Ngày 11/8, liên ngành tư pháp Trung ương sẽ tổ chức lễ công khai xin lỗi ông Trần Văn Thêm (81 tuổi, trú tại xã Yên Phụ, huyện Yên Phong, Bắc Ninh). Liên ngành tư pháp Trung ương cũng công bố quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với ông Thêm. Buổi lễ sẽ được tổ chức lúc 9 giờ tại trung tâm huyện Yên Phong, Bắc Ninh.
Ông Thêm là người được biết đến là người bị kết oán oan sai hơn 40 năm.
 |
| Ông Trần Văn Thêm và người thân. |
Theo hồ sơ vụ án, ông Thêm và người em họ ông Nguyễn Khắc Văn thường đi xe đạp thồ từ huyện Yên Phụ (Bắc Ninh) đến huyện Tam Dương (Vĩnh Phú, cũ) để bán thuốc lào và mua quả trám đen.
Đêm 23/7/1970, hai anh em vào ngủ tại một lều cắt tóc thì bị cướp tấn công. Bị hai anh em đánh lại, tên cướp lao xuống sông biến mất.
Khi dân làng nghe tiếng kêu cứu chạy đến thì thấy trên tay ông Thêm vẫn cầm chiếc cọc thồ dính máu, còn ông Văn bị thương nặng, tử vong trên đường đi cấp cứu.
Sau đó, ông Thêm đã bị cáo buộc giết em họ để cướp của. Tháng 8/1972, TAND tỉnh Vĩnh Phú tuyên tử hình ông Thêm.
Tháng 8/1973, cấp phúc thẩm cũng y án sơ thẩm vì HĐXX cho rằng đủ căn cứ tuyên tử hình ông vì tội “Giết người” và “Cướp tài sản”. Suốt quá trình bị bắt cũng như tại tòa, ông Thêm liên tục kêu oan.
Năm 1975, sau khi đối tượng Phan Thanh Nhàn (trú tại huyện Tam Dương, Vĩnh Phú) khai giết hại nạn nhân Nguyễn Khắc Văn, Ủy ban Thẩm phán Tòa án Tối cao đã mở phiên tòa theo thủ tục giám đốc thẩm, tuyên hủy toàn bộ 2 bản án phúc thẩm, sơ thẩm và giao hồ sơ để cơ quan công an điều tra, xử lý lại theo quy định của pháp luật.
Trên cơ sở quyết định của giám đốc thẩm, cơ quan công an đã tạm tha cho ông Thêm với giải thích là do có vết thương trên đầu nên Bộ Công an cấp cho một giấy miễn lao động nặng rồi cho về quê mà không cấp cho bất kỳ giấy tờ nào khác.
Về mặt pháp lý thì vẫn chưa có quyết định đình chỉ hoặc tiếp tục truy tố đối với ông Trần Văn Thêm.
Trở về nhà, ông Thêm cùng gia đình đã có nhiều đơn kêu oan đến các cơ quan cao nhất của Đảng, Quốc hội, cơ quan tiến hành tố tụng, đề nghị trả lại sự trong sạch cho mình.
Tuy nhiên, hồ sơ bị tắc vì ông Thêm không có bất kỳ giấy tờ gì liên quan đến vụ án, kể cả cáo trạng hay bản án 2 phiên tòa kết tội ông.
Từ năm 2014, TAND Tối cao mới trích lục được 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm của ông Nguyễn Văn Thêm tại Công an tỉnh Bắc Ninh, yêu cầu các cơ quan tố tụng trung ương và địa phương phối hợp giải quyết./.