Trao đổi với phóng viên VOV trước thềm kỳ thi THPT Quốc gia 2015, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga khẳng định, đây là kỳ thi “nhẹ nhàng” đối với thí sinh, kể cả phần đề thi. Bộ quy định 60% nằm trong kiến thức cơ bản để cho những em trung bình cũng làm được, còn 40% kiến thức nâng cao để phân loại thí sinh. Bên cạnh đó, thí sinh có thể phản ánh các hiện tượng tiêu cực nếu phát hiện.

Thứ trưởng Bùi Văn Ga

Những năm gần đây, số thí sinh dự thi tuyển sinh ĐH, CĐ hàng năm đều giảm. Vì vậy, số lượng dự báo cao hơn số lượng thực tế dự thi như hiện nay là phù hợp với tình hình thực tiễn.

Thực ra cũng không phải thí sinh “né” các cụm thi ĐH chủ trì. Bằng chứng là TP HCM, Đà Nẵng, Bình Dương là những tỉnh, thành không có cụm thi do địa phương chủ trì nhưng vẫn có nhiều thí sinh thi chỉ để xét tốt nghiệp. Điều này có thể giải thích là thí sinh có nhiều sự lựa chọn. Có em chỉ cần tốt nghiệp phổ thông để đi học nghề, hoặc du học. Ví dụ như ở Hà Nội, có em thi ĐH Quốc gia Hà Nội tốt rồi thì chỉ cần bằng tốt nghiệp phổ thông. Điều này giải thích tại sao có những thí sinh chỉ cần thi tốt nghiệp mà không cần tham gia thi nhiều môn ĐH, CĐ.

Cũng như năm nay, số lượng trường ĐH, CĐ xét tuyển dựa vào kết quả phổ thông tăng lên khá nhiều. Năm ngoái chỉ là con số chục thì năm nay có gần 200 trường diện này. Những em này sau này có kết quả tốt nghiệp rồi có thể nộp hồ sơ xét vào đây, cho nên rất rộng đường. Đây là sự lựa chọn của thí sinh, không phải các em “né” cụm thi ĐH.

Khi lựa chọn, các em biết thi ở địa phương thì chỉ thi 4 môn. Hơn nữa họ chỉ được xét vào những trường ĐH, CĐ chỉ sử dụng kết quả tốt nghiệp. Còn khi thi ở cụm ĐH chủ trì thì họ có thể đăng ký xét tuyển vào bất kỳ trường ĐH, CĐ nào, tức là nhiều cơ hội hơn. Họ cũng biết cách tổ chức kỳ thi, tính nghiêm túc của kỳ thi thì dù thi ở cụm nào cũng như nhau. Trong các văn bản Bộ đều nhắc rõ việc này.

Không phải thí sinh “tránh” cụm này để đến cụm kia. Đây là sự lựa chọn của họ, mình thấy cần trân trọng sự lựa chọn của các em. Họ thể hiện bản lĩnh của mình trong sự lựa chọn đó. Đó là điều nên khuyến khích. Giới trẻ khi có bản lĩnh để đưa ra các quyết định rõ ràng, sau này khi ra trường họ sẽ làm được rất nhiều việc. 

Thứ trưởng Bùi Văn Ga:Khi lựa chọn các trường để chủ trì cụm thi, Bộ cũng đã khảo sát rất kỹ. Ngoài việc bố trí đồng đều các vùng khác nhau để tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh, phải chọn trường có đủ năng lực tổ chức công tác thi này. Với những trường đã có kinh nghiệm tổ chức thì không vấn đề gì. Nhưng với những trường năm nay mới tổ chức lần đầu tiên, hoặc trường ĐH thuộc địa phương mà chưa có kinh nghiệm tổ chức thi, Bộ đều cử những trường có kinh nghiệm cùng tham gia.

Tất cả những trường được Bộ cử tham gia phối hợp thi thì trách nhiệm không khác gì các trường đứng ra chủ trì cụm thi: tham gia hội đồng thi, tham gia tất cả các khâu trong quá trình tổ chức thi. Cho nên tương đối có sự đồng đều về năng lực tổ chức thi giữa các cụm thi. Quy chế thi thì như nhau. Cho nên thí sinh không việc gì phải nghi ngại trường này nghiêm trường kia chưa nghiêm.

Ngoài ra, các trường này chịu sự kiểm tra giám sát của các đoàn công tác của thanh tra Bộ, thanh tra địa phương. Ngay cả thí sinh cũng là một kênh giám sát, các em sẽ phản ánh các hiện tượng tiêu cực nếu phát hiện. Trong quy chế, Bộ cũng đã cho phép các em sử dụng các công cụ cần thiết để  ghi lại các bằng chứng tiêu cực để phản ánh với đường dây nóng của Bộ.

Bộ GD-ĐT đã công bố địa chỉ, điện thoại đường dây nóng. Bộ trưởng cũng công khai địa chỉ email để thí sinh và xã hội phản ánh trực tiếp các hiện tượng tiêu cực xảy ra trong suốt quá trình thi. Vì vậy chắc chắn không có trường nào dễ dãi trong kỳ thi này cả. Vì nếu thế họ sẽ làm ảnh hưởng tới uy tín chính họ. Quy chế đưa ra quy định xử lý rất nghiêm với những trường không đảm bảo nghiêm túc trong kỳ thi.

Thứ trưởng Bùi Văn Ga:Quy trình in sao, vận chuyển, bảo mật đề thi là quy trình được thực hiện rất nghiêm ngặt nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho đề thi. Không phải năm nay các cụm thi mới giao đề thi cho những điểm thi không thuộc quyền quản lý của mình. Trước đây, khi còn thực hiện kỳ thi 3 chung, còn có những trường nhận trách nhiệm in sao đề thi cho rất nhiều trường khác.

Ví dụ chỉ có hai mấy điểm in sao đề thi, phục vụ hàng trăm trường ĐH. Cho nên rất nhiều trường phải tự đến lấy đề thi ở nơi in sao. Năm nay cũng vậy, không phải tất cả các cụm thi đều in sao mà có thể phối hợp với nhau để làm sao thuận lợi nhất. Như vậy quy trình lấy đề thi và bảo quản thế nào được quy định rất chặt chẽ . Bao nhiêu năm nay chúng ta đã làm tốt vấn đề này, giờ cứ việc phát huy. Nghiệp vụ bảo vệ đề thi địa phương làm rất tốt. Họ có kỳ thi tuyển sinh lớp 10, rồi kỳ thi tốt nghiệp những năm trước.

Thứ trưởng Bùi Văn Ga:Kỳ thi này rất nhẹ nhàng đối với việc các em. Ngay cả đề thi cũng nhẹ nhàng. Kỳ thi có 2 mục đích, nên sẽ có một phần khó hơn cho những em muốn đăng ký tuyển sinh ĐH, CĐ.

Bộ quy định 60% nằm trong kiến thức cơ bản để cho những em trung bình cũng làm được, còn 40% kiến thức nâng cao để phân loại thí sinh. Việc bố trí các câu hỏi là sắp xếp câu dễ trước, câu khó sau.

Việc đổi mới là đổi mới thi cử trong khi chương trình và sách giáo khoa chưa đổi mới nên nội dung đề thi không có thay đổi lớn, vì vậy các em thí sinh cứ bình tĩnh tự tin làm bài đạt kết quả cao nhất.