Trước việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép trong vùng biển Việt Nam, giới luật sư, các nhà nghiên cứu ở thành phố Đà Nẵng đã đưa ra nhiều lý lẽ yêu cầu phía Trung Quốc rút giàn khoan ra khỏi thềm lục địa Việt Nam.
 |
| Bản đồ minh họa vị trí giàn khoan HD981 của Trung Quốc hạ đặt trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam - Ảnh: Tập đoàn Dầu khí Việt Nam. |
Tiến sĩ Trần Đức Anh Sơn, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế xã hội TP Đà Nẵng chuyên nghiên cứu về biển đảo khẳng định: Trên bản đồ, giàn khoan HD 981 của Trung Quốc nằm rất sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Về vùng đặc quyền kinh tế, theo Công ước của LHQ về Luật biển năm 1982 quy định tại điều 57 ghi rõ: Quốc gia có đặc vùng kinh tế đó có 2 quyền cơ bản là quyền chủ quyền và quyền tài phán. Quốc hội Khóa XIII đã thông qua Luật biển Việt Nam năm 2012. Tại điều 16, khoản 1 của Luật biển Việt Nam cũng ghi 2 quyền cơ bản này. Đó là lý do Việt Nam kiên quyết ngăn chặn, không cho Trung Quốc định vị giàn khoan trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Tiến sĩ Trần Đức Anh Sơn khẳng định: Quần đảo Hoàng Sa là một phần lãnh thổ không thể tách rời của Việt Nam. Bây giờ họ ngang nhiên họ đưa giàn khoan của họ vào vùng lãnh thổ của nước khác để tiến hành các hoạt động thăm dò thì họ đã vi phạm. Tức là họ đã vi phạm chủ quyền quốc gia của nước khác. Nếu mình đối chiếu Công ước Quốc tế về Luật biển thì họ đã vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của quốc gia đang sở hữu vùng đặc quyền kinh tế đó, tức là Việt Nam. Mình áp dụng 2 điều khoản của Công ước của LHQ về Luật biển năm 1982 mà Trung Quốc là một nước thành viên. Họ đã vi phạm công ước này.
Luật sư Đỗ Pháp, Đoàn Luật sư Đà Nẵng cho biết: Trung Quốc ngang nhiên đặt giàn khoan vào vùng biển Việt Nam là bước đi có tính toán, vi phạm nghiêm trọng các cam kết của Trung Quốc với Việt Nam từ trước đến nay:
Trong trường hợp Trung Quốc đặt giàn khoan này, rõ ràng đã cố tình vi phạm Công ước Quốc tế, cố tình vi phạm những cam kết với các nước về Biển Đông và đồng thời cố tình gây hấn để có một ý đồ không tốt. Còn về những điều luật Quốc tế thì rõ ràng tất cả các nước đều thừa nhận rằng là: Trung Quốc đặt giàn khoan nằm trong lãnh thổ của Việt Nam mình./.