Làng nem ở huyện Ninh Hòa, phía Bắc tỉnh Khánh Hòa nổi tiếng từ lâu. Thế nhưng, khi “cơn bão” dịch lợn tai xanh quét qua, hàng loạt gia đình làm nem nổi tiếng đã phải tạm dừng sản xuất, trong khi đó nem không rõ nguồn gốc vẫn chào mời khách qua đường dọc Quốc lộ 1A.
Thị trấn Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa có hơn 20 hộ làm nem, mỗi ngày sản xuất ra hàng chục nghìn cuốn nem chua làm từ thịt lợn, món khoái khẩu của dân nhậu. Nem Ninh Hòa cũng là món quà không thể thiếu của người dân Khánh Hòa cũng như du khách trên đường Bắc-Nam. Thế nhưng, khi dịch lợn tai xanh lan đến, làng nem điêu đứng, nhiều hộ đã phải treo chày, rửa cối.
Ông Lê Thanh Sơn, Chủ tịch UBND thị trấn Ninh Hòa, huyện Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa cho biết: “Hiện nay, trên địa bàn thị trấn có khoảng trên 70% bà con ngừng sản xuất nem, khi nào hết dịch thì người dân sẽ sản xuất lại. Bởi vì bà con hiểu được rằng, khi có dịch lợn tai xanh, nguồn nguyên liệu không đảm bảo, nếu chế biến sẽ ảnh hưởng đến thương hiệu, chất lượng nem”.
Anh Nguyễn Ngọc Đăng Quang, chủ tiệm nem Bà Năm, ở thị trấn Ninh Hòa, một trong số ít cơ sở còn duy trì sản xuất cho biết: Nguyên liệu làm nem yêu cầu rất cao, thịt lợn không những tươi, nóng, mà trước khi giết thịt lợn phải đảm bảo không bị tiêm thuốc thì làm nem mới ngon. Đợt dịch năm 2007, cơ sở của anh phải nghỉ cả tháng trời. Đợt dịch này, để giữ mối phục vụ khách quen, cơ sở của anh phải cố gắng chọn thịt sạch để duy trì sản xuất, nhưng lượng khách hàng cũng giảm nhiều.
Anh Quang nói: “Tình hình tiêu thụ nem chua của quán tôi đã giảm từ 10-20%, vì dịch lợn tai xanh tràn lan đến huyện Ninh Hòa, khách ăn sợ bệnh dịch. Để chọn thịt làm nem thì phải lựa chọn thịt còn nóng có đóng dấu của Cục Thú y. Tuy nhiên, hiện vẫn có một số nhà sản xuất ham rẻ lấy thịt bị bệnh về làm nem”.
Hiện nay, dọc Quốc lộ 1A, đoạn qua thị trấn Ninh Hòa, dài gần 4 km vẫn có hàng chục cửa hàng bán nem. Tại các ngã ba, ngã tư, mỗi khi có xe ô tô dừng lại, một số phụ nữ còn đưa nem ra tận nơi để chào mời. Một xâu nem 20 cái được bán với giá 40.000 đồng. Tuy nhiên, nem không hề dán nhãn hiệu, nơi sản xuất.
Ông Lê Thanh Sơn, Chủ tịch UBND thị trấn Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa khẳng định: “Qua theo dõi, quản lý sản xuất nem bán dọc đường Quốc lộ hiện nay, tôi thấy chất lượng nem không đảm bảo về yêu cầu chất lượng, an toàn thực phẩm. Bởi vì ngoài sản phẩm của những nhà sản xuất có thương hiệu ở thị trấn, toàn là nem của những hộ nhỏ lẻ, làm ở các xã lân cận nên điều kiện, phương tiện không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm”.
Sự lo lắng của lãnh đạo thị trấn Ninh Hòa không phải không có cơ sở, khi những xâu nem theo chân hành khách lên xe ô tô đi vào Nam, ra Bắc có thể mang theo mầm dịch bệnh, nếu nguồn nguyên liệu không được kiểm soát. Trong khi đó, việc kiểm tra, giám sát của các ngành chức năng dường như vẫn bỏ ngỏ./.