Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Liên bang Nga, sáng nay 22/5, theo giờ địa phương, tức chiều nay theo giờ Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, Phó Thủ tướng Nga Maxim Akimov cùng lãnh đạo các bộ, ngành và khoảng 250 doanh nghiệp Việt Nam và Nga dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam-Liên bang Nga.

Phát biểu tại Diễn đàn, cùng với việc nhấn mạnh đến hợp tác trong các lĩnh vực truyền thống giữa hai nước, như dầu khí, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gợi mở các lĩnh vực hợp tác khác cho doanh nghiệp hai nước, nhất là thúc đẩy về thương mại, du lịch, công nghệ cao, kinh tế số...

Diễn đàn do hai Phòng Công nghiệp và Thương mại hai nước phối hợp tổ chức. Chủ tịch Phòng Công nghiệp và Thương mại Nga Sergey Katyrin cho biết, Phòng Công nghiệp và Thương mại Nga là tổ chức đông doanh nghiệp nhất của Nga. Thời gian qua, Phòng Công nghiệp và Thương mại hai nước đã hỗ trợ doanh nghiệp hai nước hợp tác đầu tư, kinh doanh, trong đó có việc triển khai Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-Liên minh Kinh tế Á-Âu.

Thủ tướng dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam - Liên bang Nga.

Chủ tịch Phòng Công nghiệp và Thương mại Nga Sergey Katyrin nhấn mạnh: “Năm 2019-2020 là Năm Chéo trong quan hệ hợp tác Việt Nam-Liên bang Nga. Đây cũng là cơ hội để doanh nghiệp hai nước thúc đẩy hợp tác. Sự có mặt đông đảo của doanh nghiệp hai nước ngày hôm nay cho thấy những cơ hội hợp tác mới trong các lĩnh vực ngành nghề, địa phương. Thời gian qua, kim ngạch buôn bán hai chiều đã tăng trưởng tích cực trên lĩnh vực nông, công nghiệp, máy móc, khoáng sản, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Hai phòng Thương mại Công nghiệp hai nước sẵn sàng hỗ trợ các doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc, sẵn sàng chia sẻ thông tin và cơ hội đầu tư, tiếp cận thị trường hai nước đến doanh nghiệp. Chúng tôi mong muốn mời các doanh nghiệp Việt Nam tham dự các diễn đàn Doanh nghiệp lớn tại Liên bang Nga, trong đó có Diễn đàn Doanh nghiệp Nga-ASEAN vào thời gian sắp tới”.

Với tinh thần tạo thuận lợi để thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước, phát biểu tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Nga Maxim Akimov cho biết, Ủy ban Hợp tác Liên Chính phủ Việt-Nga cũng đã giúp thúc đẩy quan hệ thương mại Việt-Nga ngày càng phát triển và trên tất cả các lĩnh vực. Trước đây, chủ yếu Nga đầu tư sang Việt Nam nhưng hiện tại Việt Nam đã đầu tư rất mạnh sang Nga.

Phó Thủ tướng Nga Maxim Akimov khẳng định: “Tôi xin dùng từ “Người bạn” để mô tả tình hữu nghị Việt - Nga. Đây là một từ biểu thị tình cảm rất sâu sắc, vì tình hữu nghị Việt Nam-Liên bang Nga đã trải qua nhiều thử thách trong nhiều giai đoạn lịch sử khác nhau. Đây là nền tảng vững chắc để phát triển quan hệ về kinh tế-thương mại hiện tại và tương lai. Tôi xin khẳng định Việt Nam là đối tác then chốt của nước Nga ở khu vực Đông Nam Á. Kim ngạch thương mại với Việt Nam chiếm 1/3 tổng kim ngạch thương mại giữa Nga và ASEAN. Việt Nam cũng là quốc gia đầu tiên, không chỉ ở Đông Nam Á mà còn ở trên thế giới mà Liên minh Kinh tế Á-Âu đã ký kết Hiệp định Thương mại Tự do. Năm 2018, kim ngạch thương mại song phương tăng 16% và tôi hy vọng chúng ta sẽ giữ được tốc độ tăng trưởng, hợp tác như vậy trong những năm sắp tới”.

Phó Thủ tướng Nga - Maxim Akimov cũng cho biết, tháng 3/2019, hai bộ trưởng Công thương Việt-Nga đã hội đàm tại Hà Nội và nhất trí soạn thảo 19 dự án đầu tư hợp tác mới giữa hai nước. Đáng chú ý, các dự án hợp tác mới không chỉ trong các lĩnh vực truyền thống như dầu khí mà còn trong lĩnh vực kinh tế số, năng lượng tái tạo, giao thông vận tải, cơ sở hạ tầng, nông nghiệp, công nghệ cao, đào tạo chuyên gia, giáo dục, tài chính ngân hàng...    

Với việc Việt Nam đang triển khai phát triển kinh tế số, Phó Thủ tướng Nga cho biết, Nga có thế mạnh trong ba lĩnh vực là chính phủ điện tử, an ninh mạng và thành phố thông minh và có thể thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực này. Riêng trong lĩnh vực chính phủ điện tử, Nga đang có một dự án đã triển khai ở Việt Nam và đang tiến tới xây dựng một trung tâm đa chức năng, qua đó có thể chia sẻ kinh nghiệm với Việt Nam.  

