Nhớ những năm thời bao cấp, tại cơ quan các đơn vị quân đội, việc bảo đảm hàng Tết 100% là hiện vật. Có bao nhiêu mặt hàng (bích quy, thịt, bánh chưng, gà công nghiệp, dầu hoả, đường, mì chính…) thì có bấy nhiêu sự phân phối.
Những ngày chờ xe tuyến về quê ăn Tết là những ngày “tuyệt vời”. Giấc ngủ cũng không yên vì phải canh chừng chuột, mèo cắp mất thịt. Khó khăn nhất là phải chăm sóc con gà công nghiệp mới được phân phối. Vì thức ăn, đồ uống, chỗ ở cho nó không giống như đối với gà ta. Nuôi không khéo, gà xơ lông, sút cân từng giờ! Gói buộc hàng Tết là một trong những việc thích thú nhất trần đời! Người có thể sa sút, quyết không để hàng thất hoát, hư hỏng. Hàng thất thoát, hư hỏng, đố mà mua sắm lại được; cũng tức là đồng nghĩa với vợ con không có Tết! Có trường hợp lúc bước lên xe tuyến, tay xách can dầu hoả, hấp tấp va vào cửa xe, can vỡ đôi… Cả xe ngao ngán chia buồn! Can nhựa hồi đó mỏng lắm, mà lại giòn. Tay bóp hơi mạnh một chút cũng có thể vỡ chiếc can như chơi.
Ngày 28 Tết, xe tuyến chạy về từng miền quê, tưởng như mùa xuân hiển hiện ngay từ lúc đó… Có một chàng sĩ quan yêu thơ, lại hóm hỉnh vẽ nên bức tranh Tết bằng thơ như sau:
Xuân về ai cũng hân hoan
Người người tấp nập nhận hàng đó đây
Ít thì lủng lẳng cầm tay
Nhiều thì báo “sếp” điều ngay xe thồ.
Nhà ăn chen chúc, nhấp nhô
Còn phòng làm việc “như chùa Bà Đanh”.
Nối nhau xe đạp chạy quanh
Bánh chưng, thịt mỡ… nhận quanh chia phần…
Xếp hàng thứ tự chờ cân
Đem tên thủ trưởng buộc chân con gà!
Có can dầu xách về nhà
Nhựa thì lão hoá, vỡ ra mặt đường.
Đêm nằm gõ gậy chân giường
Thịt treo, chuột gặm… coi thường sĩ quan!
Gió nồm là gió nồm Nam
Nhà không tủ lạnh, biết làm sao đây?
Chờ mong xe tuyến từng ngày
Con gà công nghiệp đã gầy nửa phân!
Bạn rủ ra chợ hoa xuân
Còn lo gói, buộc… tần ngần chẳng ra.
Ngày mai hướng tới quê nhà
Dẫu rằng khó nhọc, “lạc đà” vẫn vui!
Các câu thơ phần nào đã mô phỏng cảnh Tết được nêu ở nửa đầu bài viết này. Tuy nhiên, có hai câu cần phải giải nghĩa thêm để bạn đọc 8X, 9X không hiểu sai ý tứ:
Xếp hàng thứ tự chờ cân,
Đem tên thủ trưởng buộc chân con gà.
Ấy là cảnh nhân viên nhận gà Tết cho Thủ trưởng. Cân gà cho Thủ trưởng nào xong thì người nhận lấy miếng bìa các-tông nhỏ bằng mặt bao diêm, viết tên của thủ trưởng vào đấy, rồi luồn dây buộc vào chân con gà để khỏi lẫn lộn.
Tết thế mà vui ghê! Không thể nào quên được…./.
