Theo quan điểm của luật sư Nguyễn Anh Thơm (Đoàn luật sư Hà Nội), tội che giấu, không tố giác tội phạm là những hành vi xâm phạm đến hoạt động đúng đắn bình thường của hoạt động tư pháp, gây cản trở công tác điều tra khám phá, xử lý tội phạm đồng thời còn gây thiệt hại cho ổn định xã hội..

tho_tinh_ossl.jpg
Hai đối tượng trốn trại bị bắt ngay sau đó ít ngày.

Che giấu tội phạm được thực hiện bằng các hành vi: che giấu người phạm tội, che giấu các dấu vết, tang vật, cung cấp tiền bạc, phương tiện,..  hoặc hành vi khác cản trở việc điều tra, xử lý người phạm tội. Những hành vi này được thực hiện một cách độc lập, sau khi người khác đã thực hiện tội phạm.

Mặt chủ quan, tội che giấu tội phạm được thực hiện do cố ý trực tiếp. Người che giấu tội phạm biết rõ tội phạm, biết rõ che giấu tội phạm là cản trở hoạt động điều tra, xử lý tội phạm, gây khó khăn cho hoạt động này, tuy nhiên họ mong muốn che giấu trót lọt tội phạm.

Lực lượng chức năng vây bắt tử từ trốn trại.

Theo thông tin được biết, ngay sau khi 02 đối tượng bỏ trốn khỏi tại Trại tạm giam T16, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và khởi tố Bị can về Tội trốn khỏi nơi giam giữ theo Điều 311 BLHS.

Hành vi bỏ trốn của đối tượng Nguyễn Văn Tình và Lê Văn Thọ đã cấu thành Tội trốn khỏi nơi giam giữ. Tội phạm và hình phạt được qui định tại Khoản 1 Điều 311 BLHS là có căn cứ.

Khu phố Hóp (Hải Dương) nơi tử tù trốn trại bị lực lượng chức năng vây bắt.

Trong vụ án này, xét hành vi của 02 đối tượng đã phạm tội thuộc trường hợp đồng phạm giản đơn, nên không thỏa mãn dấu hiệu phạm tội có tổ chức. Mặt khác, quá trình bỏ trốn khỏi buồng giam không có hành vi dùng vũ lực đối với người canh gác. Do vậy, theo quan điểm của luật sư, hành vi phạm tội của các đối tượng không thuộc trường hợp phạm tội theo Khoản 2 Điều 311 BLHS.

Tử tù Nguyễn Văn Tình bị lực lượng nghiệp vụ vây bắt khi đang lẩn trốn ở vùng núi gần khu vực tỉnh Hòa Bình.

Đối với hành vi của những người liên quan, dù biết rõ 02 tử tù bỏ trốn mà đã cung cấp tiền bạc, cho mượn xe máy hoặc ở cùng đối tượng trong hành trình trốn chạy thì cũng chưa thỏa mãn dấu hiệu phạm về tội che giấu tội phạm hoặc không tố giác tội phạm theo qui định tại Điều 313 và 314 BLHS.

Tuy nhiên, nếu xác định người cung cấp phương tiện cho 02 đối tượng biết rõ sau khi bỏ trốn tại Trại giam mà không thỏa mãn dấu hiệu tội phạm về Tội che giấu tội phạm và Tội không tố giác tội phạm theo Điều 313 và 314 BLHS thì cũng phải xử lý bằng biện pháp hành chính theo Nghị định 167/2013 với mức phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng về hành vi “cản trở hoạt động bình thường của các cơ quan, tổ chức”

Điều 313, tội che giấu tội phạm quy định, người nào che giấu một trong các tội phạm quy định tại các điều sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 5 năm: Các điều từ Điều 78 đến Điều 91 về các tội xâm phạm an ninh quốc gia... Điều 311 khoản 2 (tội trốn khỏi nơi giam, giữ hoặc trốn khi đang bị dẫn giải, đang bị xét xử);

Theo điều 314, tội không tố giác tội phạm: Người nào biết rõ một trong các tội phạm được quy định tại Điều 313 của Bộ luật này đang được chuẩn bị, đang hoặc đã được thực hiện mà không tố giác, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm. 

Người không tố giác là ông, bà, cha, mẹ, con, cháu, anh chị em ruột, vợ hoặc chồng của người phạm tội phải chịu trách nhiệm hình sự về việc không tố giác các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc các tội khác là tội đặc biệt nghiêm trọng theo quy định tại khoản 1 Điều này.

Người không tố giác nếu đã có hành động can ngăn người phạm tội hoặc hạn chế tác hại của tội phạm, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự hoặc miễn hình phạt.

Theo điều 311, tội trốn khỏi nơi giam, giữ hoặc trốn khi đang bị dẫn giải, đang bị xét xử: Người nào đang bị giam, giữ, đang bị dẫn giải hoặc đang bị xét xử mà bỏ trốn, thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 5 năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 10 năm: a ) Có tổ chức; b ) Dùng vũ lực đối với người canh gác hoặc người dẫn giải./.