Tại quốc lộ 32, khu vực cầu Trung Hà, tỉnh Phú Thọ đặt một trạm kiểm soát tải trọng xe lưu động, nhằm xử lý xe quá tải tránh tuyến cao tốc Hà Nội - Lào Cai. Chứng kiến cảnh lực lượng Thanh tra giao thông ra hiệu lệnh dừng một chiếc xe tải, nhưng chiếc xe này đã bỏ chạy, lực lượng chức năng chỉ còn cách ghi lại biển số xe để báo cáo lãnh đạo. Nhiều xe chạy chiều đường ngược lại có dấu hiệu quá tải, thanh tra giao thông không được phép dừng xe.

Ông Trần Quang Lý, Thanh tra giao thông tỉnh Phú Thọ cho biết, có trường hợp dừng xe từ 8h sáng lái xe chống đối bỏ đi đến 5h chiều khi chủ hàng đến mới xử lý được. Đây là thực tế mà lực lượng thanh tra giao thông thường xuyên phải đối mặt. Theo ông Lý, trạm cân lưu động được đầu tư trên 2 tỷ đồng nhưng hoạt động không ổn định.

Ông Trần Quang Lý cho biết : "Cân ảnh hưởng rất nhiều do thời tiết nắng mưa số liệu không chuẩn, cân đối chứng nhiều khi tăng nên rất khó xử lý, vì mức từ trên 10-20% chỉ lệch một tý".

Nhiều lý do dẫn đến việc xử lý không hiệu quả đối với xe chở quá tải, như chất lượng, độ ổn định các trạm cân, thời gian mỗi lần sửa chữa, bảo dưỡng quá lâu …. Bên cạnh đó, còn có nguyên nhân lực lượng cảnh sát giao thông không tham gia phối hợp liên ngành với thanh tra giao thông cùng xử lý xe quá tải.

Ông Nguyễn Văn Diên, Chánh Thanh tra giao thông, Sở GTVT tỉnh Phú Thọ cho biết: "Khó khăn nhất là việc dừng xe vi phạm. Điều 86, Luật Giao thông đường bộ thẩm quyền của thanh tra giao thông chỉ cho phép dừng xe khi có dấu hiệu vi phạm, không như Cảnh sát giao thông được quyền dừng trong mọi trường hợp".

Còn tại trạm tuần tra kiểm soát Km28 trên Quốc lộ 2, thuộc Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh Tuyên Quang quản lý, vào ngày trời mưa trạm cân cố định tại đây dừng hoạt động. Thượng tá Lê Hữu Nam, Phó Trưởng Phòng Cảnh sát giao thông cho biết: "Cân cố định độ ổn định chính xác cao hơn cân lưu động, nhưng vẫn bị ảnh hưởng do thời tiết. Tháng 7 vừa rồi mưa kéo dài trạm cân cố định bị chập điện nên không sử dụng được, chúng tôi đã báo cáo với lãnh đạo và đơn vị lắp đặt và Cục Cảnh sát giao thông về việc hỏng hóc này".

Hiện nay, chế tài xử phạt đối với xe chở quá tải rất cao, lái xe vi phạm có thể bị phạt tới 30 triệu đồng, chủ doanh nghiệp bị phạt tới 60 triệu đồng. Chính vì vậy mà những xe tải đường dài thường chở đúng tải trọng quy định, số vi phạm chỉ còn khoảng 11%. Tuy nhiên, nhiều địa phương quản lý yếu kém, không kiên quyết xử lý vi phạm..vv.. nên tình trạng xe quá tải vẫn xảy ra tại các cung đường ngắn, chủ yếu là vận chuyển vật liệu xây dựng. Nổi cộm nhất là tại các địa phương có mỏ khoáng sản như Quảng Ninh, Hưng Yên, Hà Nam, Vĩnh Phúc….

Ông Nguyễn Văn Lâm, Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải tỉnh Tuyên Quang cho biết: "Từ khi bỏ quy chế phối hợp giữa Bộ Công an và Bộ Giao thông vận tải trong việc xử lý xe quá tải, tỉnh Tuyên Quang đã thành lập đội liên ngành riêng để xử lý vi phạm. Chúng tôi thành lập tổ liên ngành của tỉnh dùng cân lưu động để xử lý vi phạm tại các tuyến đường nhỏ, tại các cơ sở sản xuất, tại các mỏ. Chỉ đạo đăng kiểm các xe cơi nới thành thùng sẽ từ chối không cho đăng kiểm".

Thực tế hiện nay cho thấy việc xử lý xe quá tải còn hạn chế một phần là do chất lượng các trạm cân lưu động, cân cố định và còn có trách nhiệm của lực lượng chức năng. Ở đâu tăng cường các biện pháp, kiên quyết xử lý nghiêm vi phạm thì ở đó xe quá tải giảm. Để xảy ra tình trạng xe quá tải thì trách nhiệm chính là của lực lượng chức năng khi thực thi nhiệm vụ./.