Thời gian qua, tình hình dịch bệnh, môi trường ô nhiễm, chất lượng tôm giống, giá cả thức ăn thuốc hóa chất tăng cao trong khi giá cả đầu ra của con tôm còn bấp bênh đã khiến cho diện tích tôm nuôi công nghiệp trên địa bàn tỉnh cà Mau phát triển chậm. Để hạn chế những thiệt hại này, tỉnh đang triển khai nhiều giải pháp trong đó có giải pháp nuôi tôm công nghiệp theo hướng VietGAP. Mô hình này bước đầu đã đem lại hiệu quả cao cho người nuôi.
Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng công nghiệp an toàn sinh học theo hướng VietGAP được Ban quản lý dự án “Nguồn lợi ven biển vì sự phát triển bền vững” tỉnh Cà Mau (còn gọi là dự án CRSD) hỗ trợ từ nguồn vốn của Ngân hàng Thế giới.
Dự án được triển khai tại 161 hộ nuôi tôm trên địa bàn ấp Tân Điền, xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi trên diện tích trên 100ha. Hiện dự án đang được mở rộng thêm khoảng 90 hộ dân tham gia, với 4 tổ thực hiện. Trong đó, 1 tổ thực hiện thực hiện mô hình nuôi tôm thẻ công nghiệp sinh học 32 người tham gia, còn 3 tổ còn lại nuôi tôm quảng canh cải tiến nước tĩnh. Nguồn vốn của dự án 17 triệu USD được hỗ trợ cho 5 huyện gồm Đầm Dơi, Cái Nước, Phú Tân, Năm Căn và Ngọc Hiển.
Tại huyện Đầm Dơi, mô hình đang thử nghiệm tại hộ Tô Hoài Thương, ấp Tân Điền xã Tân Duyệt với mật độ thả nuôi 100con/m2, trong đó, Nhà nước hỗ trợ tiền con giống 100% và 30% thức ăn. Qua gần 4 tháng nuôi, ông Tô Hoài Thương thu hoạch được trên 2.800kg, trọng lượng 58 con/kg. Sau khi trừ chi phí ông còn lợi nhuận gần 200 triệu đồng.
Bên cạnh đó, trong quá trình nuôi ông Tô Hoài Thương thực hiện theo đúng lịch thời vụ ngành chuyên môn khuyến cáo, chạy quạt đều cho tôm, nuôi cá rô phi để tạo tuần hoàn nước nhằm hạn chế bệnh đốm trắng và đầu vàng trên tôm. Qúa trình cải tạo đầm tôm ông cũng dành diện tích riêng để chứa bùn thải và trồng cây để bảo vệ môi trường, ngoài ra, ông còn áp dụng nhiều qui trình từ chọn con giống đến nguồn nước, quá trình nuôi để đem lại hiệu quả cao nhất.
Ông Tô Hoài Thương ấp Tân Điền xã Tân Duyệt cho biết: “Dự án CRSD này triển khai thừ năm 2013 tôi thấy rất hiệu quả. Bà con nông dân ở đây áp dụng theo mô hình đó, để cho có lợi nhuận trong gia đình”.
Theo đánh giá, các hộ tham gia thực hiện mô hình đều tuân thủ theo qui định VietGAP. Địa điểm triển khai đều nằm trong vùng quy hoạch, các chủ hộ đã tuân thủ quy định nhà nước về bảo vệ môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm. Các chủ hộ đều có biển báo, đánh dấu mô hình, hồ sơ ghi chép về mua các sản phẩm để thực hiện mô hình, nhật ký ghi chép tất cả các bước kỹ thuật trong suốt quá trình nuôi.
Hộ tham gia mô hình bắt buộc phải có ao chứa, ao lắng, ao xử lý bùn. 100% hộ xây dựng mô hình được mời tham gia đầy đủ các cuộc tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật về VietGAP. 100% con giống thả nuôi được kiểm dịch có kích cỡ đồng đều, tôm khỏe, sạch bệnh. Mẫu tôm đã được qua xét nghiệm và được cơ quan chức năng kiểm dịch và công nhận chất lượng, mật độ thả nuôi 80con/m2.
Đánh giá về hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội từ mô hình nuôi tôm VietGap, ông Quách Nhật Bình, phó giám đốc Ban quản lý dự án CRSD tỉnh Cà Mau cho biết: “Hiệu quả lớn nhất là làm thay đổi nhận thức của người dân trong sản xuất, cụ thể là người dân hoạt động theo tổ nhóm, tuân thủ lịch thời vụ trong sản xuất, sản xuất có ý thức bảo vệ môi trường hơn không xả thải, nước thải, bùn thải trực tiếp ra ngoài môi trường làm ô nhiễm môi trường, và ứng dụng khoa học kỹ thuật những qui trình nuôi phù hợp mà cụ thể ở đây là mô hình nuôi tôm đảm bảo an toàn sinh học thông qua việc sử dụng cá rô phi và chế phẩm sinh học để cải tạo môi trường nước nó giúp cho họ nuôi tôm bền vững hơn”.
Theo ông Thái Hoàng Bo, Phó Chủ tịch UBND huyện Đầm Dơi, để mô hình nuôi tôm VietGAP có hiệu quả hơn nên có thêm nguồn vốn để hỗ trợ thêm cho người dân thực hiện mô hình hiệu quả hơn và nên tìm đầu ra cho con tôm được nuôi theo hướng VietGap bán được giá hơn nuôi tôm theo truyền thống để người dân an tâm sản xuất. Trong thời gian tới, kiến nghị Nhà nước cần có những chính sách đầu tư, hỗ trợ kết cấu hạ tầng ở những khu vự nuôi tôm an toàn sinh học này; đồng thời cấp trên cần có giải pháp về hướng dẫn hỗ trợ, xây dựng thương hiệu cho sản xuất an toàn sinh học này”./.
