có giá trị của giấy phép (không thời hạn hoặc còn thời hạn sử dụng), quyền sở hữu, sử dụng giấy phép của người có giấy phép lái xe phải được pháp luật bảo đảm. Việc chuyển đổi các giấy phép lái xe không thời hạn hoặc đang còn thời hạn sử dụng sang vật liệu mới, có thu lệ phí, cần được xem là quyền của người dân và được thực hiện khi người dân có nhu cầu.
“Việc giấy phép lái xe không thời hạn hoặc đang còn thời hạn sử dụng bằng giấy bìa bị bắt buộc phải chuyển đổi sang giấy phép lái xe mới bằng vật liệu PET là không có cơ sở pháp lý, làm phát sinh thủ tục hành chính, chi phí. Cụ thể, theo quy định của Bộ Tài chính, mức lệ phí cấp giấy phép lái xe cơ giới công nghệ mới (bao gồm cả cấp mới và cấp lại) là 135.000 đồng/lần. Điều này sẽ tác động tiêu cực đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân”, văn bản của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật nêu rõ.
Ngoài ra, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật cũng khẳng định quy định buộc sát hạch lại lý thuyết đối với những người không chịu đi đổi giấy phép lái xe sang thẻ PET theo lộ trình là “không bảo đảm tính hợp pháp và tính thống nhất”. Văn bản của đơn vị này nêu rõ: Khoản 1 Điều 58 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định điều kiện của người lái xe tham gia giao thông bao gồm: độ tuổi, sức khỏe và giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Trong thời gian có giá trị của giấy phép lái xe, quyền sở hữu, sử dụng giấy phép của người có giấy phép lái xe được pháp luật bảo đảm. Việc Thông tư số 58/2015/TT-BGTVT quy định giấy phép lái xe không thời hạn hoặc đang còn thời hạn sử dụng bằng giấy bìa bắt buộc phải chuyển đổi sang giấy phép lái xe mới bằng vật liệu PET là không có cơ sở pháp lý.
Trong văn bản này, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đề nghị Bộ Giao thông vận tải tổ chức xem xét, xử lý bãi bỏ ngay nội dung quy định trái pháp luật tại Điều 57 Thông tư số 58/2015 và rà soát quá trình thực hiện quy định này để có biện pháp khắc phục hậu quả do việc thực hiện các quy định trái pháp luật gây ra (nếu có). Đồng thời xem xét, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân đã tham mưu xây dựng, ban hành văn bản có nội dung trái pháp luật và thông báo kết quả xử lý văn bản cho Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được thông báo này.
Ngày 1/12 trả lời báo chí, ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam- là đơn vị quản lý trực tiếp việc đổi GPLX cho biết, Tổng cục đã tiếp thu và sửa đổi Thông tư 58 theo hướng bãi bỏ chế tài quy định buộc sát hạch lại lý thuyết đối với những người không đi đổi GPLX sang thẻ PET theo lộ trình. Thông thư 58 sửa đổi đã được trình lên Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải và ban hành trong tháng 12 này.
Cũng theo ông Nguyễn Văn Huyện, đến ngày 31/8 vừa qua, theo thống kê, cả nước đã đổi được xấp xỉ 5 triệu GPLX ôtô sang vật liệu PET, trong tổng số 5,3 triệu GPLX ô tô, Như vậy, chỉ còn khoảng 300.000 bằng lái ôtô và lộ trình hết 31/12/2016 cho 63 tỉnh, thành phố trên cả nước là khả thi. Hiện nay, tại các địa phương, hầu hết người dân đi đổi bằng lái xe máy.
Còn theo Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Hồng Trường, Bộ sẽ sửa đổi Thông tư 58 theo hướng không bắt buộc, các bằng lái ôtô hết hạn mới phải đổi sang bằng PET. Với GPLX máy (không quy định thời hạn), không bắt buộc đổi, những ai mất bằng hoặc có nhu cầu chuyển sang bằng PET thì thực hiện.
Đề cập đến việc Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đề nghị xem xét, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân đã tham mưu xây dựng, ban hành văn bản có nội dung trái pháp luật, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho biết, hiện Bộ GTVT chưa xem xét trách nhiệm liên quan.
“Chủ trương đổi GPLX sang bằng vật liệu PET xuất phát từ thực trạng bằng lái xe giả rất nhiều, đổi bằng là hợp lý để quản lý, ngăn ngừa bằng giả. Tuy nhiên, quan điểm của Bộ GTVT không thu phí cấp đổi nhưng Tổng cục Đường bộ cho rằng nếu không thu phí thì chi phí đổi bằng quá lớn, ngân sách không đáp ứng được nên Thông tư 58 cho phép thu phí.”, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường nhấn mạnh./.