Tỉnh Lai Châu hiện có gần 4.000ha chuối, trong đó tập trung nhiều nhất ở huyện biên giới Phong Thổ, với sản lượng thu hoạch trung bình khoảng 45.000 tấn mỗi năm, chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc. Thống kê của cơ quan chức năng, từ đầu năm 2020 đến nay địa phương đã xuất khẩu được gần 22.000 tấn quả chuối xanh, giá từ 8.700 đến 10.500 đồng/kg, giảm gần 2.000 đồng so với giá chuối bình quân năm 2019, đạt giá trị gần 5,5 triệu USD và giảm hơn 30% so với cùng kỳ năm 2019.
Nguyên nhân chuối giảm cả về sản lượng và giá trị xuất khẩu được ngành Công thương địa phương đưa ra là do các cửa khẩu, lối mở trên địa bàn phải thực hiện các biện pháp phòng chống dịch Covid-19, dừng hoặc tiến độ thông quan hàng hóa chậm. Trong khi đó, diện tích chuối trên địa bàn ngày càng mở rộng, địa phương lại chưa có nhà máy chế biến, việc tiêu thụ sản phẩm phụ thuộc nhiều vào thị trường Trung Quốc.
Ông Lê Xuân Tiến, Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Lai Châu cho biết, cây chuối được trồng chủ yếu mang tính tự phát và bà con nông dân chưa áp dụng các biện pháp kỹ thuật chăm sóc nên chất lượng chuối chưa cao. Trong khi phía Trung Quốc đòi hỏi chuối xuất khẩu chính ngạch phải đáp ứng đầy đủ các quy định về chứng nhận xuất xứ hàng hóa xuất khẩu như: Mã vùng trồng, mã cơ sở đóng gói và các quy định về kiểm dịch thực vật, an toàn thực phẩm.
"Khi chúng ta tham gia thị trường, buôn bán với các thị trường lớn, phải thực hiện theo cam kết quốc tế; hàng hóa phải đảm bảo có xuất xứ rõ ràng, có vùng trồng, cơ sở đóng gói đảm bảo theo các quy định của nước nhập khẩu. Giá chuối phụ thuộc vào chất lượng của quả chuối, chúng tôi cũng đang phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để làm sao có thể liên kết được giữa các hộ dân với các hợp tác xã, tổ chức thành chuỗi từ khâu sản xuất đến khâu bao bì đóng gói và xuất khẩu" - ông Tiến cho biết thêm.
Trước tình hình giá chuối bị thương lái ép giá, ngoài việc cấp 27 mã vùng trồng và 20 cơ sở đóng gói, cơ quan chức năng tỉnh Lai Châu đã làm việc với hơn 30 thương nhân tham gia thu mua chuối để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc qua cửa khẩu chính Ma Lù Thàng. Hiện giá chuối xanh thu mua đã tăng lên trên 12.000 đồng/kg và dự kiến sẽ còn tăng trong thời gian cuối năm khi Trung Quốc tăng cường thu mua tích trữ./.