Phát biểu tại Diễn đàn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao việc đông đảo doanh nghiệp hai nước quan tâm đến Diễn đàn, cho thấy mối quan tâm về hợp tác đầu tư giữa doanh nghiệp hai bên.

Nhấn mạnh về mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước, Thủ tướng khẳng định, Nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ, trân trọng sự giúp đỡ chí tình của nhân dân Nga trong cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc. Việc thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước trong mọi lĩnh vực hiện nay cũng chính là để xứng đáng với mối quan hệ lịch sử hai nước và quan hệ chính trị tốt đẹp hiện nay.

Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam hiện là Đối tác chiến lược duy nhất của Nga ở Đông Nam Á và là đối tác thương mại đứng thứ 23 của Nga trên thế giới, đối tác lớn nhất trong ASEAN. Chính phủ và nhân dân hai nước là đối tác tin cậy, chia sẻ các vấn đề đặt ra của toàn cầu, dành cho nhau sự ủng hộ trên các diễn đàn quốc tế và khu vực.  

Thủ tướng vui mừng trước việc kim ngạch thương mại hai chiều năm 2018 đã tăng 30% so với năm 2017. Hiện có 123 dự án của Nga đầu tư vào Việt Nam, trừ dầu khí, với mức vốn đầu tư khoảng 1 tỷ USD. Trong khi đó, đầu tư của Việt Nam vào Nga là khoảng 3 tỷ USD. Hợp tác khoa học, kỹ thuật, giáo dục giữa hai nước được đẩy mạnh. Nga là “cái nôi” đào tạo của nhiều cán bộ Việt Nam trước đây và nay có nhiều học sinh Việt Nam đang theo học tại Nga.

Đánh giá về thị trường Nga đầy tiềm năng với 150 triệu người, Thủ tướng kỳ vọng vào việc khai thác hiệu quả tiềm năng hợp tác hơn nữa giữa hai nước thời gian tới: “Với tổng mức kim ngạch thương mại hai chiều gần 6 tỷ USD là dưới tiềm năng. Cho nên hội nghị này mở ra chương mới để hợp tác Việt Nga-Nga Việt phát triển toàn diện, trước hết là thương mại, đầu tư, du lịch, dịch vụ tốt hơn nữa. Các doanh nghiệp tại hội nghị này thực hiện sứ mệnh này để thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại xứng đáng với quan hệ chính trị hai nước. Tôi sẽ có các cuộc gặp với lãnh đạo Nga với mục tiêu thúc đẩy quan hệ hợp tác hai nước mạnh mẽ hơn, tốc độ cao hơn và đi vào chiều sâu, hiệu quả hơn thời gian tới. Người thực hiện trực tiếp các chủ trương hợp tác này chính là các doanh nghiệp”.

Để thúc đẩy hợp tác giữa hai nước, Thủ tướng cho biết tại cuộc nói chuyện với cộng đồng người Việt Nam tại Nga hôm qua, Thủ tướng đã khuyến khích mỗi người dân Việt Nam tại Nga trở thành một “đại lý” để thúc đẩy hợp tác thương mại giữa hai nước.

Tại Diễn đàn, Thủ tướng cũng đã thông tin về tình hình phát triển kinh tế xã hội Việt Nam thời gian qua, trong đó, năm 2018 tăng trưởng 7,1%, là một trong 4 nước có mức tăng trưởng cao nhất thế giới. Việt Nam đang tham gia nhiều Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, trong đó có Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-Liên minh Kinh tế Á-Âu, Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), độ mở nền kinh tế lớn, là điểm đến đầu tư hấp dẫn của thế giới.

Tuy vậy, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đặt vấn đề: “Tại sao nước Nga lại chậm chân trong một số dự án đầu tư vào Việt Nam. Ngược lại tại sao Việt Nam đầu tư vào Nga mới chỉ 3 tỷ USD. Chúng ta thảo luận để hợp tác đầu tư mạnh mẽ hơn. Người Nga rất thích đi du lịch ở Việt Nam vì Việt Nam có mùa Đông. Đây là lĩnh vực có thể mở ra tiềm năng hợp tác du lịch hai nước. Việt Nam mới đạt 16 triệu lượt khách du lịch quốc tế, tăng trưởng 30% mỗi năm cũng là mức tăng cao, nhưng chúng tôi tự hỏi và cũng trả lời câu hỏi là tại sao chỉ là 16 triệu khách mà không phải là 50 triệu khách quốc tế đến Việt Nam. Trong đó du khách Nga không chỉ 600 nghìn người mà không phải là 6 triệu người. Các bạn chính là người trả lời các câu hỏi như vậy”.

Trên tinh thần đó, Thủ tướng nhấn mạnh, thúc đẩy mạnh mẽ thương mại, đầu tư vào Việt Nam và vào Nga là chủ trương mạnh mẽ của Thủ tướng và Đoàn Việt Nam đến Nga lần này. Trong đó, Thủ tướng tán thành với Phó Thủ tướng Nga thúc đẩy hợp tác trong một số lĩnh vực như  Chính phủ điện tử, Thành phố thông minh, nền kinh tế số, kể cả công nghiệp nặng như khai thác băng cháy./.