Sáng 21/5, Tòa án Nhân dân tỉnh Sơn La mở lại phiên tòa sơ thẩm xét xử 12 bị cáo trong vụ gian lận tại kỳ thi THPT Quốc gia 2018. Ngoài truy tố tội danh “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ”, Viện KSND tỉnh Sơn La bổ sung thêm 2 tội danh là “đưa hối lộ” và “nhận hối lộ” đối với 7 bị can. Nhiều người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, người làm chứng được Tòa triệu tập đã vắng mặt.
Hơn 8h sáng, phiên tòa chính thức bắt đầu.
Trước khi vào phòng xử án, những người tham dự phiên tòa đều được đo thân thiệt, sát khuẩn và thực hiện đeo khẩu trang. An ninh, trật tự khu vực diễn ra phiên Tòa được thắt chặt.
Trong tổng số 87 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, người làm chứng được Tòa triệu tập chỉ có 20 người đến dự. Trong đó, ông Hoàng Tiến Đức, nguyên Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La – người được Tòa triệu tập với tư cách là nhân chứng quan trọng tiếp tục vắng mặt với lý do đang điều trị bệnh.
Trình bày quan điểm tại Tòa về sự vắng mặt của nhiều người liên quan, người làm chứng, đại diện Viện kiểm sát, các bị cáo và các Luật sư đề nghị HĐXX tiếp tục phiên tòa với lý do sự vắng mặt này không ảnh hưởng đến quá trình xét xử vì đã có đầy đủ lời khai của những người này.
Tuy nhiên Luật sư Nguyễn Thị Kim Thanh, người bào chữa cho bị cáo Trần Xuân Yến đã đề nghị HĐXX tiếp tục triệu tập ông Hoàng Tiến Đức để làm rõ một số nội dung liên quan.
Chủ tọa phiên Tòa- thẩm phán Quản Hữu Chiến cho biết sẽ căn cứ vào diễn biến của phiên tòa để triệu tập ông Hoàng Tiến Đức hay không.
Sau khi chủ tọa- thẩm phán Quản Hữu Chiến công bố quyết định đưa vụ án ra xét xử, HĐXX đã tiến hành kiểm tra căn cước 12 bị cáo, người làm chứng và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Vụ gian lận thi cử tại Sơn La có 12 bị cáo, trong đó có 8 bị cáo đưa ra xét xử về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gồm: Trần Xuân Yến, Lò Văn Huynh, Cầm Thị Bun Sọn, Nguyễn Thanh Nhàn, Nguyễn Thị Hồng Nga, Đặng Hữu Thủy, Đỗ Khắc Hưng và Đinh Hải Sơn.
4 bị can bị đề nghị truy tố về tội "Đưa hối lộ" gồm: Hoàng Thị Thành, Trần Văn Điện, Lò Thị Trường và Nguyễn Minh Khoa.
Ngoài ra, các bị can Lò Văn Huynh, Nguyễn Thị Hồng Nga, Cầm Thị Bun Sọn bị đề nghị truy tố thêm về tội "Nhận hối lộ" theo khoản 2 và khoản 4, Điều 354, Bộ luật Hình sự.
Theo cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, trong kỳ thi THPT quốc gia 2018 tại Sơn La, 12 người vì động cơ vụ lợi và lợi dụng chức vụ đã cùng nhau nhận thông tin, tác động nâng điểm cho 44 thí sinh.
Nguyễn Thị Hồng Nga khi thực hiện nhiệm vụ đã nhận hơn 1 tỷ đồng của Trần Văn Điện để nâng điểm cho 4 thí sinh. Khi chấm thi, Nga còn nhận thông tin của 16 thí sinh từ những người khác để trực tiếp sửa, nâng điểm.
Sau mỗi lần can thiệp, Nga cùng bị can Thuỷ xoá, quét lại bài thi và thay đổi giờ hệ thống trên máy tính để phù hợp với thời gian quét ảnh bài thi gốc trước đó. Nga bị cáo buộc chủ động thống nhất với đồng bọn về thời gian đến địa điểm rút bài thi và trực tiếp chuẩn bị phương tiện phục vụ việc sửa bài. Khi vụ việc bị phát giác, Nga xoá dữ liệu trên máy tính để che giấu hành vi.
Lò Văn Huynh là phó ban chấm thi nhưng khi làm nhiệm vụ đã thoả thuận, nhận 1,3 tỷ đồng từ Trường và Khoa để nâng điểm cho 3 thí sinh.
Hành vi của Nga và Huynh bị cáo buộc phạm tội Nhận hối lộ. Do số tiền từ hơn 1 tỷ đồng, khung hình phạt với hai bị can này lên tới án tử hình, theo khoản 4 điều 354 Bộ luật hình sự 2015.
Bị can Cầm Thị Bun Sọn trước khi chấm thi đã trực tiếp thoả thuận và nhận nâng điểm cho con trai bà Hoàng Thị Thành với giá 440 triệu đồng.
Cáo trạng cũng xác định, bị can Trần Xuân Yến, cựu Phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La đã lợi dụng chức vụ, nhận thông tin cá nhân của 13 thí sinh để chuyển cho Nga sửa bài thi, nâng điểm. Yến còn cho phép thành viên tổ xử lý bài thi trắc nghiệm sửa bài thi cho nhiều thí sinh khác.
Khi biết thông tin Bộ Giáo dục và Đào tạo về Sơn La kiểm tra, Trần Xuân Yến sợ bị phát hiện nên chỉ đạo Nga sao lưu dữ liệu ra đĩa CD và tìm phần mềm trên mạng để xoá kết quả quét bài thi gốc trên máy tính. Yến còn tiêu huỷ chứng cứ, che giấu hành vi sai phạm.
Trước đó, vụ án từng được xét xử vào tháng 10/2019, song Tòa án Nhân dân tỉnh Sơn La đã trả hồ sơ, yêu cầu làm rõ hành vi “ Đưa hối lộ”, “ Nhận hối lộ” bên cạnh tội danh truy tố duy nhất là Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ. Sau gần 7 tháng, vụ án có thêm 2 tội danh và 4 bị can./.