Xử lý nghiêm hiện tượng trục lợi gây khủng hoảng thị trường xăng dầu

Trước diễn biến giá xăng dầu trên thế giới có nhiều biến động, tình hình cung ứng tại thị trường trong nước có dấu hiệu bất ổn, ngày 9/2, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã triệu tập cuộc họp khẩn, yêu cầu làm rõ nguyên nhân khiến nguồn cung xăng dầu khan hiếm và đề xuất được những giải pháp để giải tỏa, nhất định không được để xảy ra tình trạng đứt gãy nguồn cung, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi của nền kinh tế.

Nêu nguyên nhân dẫn đến tình trạng khan hiếm nguồn cung xăng dầu những ngày qua ở một số tỉnh, thành phố, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Bùi Ngọc Bảo cho rằng, chủ yếu là do Nhà máy Nghi Sơn có sự suy giảm lọc dầu dẫn đến không đảm bảo nguồn cung cho các doanh nghiệp đầu mối. Bên cạnh đó, giá xăng dầu thế giới tăng cao trong khi một số DN lớn như Petrolimex, PVOil có thể tiếp cận thị trường nhập khẩu thuận lợi, nhiều DN nhỏ lại tiếp cận thị trường nhập khẩu khó khăn.

Chủ tịch Hiệp hội xăng dầu khẳng định, đến thời điểm này không thiếu nguồn cung xăng dầu, tuy nhiên, mức độ không đồng đều. “Các đầu mối đều có mạng lưới đảm bảo được nguồn cung. Trong khi đó, có một số thương nhân phân phối gặp khó khăn trong tiếp cận đầu vào nên về tổng thể cân đối đủ”, ông Bảo thông tin nhưng lưu ý về lâu dài, cần có giải pháp tổng thể vì đến tháng 5 tới đây, chưa biết được tình hình sẽ như thế nào.

Ủng hộ các giải pháp về việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong kinh doanh xăng dầu, quyết liệt để lành mạnh hoá thị trường, Phó Tổng Giám đốc phụ trách Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Trần Ngọc cho rằng, tình hình khan hiếm xăng dầu tại thời điểm này là hiện tượng mang tính cá biệt, không phổ biến trên thị trường toàn quốc.

“Với hơn 16.000 cửa hàng xăng dầu trong cả nước, chỉ có một số cửa hàng trên một số địa bàn có hiện tượng găm hàng, đưa ra những lý do để ngừng bán nên hiện tượng này không phải là phổ biến, người dân không nên hoang mang, lo lắng. Tất cả các cửa hàng xăng dầu thuộc hệ thống Tập đoàn Petrolimex vẫn hoạt động bình thường và vẫn đảm bảo phục vụ nhu cầu của người dân trong mọi tình huống”, ông Năm khẳng định.

Thông tin từ Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), với nhu cầu khoảng 1,8-2 triệu m3 xăng dầu các loại/tháng, nguồn cung như trên cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường trong tháng 2/2022. Từ tháng 3, nguồn cung có thể giảm, lượng tồn kho thấp so với các tháng thông thường. Tuy nhiên, Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn đã có kế hoạch sẽ chạy đủ 100% công suất từ ngày 15/3. Cùng với đó, các thương nhân đầu mối cũng đã có kế hoạch nhập khẩu xăng dầu để bù đắp nguồn cung thiếu hụt từ sản xuất trong nước.

Ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước cho biết, hiện Tổng công ty dầu Việt Nam (PVOil) đã có kế hoạch nhập khẩu tăng thêm và dự kiến lượng xăng dầu về cảng Việt Nam ngày 20/2 là 26.000m3 xăng và 42.000m3 dầu; Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cũng đã ký kết các hợp đồng nhập khẩu để bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường theo đúng kế hoạch đã đăng ký. Ngoài ra, các thương nhân đầu mối xăng dầu khác cũng đang tích cực triển khai việc ký kết, nhập khẩu xăng dầu.

Khẳng định nguồn cung trong nước đến nay vẫn đảm bảo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải thông tin, trong nước hiện tại có 3 nhà máy là Nghi Sơn, Dung Quất, Bình Sơn đang đáp ứng 75% nhu cầu thị trường, chỉ cần nhập khẩu thêm 25% nhưng do các DN cần có thời gian để nhập khẩu 25% này nên thị trường có chút “trục trặc”.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải yêu cầu các DN phải đảm bảo nguồn cung trong mọi tình huống. Riêng với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cần có thông báo sớm, cụ thể, chi tiết về tình hình cung ứng để các DN xăng dầu chủ động có kế hoạch nhập khẩu bù vào khoản thiếu hụt đó. Đồng thời, cần kiên quyết xử lý các vi phạm trong kinh doanh xăng dầu nếu không có lý do chính đáng với hình thức cao nhất là đình chỉ hoạt động của cửa hàng.

Thông tin về tình hình cung ứng xăng dầu trong nước, ông Lê Mạnh Hùng, Tổng Giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cho biết, trên cơ sở sản xuất kinh doanh, điều hành sản xuất của từng nhà máy, PVN chỉ đạo Lọc hóa dầu Bình Sơn duy trì hoạt động vận hành an toàn, ổn định, liên tục, đồng thời tăng công suất lên 105% là thấp nhất, tương ứng với cung trên 30.000m3/tháng. Tập đoàn chỉ đạo PVOil tăng công suất tối đa pha chế từ nguồn; xây dựng kế hoạch nhập 70.000m3 xăng dầu và dự kiến ngày 22/2 tới đây lượng xăng dầu này sẽ về Việt Nam. Đối với Lọc hóa dầu Nghi Sơn, Dung Quất,  PVN cũng chỉ đạo và yêu cầu tìm mọi giải pháp khắc phục khó khăn, duy trì, sản xuất kinh doanh vận hành công suất tối đa có thể.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, nguồn cung xăng dầu thế giới khan hiếm và giá cả vì thế có xu hướng tăng là tất yếu bởi sự phục hồi kinh tế toàn cầu dẫn đến tổng cầu tăng. Ở Việt Nam, nguồn cung, giá cả cũng không nằm ngoài biến động thế giới và còn bị ảnh hưởng bởi tình trạng đứt gãy nguồn cung do Nhà máy Nghi Sơn đang trong tình trạng khó khăn về tài chính. Bên cạnh đó, có hiện tượng lợi dụng tình hình để găm hàng, chờ nâng giá, trục lợi, gây khủng hoảng.

“Những ngày qua, trên phạm vi cả nước đều đã xuất hiện những hiện tượng khá giống nhau, đóng cửa hàng hoặc mở ít giờ, bán nhỏ giọt; tìm nhiều lý do để trì hoãn mở cửa hoặc bán với giá cao hơn, gây tâm lý bất an. Hiện tượng này đang chỉ rải rác ở một số địa phương nhưng nó sẽ trở nên phổ biến nếu không có những chỉ đạo quyết liệt, kiên quyết để loại bỏ. Phải xử lý nghiêm minh, dứt điểm, đúng luật. Bởi tình trạng này sẽ khó khăn cho điều hành cung ứng xăng dầu và tổn hại nặng nề cho chương trình phục hồi kinh tế”, Bộ trưởng nhấn mạnh./.