Hiện tại, trên các diễn đàn hoặc các sạp tạp hóa đang bán rất nhiều các loại sữa xách tay, sữa bột, sữa bán theo kg với số lượng lớn. Những nhãn sữa xách tay này đương nhiên không qua kiểm soát của phía Việt Nam.
Về vấn đề này, tại Toạ đàm trực tuyến về thị trường sữa do VGP News tổ chức sáng 26/4, ông Đỗ Hồng Lam - Phó Cục trưởng Cục quản lí thị trường Bộ Công Thương cho biết: Chúng ta đã có quy định tất cả các loại sữa khi đi vào thị trường Việt Nam phải có sự kiểm soát của các cơ quan chức năng. Các nhà phân phối phải có đầy đủ hồ sơ theo quy định của luật pháp mới được thông qua.
Ở biên giới theo quy định hiện hành của Chính phủ, có các lực lượng kiểm soát soát như hải quan, biên phòng, cảnh sát biển. Còn ở trong nội địa có lực lượng như công an, quản lý thị trường, thanh tra chuyên ngành. “Chúng ta có lực lượng như vậy nhưng hiện nay trên thị trường vẫn còn những loại sữa như các diễn đàn đã nói. Đương nhiên những loại sữa này không theo quy trình thủ tục như vậy nên không được các cơ quan quản lý nhà nước của Việt Nam kiểm tra về chất lượng” – ông Đỗ Hồng Lam nói.
Ông Lam cũng không loại trừ trong đó có số lượng sữa nhập lậu, các loại sữa này rất nguy hiểm, vì có thể là sữa kém chất lượng, hai là sữa quá hạn sử dụng, người ta tẩy xóa lại để bán ra thị trường để kiếm lời.
Theo ông Lam, sở dĩ các mặt hàng này tồn tại trên thị trường là do các nguyên nhân: Thứ nhất, bản thân những người làm ăn phi pháp tìm mọi cách để kinh doanh buôn bán kiếm lời. Thứ hai là tâm lý sính ngoại.
Nhân đây, ông Hồng Lam khẳng định, hàng hóa của Việt Nam hiện nay, đặc biệt là chất lượng sản phẩm sữa đã được nâng lên rất nhiều, giá cả chấp nhận được. Nhưng việc thông tin cho người dân để tiêu thụ hàng trong nước thì còn hạn chế. Hạn chế từ người sản xuất đến cơ quan quản lý nhà nước. Đặc biệt là trong bối cảnh chúng ta đang vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam thì vấn đề này được đặt ra mạnh mẽ hơn. “Nếu được đặt ra đúng lúc cộng với việc chúng ta vừa khánh thành một nhà máy sữa rất là lớn thì vấn đề sữa lậu, sữa không được kiểm soát sẽ được hạn chế” – ông Lam khẳng định.
Tên là gì cũng vẫn là sữa?
Chủ đề giá và chất lượng sữa là vấn đề đáng quan tâm của xã hội, trách nhiệm của xã hội và của các doanh nghiệp kinh doanh sữa. Bởi mặt hàng sữa ảnh hưởng đến rất nhiều người dân, đặc biệt là các cháu nhỏ, tương lai nòi giống Việt. Các phương tiện truyền thông đã phản ánh giá sữa tăng 30 lần trong 6 năm qua chủ yếu là sữa bột. Sữa nước chỉ tăng 185% trong cùng thời gian.
Về giá sữa hiện nay, ông Hà Quang Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần sữa Hà Nội: cho rằng: Đối với sản phẩm sữa, giá và chất lượng phải luôn song hành, không nên chỉ đề cập một yếu tố. Vừa qua, báo chí có nêu, một số doanh nghiệp lợi dụng việc đăng ký thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng. “Tăng cường chỉ là thêm vào và được Luật Thực phẩm ghi rõ thế nào là thực phẩm tăng cường dinh dưỡng. Đây chỉ là cách chia nhóm để quản lý, chứ bản chất là sữa. Theo tôi không có kẽ hở trong quy định pháp luật, có chăng chỉ là trong thi hành của người quản lý hoặc doanh nghiệp” – ông Tuấn phân tích.
Từ thực tế này, ông Phạm Vũ Anh - Phó Cục trưởng Cục Quản lí giá, Bộ Tài chính cho rằng, trong chuỗi quản lý sản phẩm chúng ta phải làm tốt các khâu. Ví dụ, 1 sản phẩm nhập khẩu, khi nhập vào, nó là cái gì, nhập vào theo phân loại hàng hóa nào… Khi sản phẩm này đến doanh nghiệp thì doanh nghiệp nào cố tình thay tên đổi nhãn thì cơ quan quản lý thị trường sẽ xử lý. Vấn đề là quản lý tốt từng khâu, giá cũng là một khâu để quản lý.
Theo qui định, không phải tất cả các loại sữa phải kê khai giá. Luật đã quy định sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi. Qua đợt kiểm tra vừa rồi, các địa phương kiến nghị phân loại sữa, tập trung vào các loại chủ yếu để quản lý, người tiêu dùng nhiều, có tác động lớn. “Luật không thể quy định cụ thể loại sữa, vì tên sản phẩm luôn thay đổi theo sự phát triển của ngành sữa” – ông Phạm Vũ Anh nói.
Một thông tin quan trọng được ông Lê Hoàng - Phó Phòng quản lý sản phẩm thực phẩm, Cục An toàn thực phẩm Bộ Y tế, cung cấp là : Các sản phẩm được cấpphép đều được đăng tải trên trang thông tin điện tử của Cục tại địa chỉ vfa.gov.vn và người dân có thể truy cập và nắm thêm thông tin. Hiện tại Luật Giá đã quy định những hàng hóa thuộc danh mục thực hiện bình ổn giá, Bộ Tài chính đã trình dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Giá, trong đó quy định Bộ Y tế sẽ thực hiện quy định cụ thể danh mục hàng hóa bình ổn giá thuộc lĩnh vực Bộ quản lý, do vậy, khi Nghị định ban hành thì Bộ Y tế sẽ quy định danh mục cụ thể.
Theo quan điểm của nhiều người tiêu dùng, việc quản lý giá sữa cho trẻ em trước hết phải bắt đầu từ… cái tên. Điều quan trọng là, dù với tên là sữa bột, sữa bột công thức dành cho trẻ hay sản phẩm dinh dưỡng, thức ăn vi chất dinh dưỡng…. thì đây vẫn là mặt hàng thiết yếu cho nhu cầu của trẻ em và lâu nay trẻ em vẫn dùng. Do đó, dù có tiêu chuẩn mới, tên gọi mới nhưng vẫn cần đưa những sản phẩm này vào danh sách sản phẩm phải kê khai khi điều chỉnh giá, để quản lý giá, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người tiêu dùng./.