Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), từ 17/9 - 9/10 ghi nhận 9 trường hợp mắc bệnh than thể da tại xã Niêm Tòng, huyện Mèo Vạc, Hà Giang. Các bệnh nhân đều sử dụng thực phẩm từ gia súc mắc bệnh đã chết, tại địa phương cũng đã xác định có bệnh nhiệt thán trên gia súc từ ngày 11/9.
Hiện cả 9 trường hợp mắc bệnh than tại địa phương sức khỏe đã dần ổn định và không phát hiện bệnh nhân mắc mới.
Trong 9 trường hợp mắc bệnh có 5 cháu nhỏ, trong đó có 2 cháu nhỏ nhất 14 tháng tuổi. Khi nhập viện các cháu có các triệu chứng sốt, sưng nóng tại nơi nổi mụn, loét chảy dịch vàng, đến nay các vết than đã dần đóng vẩy khô.
Trước đó, bệnh nhiệt thán trên gia súc đã xảy ra vào ngày 11/9 do ở thôn Cốc Pại, xã Niêm Tòng thuộc huyện Mèo Vạc có 1 con bò và 1 con dê chết. Cả 2 con gia súc chết này đã được đồng bào dân tộc thiểu số ở đây giết mổ và chia cho một số gia đình trong thôn để nấu ăn. Ngay sau khi ăn thịt gia súc bị nhiễm bệnh nhiệt thán, trong các ngày từ 17/9 - 9/10, Trung tâm Y tế huyện Mèo Vạc đã ghi nhận 9 trường hợp mắc bệnh có biểu hiện lâm sàng của bệnh than thể da (chưa có trường hợp nào tử vong).
Mức độ nguy hiểm của bệnh than
Cục Y tế dự phòng cho hay, bệnh than là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do trực khuẩn than (Bacillus anthrasis). Ở môi trường bên ngoài, trực khuẩn tạo bào tử và bào tử B.anthracis rất bền vững với những điều kiện môi trường khắc nghiệt và sự khử khuẩn, trực khuẩn có thể sống sót trong đất nhiều năm, bào tử than có thể tồn tại trong đất 5 - 10 năm.
Bệnh than thường xảy ra đối với những người có liên quan đến công việc chăn nuôi và giết thịt động vật ăn cỏ, ở những công nhân chế biến da, lông thú; những nhân viên thú y...
Bệnh than lây truyền qua da là do tiếp xúc với xác của động vật (gia súc, cừu, dê, ngựa, lợn và các súc vật khác) chết vì mắc bệnh than, do hít phải bào tử vi khuẩn, ăn phải thịt động vật bị nhiễm khuẩn.
Thời gian ủ bệnh: Từ một vài giờ đến 7 ngày, hầu hết các trường hợp xảy ra trong vòng 48 giờ sau khi tiếp xúc. Bệnh than có các biểu hiện thể bệnh da, thể phổi và thể ruột. Nơi nhiễm khuẩn không được điều trị có thể lan tới các hạch bạch huyết vùng, rồi vào máu gây nhiễm trùng huyết và tổn thương não. Tỷ lệ tử vong bệnh than thể da nếu không được điều trị từ 5 - 20%. Nếu điều trị kháng sinh có hiệu quả ít khi xảy ra tử vong.
Trong những năm gần đây, các tỉnh miền núi phía Bắc như: Điện Biên, Sơn La, Lai Châu, Cao Bằng, Thái Nguyên, Hà Giang vẫn ghi nhận rải rác một số trường hợp mắc bệnh than.
Để chủ động phòng tránh bệnh than, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo: Bệnh than lây trực tiếp từ gia súc bị bệnh sang người, do vậy biện pháp phòng bệnh quan trọng nhất là không được tiếp xúc, giết mổ và ăn thịt gia súc mắc bệnh. Khi gia súc mắc bệnh phải tiêu hủy và chôn xa nơi ở theo hướng dẫn của ngành thú y.
Những người thường xuyên tiếp xúc với vật nuôi hoặc xác súc vật bị ốm chết không rõ nguyên nhân nên mang ủng, găng tay cao su, quần dài và áo sơ mi dài tay; tránh vùng da hở, da bị tổn thương tiếp xúc với gia súc. Sau khi tiếp xúc với vật nuôi phải rửa tay và bất kỳ chỗ da nào hở ra bằng xà phòng dưới vòi nước.
Những nơi có ổ bệnh xảy ra, cần triển khai phun hóa chất xử lý môi trường, xử lý chất thải của gia súc và chất thải người bệnh theo đúng hướng dẫn của ngành thú y và y tế. Đặc biệt, khi người trong gia đình có biểu hiện mắc bệnh than, phải kịp thời đến các cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, chăm sóc và điều trị./.