Những nghiên cứu đầu tiên về mối liên hệ giữa virus Zika gây chứng “đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh” và hội chứng thần kinh Guillain Barré đã lần lượt được công bố hôm 1/3, tại Anh và Pháp, giữa lúc dịch bệnh do loại virus này gây ra đang lây lan mạnh trên toàn cầu, đặc biệt là tại khu vực Mỹ Latin.

Guillain Barré là một chứng rối loạn thần kinh nghiêm trọng nhưng hiếm gặp gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh ngoại biên, có thể dẫn tới tê liệt toàn thân và khó thở.

zika_mwcp.jpg
ảnh: KT
Ngày 1/3, Viện Pasteur - Pháp công bố kết quả nghiên cứu cho thấy: Zika, loại virus đang bị nghi ngờ gây ra chứng “teo não” ở trẻ sơ sinh cũng có thể gây ra hội chứng thần kinh hiếm gặp Guillain Barré, một chứng rối thoại thần kinh nghiêm trọng dẫn tê liệt toàn thân và khó thở.

Các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu đối với 42 bệnh nhân nhiễm virus Zika trong giai đoạn từ tháng 10/2013 tới tháng 4/2014, tại khu vực Polynésie của Pháp, trong đó 16 trường hợp phải dùng đến các thiết bị hỗ trợ thở.

Dù hiện chưa có trường hợp tử vong nào liên quan, song tỷ lệ người mắc hội chứng thần kinh này trong giai đoạn bùng phát dịch Zika cao hơn gấp 20 lần so với bình thường.

Cùng với nghiên cứu công bố trước đó cùng ngày trên tạp chí Y học The Lancet của Anh, đây là một trong số 2 nghiên cứu đầu tiên cho thấy mối liên hệ giữa virus Zika và hội chứng Guillain Barré.

Theo Viện Pasteur, nguy cơ phát triển hội chứng thần kinh này là khoảng 2,4 trên 10.000 ca nhiễm virus Zika và có thể coi mối liên hệ này cũng lớn như “thuốc lá gây ra ung thư phổi”.

Dù nghiên cứu vẫn chưa giải thích được cơ chế gây bệnh, song virus Zika được tìm thấy tại 100% những bệnh nhân mắc chứng Guillain Barré.

Theo Giáo sư Eric Caumes, chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm thuộc bệnh viên Pitié Salpêtrière, nghiên cứu đã đưa ra bằng chứng thuyết phục nhất tới nay về mối liên hệ tất yếu giữa virus Zika và hội chứng thần kinh Guillain Barré.     

“Nghiên cứu của các nhà khoa học tại Viện Pasteur là bằng chứng rõ nhất cho thấy mối liên hệ giữa virus Zika và hội chứng Guillain Barré.

Thực tế, chúng ta đã ghi nhận sự gia tăng đột biến số người nhiễm hội chứng thần kinh này tại Polynedi sau khi dịch Zika bùng phát. Vì thế có thể xem kết quả nghiên cứu viện Pasteur là một sự khẳng định về dịch tễ học”.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng khẳng định hiện không có mối liên hệ nào giữa muỗi vằn và hội chứng thần kinh Guillain Barré như lo ngại của rất nhiều bệnh nhân.

Với 1.500 trường hợp nhiễm bệnh tại Brazil và hàng chục nghìn người ở các nước Mỹ Latin khác, trong đó 40.000 người tại Colombia, điều mà các nhà khoa học lo ngại lúc này là các cơ sở hạ tầng chăm sóc y tế không đủ để điều trị cho những người mắc hội chứng Guillain Barré, một khi mối liên hệ với virus Zika được xác nhận, đặc biệt là tại những khu vực nông thôn.  

Theo Viện Pasteur, tại những khu vực chịu tác động của dịch bệnh, ngay khi có thể cần phải nghĩ tới việc tăng cường năng lực  chăm sóc y tế khẩn cấp bởi chắc chắn tại sẽ có nhiều bệnh nhân phát triển hội chứng Guillain Barré và trong số này 30% sẽ cần chăm sóc y tế khẩn cấp, đặc biệt là hỗ trợ hô hấp.       

Đây là một thách thức không nhỏ đối với ngành y tế các nước, đặc biệt là tại Mỹ Latin khi số trẻ sơ sinh mắc chứng đầu nhỏ liên quan tới virus Zika có dấu hiệu tăng đột biến.

Chính quyền Brazil mới đây đã phải thành lập một trung tâm cung cấp các dịch vụ cơ bản để hỗ trợ phục hồi cho những trẻ mắc bệnh. Bà Priscilla, một bác sĩ của trung tâm cho biết: “Chúng tôi đang cố gắng kích thích não bộ của bệnh nhân để các em có thể phát triển như những đứa trẻ bình thường. Nếu hiệu quả, điều này có thể mở ra một con đường giúp các em phát triển nhận thức sau này”.

Hiện các nghiên cứu vẫn đang được tiến hành nhằm làm rõ mối liên hệ giữa virus Zika và sự gia tăng số trường hợp trẻ sơ sinh mắc chứng đầu nhỏ. Sắp tới Tổ chức Y tế thế giới cũng sẽ đưa ra những hướng dẫn đầu tiên về đối phó với dịch bệnh này./.