Để quản lý vốn trái phiếu Chính phủ, năm 2012, Quốc hội ban hành Nghị quyết số12/2011/QH13khống chế về danh mục và tổng mức phát hành vốn trái phiếu Chính phủ trong cả giai đoạn 2011 - 2015 là 225.000 tỷ đồng, đồng thời yêu cầu Chính phủ thực hiện rà soát, cắt, giảm, giãn, hoãn, chuyển đổi hình thức đầu tư đối với các dự án không được tiếp tục sử dụng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ trong giai đoạn 2011 - 2015.
Trên cơ sở đó, Chính phủ đã tiến hành việc rà soát, cắt, giảm, giãn, hoãn, chuyển đổi hình thức đầu tư 166 dự án với tổng mức đầu tư theo quy định tại Nghị quyết số 881/2010/UBTVQH12 là trên 131.000 tỷ đồng, tổng mức đầu tư điều chỉnh là gần 152.000 tỷ đồng, trong đó vốn đã bố trí từ khởi công đến 31/12/2012 là 37.585 tỷ đồng. Tuy nhiên, nhu cầu vốn để hoàn thành các dự án có trong danh mục, ngoài số công trình đã cắt, giảm, giãn, hoãn, vẫn còn rất lớn.
Để hiểu rõ hơn về việc vì sao Chính phủ đã phát hành vốn trái phiếu Chính phủ và giao chỉ tiêu phân bổ cho các địa phương nhưng vẫn có nhiều tỉnh kêu thiếu vốn dẫn đến nhiều dự án, công trình phải tạm dừng lại, ông Nguyễn Đức Kiên, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội có cuộc trao đổi với báo chí xung quanh vấn đề trên.
![]() |
Ông Nguyễn Đức Kiên trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội |
Theo tôi, để khắc phục tình trạng trên thì địa phương phải biết cân đối nguồn ngân sách được cấp để đầu tư những dự án hiệu quả nhất phục vụ nhân dân, tránh cái gì cũng muốn làm và khi thực hiện thì lại kêu thiếu kinh phí.
Sự phân quyền trong hệ thống hành chính Nhà nước không đúng dẫn đến tình trạng đầu tư dàn trải trong nhiều năm nay và rất khó khắc phục. Như báo cáo của Uỷ ban Văn hoá-Giáo dục-Thanh Thiếu niên và Nhi đồng, nhiều dự án có tổng mức đầu tư tăng gấp 9 lần. Tuy nhiên, theo luật, nếu tổng mức đầu tư của dự án tăng trên 15% thì địa phương phải xem xét lại dự án đó. Thế nhưng, địa phương lại có thẩm quyền trong việc phê duyệt dự án nên rất khó quy trách nhiệm cho ai.
Thông qua, kết quả giám sát “Việc thi hành Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong sử dụng nguồn vốn trái phiếu chính phủ cho đầu tư xây dựng cơ bản giai đoạn 2006 – 2012, Quốc hội sẽ thấy rõ những bất cập trong sự phân quyền trong hệ thống hành chính Nhà nước để có hướng khắc phục và điều chỉnh. Khi có sự điều chỉnh rồi thì chúng ta mới quy định được trách nhiệm giữa các Bộ, ngành và địa phương.