Trước thông tin Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (FHS) lấn gần 300ha biển để chôn hàng chục triệu mét khối xỉ thải, sáng 29/7, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành thông tin báo chí về tình hình quản lý chất thải rắn của Formosa Hà Tĩnh.

Theo đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã yêu cầu Formosa Hà Tĩnh khẩn trương nghiên cứu, đề xuất phương án xây dựng, hoàn chỉnh bãi lưu giữ xỉ thải là chất thải rắn công nghiệp thông thường, đảm bảo độ an toàn cao nhất có thể chống chịu được các biến động của tự nhiên như động đất và sóng thần…

Hệ thống xử lý nước thải của Formosa Hà Tĩnh. (Nguồn ảnh: TTXVN).

Chưa có hoạt động đổ thải ra bãi xỉ

Về tình hình phát sinh và quản lý chất thải rắn của FHS, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết: Trước khi lò cao số 1 vận hành thử nghiệm (ngày 29/5/2017), FHS đã vận hành ổn định các hạng mục trước lò cao (gồm: nhiệt điện, luyện cốc, thiêu kết,...); các loại chất thải rắn phát sinh được FHS thực hiện thu gom, phân loại và quản lý theo quy định, chưa có hoạt động đổ thải ra bãi xỉ.

Rác thải sinh hoạt được thu gom và định kỳ chuyển giao cho Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Chế biến rác thải sinh hoạt Hoành Sơn (tỉnh Hà Tĩnh) vận chuyển, xử lý. FHS đã thực hiện phân định các loại chất thải rắn phát sinh để quản lý theo quy định.

FHS cũng đã ký hợp đồng nguyên tắc với Công ty Cổ phần xử lý tái chế chất thải Công nghiệp Hòa Bình và Tập đoàn Xi măng Thành Công là những đơn vị có Giấy phép để xử lý tro, xỉ, thạch cao, chất thải rắn, chất thải nguy hại khi lượng chất thải phát sinh lớn; tiếp tục nghiên cứu để có phương án tái chế, tái sử dụng chất thải theo quy định.

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, sau khi lò cao số 1 và các hạng mục sau lò cao vận hành, ngoài các loại chất thải rắn phát sinh nêu trên, FHS có phát sinh một số loại chất thải rắn gồm: xỉ hạt lò cao, xỉ thép, vật liệu chịu lửa, bùn và bụi (thu hồi từ các hệ thống rửa khí Lò cao và khí lò chuyển) đang được FHS quản lý.

Trong đó, xỉ hạt lò cao, khi lò cao số 1 đạt công suất thiết kế sẽ phát sinh khoảng 1,1 triệu tấn/năm, hiện phát sinh khoảng 90.200 tấn/tháng, theo yêu cầu của Bộ Tài nguyên và Môi trường, FHS đã phân định xỉ hạt là chất thải rắn công nghiệp thông thường và đang lưu giữ an toàn tại kho chứa có nền bê tông, xung quanh có hệ thống thu gom nước mưa chảy tràn và được che phủ bạt.

Tương tự, vật liệu chịu lửa phát sinh khoảng 13.349 tấn/năm được FHS phân định là chất thải thông thường. Chất thải này được FHS tái chế, thu hồi kim loại. Riêng xỉ thép khi lò cao số 1 hoạt động đạt 100% công suất sẽ phát sinh khoảng 423.150 tấn/năm.

Xỉ thép đã được phân định là chất thải công nghiệp thông thường, đang được xử lý tại Trạm xử lý xỉ thép để thu hồi kim loại làm nguyên liệu cho lò chuyển, phần không thể sử dụng là khoảng 34.100 tấn/năm dự kiến sẽ lưu giữ an toàn tại bãi thải xỉ.

“Hiện tại, FHS vẫn đang lưu giữ an toàn các loại chất thải rắn phát sinh trong các khu vực lưu giữ của Nhà máy theo yêu cầu của Bộ Tài nguyên và Môi trường, chưa lưu giữ trong bãi chứa xỉ lấn biển,” Thông tin báo chí của Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu rõ.

Khẩn trương hoàn chỉnh bãi lưu giữ chất thải rắn

Theo nội dung báo cáo ĐTM được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt năm 2008 và quy hoạch sử dụng đất lấn biển đã được tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt, Dự án của FHS được quy hoạch bãi xỉ lấn biển có diện tích là 281,6 ha (các Nhà máy sản xuất thép liên hợp trên thế giới đều có bãi chứa xỉ lấn biển như: Nhà máy thép liên hợp Gwangyang, Nhà máy thép liên hợp Pohang tại Hàn Quốc).

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai Dự án, FHS đã nghiên cứu và đề xuất phương án tái sử dụng phần lớn chất thải rắn công nghiệp thông thường phát sinh để phục vụ quá trình sản xuất.

Hiện tại, bãi xỉ của FHS đã được điều chỉnh xây dựng trên diện tích chỉ còn 143 ha, phần diện tích còn lại của bãi xỉ đang được FHS hoàn thiện các thủ tục để chuyển đổi thành khu vực lưu giữ nguyên liệu sản xuất cho giai đoạn 2 của Dự án.

Bãi xỉ của FHS đang được thi công, xây dựng nhằm đảm bảo đáp ứng tiêu chuẩn bãi lưu giữ chất thải rắn thông thường theo tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam. Xung quanh bãi được xây bờ đê kiên cố bằng đá khối cao khoảng 7 m, phía trong đê được phủ 2 lớp vải lọc theo đúng nội dung báo cáo ĐTM được phê duyệt; lòng bãi đã được khảo sát địa chất (khoan 19 lỗ vào các năm 2010, 2011) và xác định có lớp sét tự nhiên có độ dày trung bình là khoảng 10m.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã yêu cầu FHS khẩn trương nghiên cứu, đề xuất phương án xây dựng, hoàn chỉnh bãi lưu giữ xỉ thải là chất thải rắn công nghiệp thông thường, gồm: Đảm bảo tiêu chuẩn chống thấm đối với đáy bãi; chống thẩm thấu mặt ngang; đảm bảo độ an toàn cao nhất có thể chống chịu được các biến động của tự nhiên như động đất và sóng thần.

Theo đó, trong tháng 8/2017, FHS sẽ tiếp tục khảo sát địa chất khu vực bãi lưu giữ xỉ và trình Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, đánh giá../.